Zamieszczamy odpowiedź Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady izb Rolniczych z 10 stycznia 2023 r. o przeprowadzenie wnikliwych kontroli ziarna kukurydzy sprowadzanego z Ukrainy pod kątem zawartości mykotoksyn, które są szkodliwe zarówno dla ludzi jak i zwierząt:
„W wyniku agresji Rosji na Ukrainę odnotowano wzrost przewozu produktów rolnych, głównie zbóż, przez polską granicę, co wynika z ograniczenia wywozu tych produktów z Ukrainy przez porty Morza Czarnego. W ramach reakcji Unii Europejskiej na rosyjską agresję, Komisja Europejska i sąsiadujące z Ukrainą państwa członkowskie UE ustanowiły 12 maja 2022 r. korytarze solidarnościowe między UE a Ukrainą, które mają za zadanie pomóc Ukrainie w wywozie m.in. zbóż oraz zagwarantować bezpieczeństwo żywnościowe w krajach charakteryzujących się ich deficytem.
Ważnym działaniem jest intensyfikacja wywozu produktów rolnych poza granice Polski zarówno do krajów UE charakteryzujących się ich niedoborem jak i do krajów trzecich uzależnionych od importu. Dlatego na prośbę Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Krajowa Administracja Skarbowa co tydzień przekazuje bieżące informacje o przywozie i tranzycie zbóż do Polski z Ukrainy - dzięki temu obrót zbożem jest monitorowany pod względem ilościowym.
Z uwagi na konieczność zapewnienia bezpieczeństwa żywności i pasz oraz zdrowia roślin, prowadzone są urzędowe kontrole zboża przywożonego z Ukrainy na cele spożywcze, paszowe oraz przeznaczonego do siewu:
W 2022 roku w ramach działań Inspekcji Weterynaryjnej wykonano 1 363 analizy zbóż i pasz (w tym kukurydzy paszowej), w kierunku obecności mikotoksyn:
Wyniki ww. analiz przeprowadzonych w ramach urzędowych badań monitoringowych były zgodne z wymaganiami przepisów prawa w tym zakresie - nie stwierdzono wyników niezgodnych.
Inspekcja Weterynaryjna sprawuje w Polsce nadzór nad wytwarzaniem, wprowadzaniem do obrotu i stosowaniem pasz - system urzędowej kontroli oparty jest na kontrolach wykonywanych przez granicznych lekarzy weterynarii na granicy RP z państwami trzecimi oraz na kontrolach powiatowych lekarzy weterynarii przeprowadzanych wewnątrz kraju.
Kontrole prowadzone są w oparciu o ocenę ryzyka uwzględniającą kryteria dotyczące m.in.:
W przypadku stwierdzenia uchybień, w tym niezgodnych wyników badań laboratoryjnych, organy urzędowej kontroli podejmują działania mające na celu niedopuszczenie do wykorzystania zakwestionowanego materiału roślinnego w łańcuchu żywnościowym:
- nakazując zniszczenie przesyłki;
- nakazując odesłanie przesyłki paszy poza Unię Europejską;
- wycofując z obrotu;
- nakazując usunięcie i zniszczenie.
Reasumując, każda partia zboża niespełniająca wymogów zwartych w przepisach UE, nie może zostać wykorzystana jako materiał siewny oraz nie może zostać przeznaczona na cele spożywcze i paszowe. Taki materiał może zostać wykorzystany wyłącznie poza łańcuchem żywnościowym jako np.:
W dniu 21 grudnia 2022 r., Zarząd KRIR realizując wniosek przyjęty podczas XIV posiedzenia KRIR V kadencji, które odbyło sie 1 grudnia 2022 r., wystąpił do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Henryka Kowalczyka w sprawie uruchomienia interwencyjego skupu kukurydzy przy współudziale podmiotów prywatnych.
W dniu 21 grudnia 2022 r., Zarząd KRIR realizując wniosek przyjęty podczas XIV posiedzenia KRIR V kadencji, które odbyło sie 1 grudnia 2022 r., wystąpił do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Henryka Kowalczyka w sprawie podjęcia działań w celu poprawy sytuacji związanej z nadmiernym importem zboża z Ukrainy do Polski.
Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych, popierając wniosek Mazowieckiej Izby Rolniczej oraz w związku z licznymi wątpliwościami w tej sprawie wystąpił 20 grudnia 2022 r. do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi wicepremiera Henryka Kowalczyka o podanie listy upraw, które będą traktowane jako obniżające oraz poprawiające bilans materii organicznej w glebie w ramach praktyki „Zróżnicowana struktura upraw” wdrażanej w ekoschemacie „Rolnictwo węglowe”.
W informacjach dotyczących upraw, które w dużej mierze mają wpływ na obniżenie bilansu materii organicznej w glebie podawane są przykłady upraw ziemniaków i buraków cukrowych, jednak nie wiadomo czy wykaz ten poparty jest badaniami naukowymi i czy jest to lista zamknięta, czy też inne uprawy będą traktowane jako uszczuplające materię organiczną, np. warzywa korzeniowe, kukurydza na kiszonkę, czy może jeszcze inne uprawy?
Podobnie wygląda sytuacja odnośnie podawanych informacji, jakie rośliny będą uznawane za poprawiające bilans materii organicznej. W literaturze fachowej wskazuje się, że pozytywny wpływ na bilans glebowej materii organicznej mają uprawy gatunków roślin takich jak np. bobowate, trawy na gruntach ornych, mieszanki bobowatych z trawami, w tym ze zbożami. Jednakże taka informacja nie jest wiążąca.
Z uzyskanych informacji wynika, że wielu rolników jest bardzo zainteresowanych możliwością realizacji wskazanej praktyki ale brak rzetelnej informacji na ten temat sprawia, że rolnicy nie mają możliwości racjonalnego zaplanowania zasiewów.
Producenci warzyw i owoców oraz wszyscy zainteresowani mogą już rejestrować się na Targi Sadownictwa i Warzywnictwa w Kielcach. Wstęp w obydwa dni – 18 i 19 stycznia jest bezpłatny. Nowe technologie, maszyny, nawozy i środki do produkcji zaprezentuje około 300 wystawców, w tym ponad 50 zagranicznych firm. Wydarzeniu towarzyszą konferencje dotyczące poszczególnych upraw.