W odpowiedzi na wniosek Zarządu KRIR >>> w sprawie dostępności miału węglowego dla producentów prowadzących uprawy pod osłonami, MRiRW w dniu 24 czerwca 2022 r. zwróciło się w tej sprawie do Ministerstwa Aktywów Państwowych, informując co następuje:
W dniu 9 czerwca 2022 r., Zarząd KRIR zwrócił się do Wicepremiera, Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi H. Kowalczyka z wnioskiem o interwencję w celu dopuszczenia rolników - producentów warzyw, owoców i roślin ozdobnych spod szklarni i folii oraz przetwórców żywności do kupna węgla z kopalń.
W nawiązaniu do licznych wystąpień samorządu rolniczego w sprawie zniesienia limitu powierzchni gospodarstw, które mogą otrzymać dofinansowanie do wapnowania z Ogólnopolskiego programu regeneracji środowiskowej gleb poprzez ich wapnowanie Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało pismem z 20 maja 2022 r., że Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska przyjął propozycję resortu rolnictwa, uwzględniającą wnioski izb rolniczych.
Jak poinformowało MRiRW zaproponowana modyfikacja Programu przewiduje możliwość dopuszczenia do udziału w programie posiadaczy użytków rolnych o powierzchni powyżej 75 ha, przy założeniu, że dla tej grupy beneficjentów możliwe będzie dofinansowanie zakupu wapna nawozowego lub środka wapnującego niezbędnego do wysiewu na powierzchni nieprzekraczającej 75 ha użytków rolnych o pH ≤ 5,5 w ciągu jednego roku kalendarzowego.
Po zmianie programu wapnowania gospodarstwa o powierzchni powyżej 75 ha będą mogły wnioskować o dofinansowanie w wysokości 100 zł/tony czystego składnika odkwaszającego (CaO oraz MgO).
W odpowiedzi na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 17 maja 2022 r. w sprawie rozważenia możliwości wprowadzenia dla rolników uprawnień do stosowania środków ochrony roślin bezterminowo resort rolnictwa przedstawił następujące wyjaśnienia.
Zgodnie z przepisami art. 41 ustawy z dnia 8 marca 2013 o środkach ochrony roślin (1), zabiegi z zastosowaniem środków ochrony roślin przeznaczonych dla użytkowników profesjonalnych mogą być wykonywane wyłącznie przez osoby, które ukończyły odpowiednie szkolenie, natomiast zgodnie z art. 64 ust. 2 tej ustawy szkolenia w zakresie stosowania środków ochrony roślin, obejmują szkolenia podstawowe oraz szkolenia uzupełniające dla osób, które ukończyły szkolenie podstawowe.
Należy podkreślić, że obowiązek ten wynika z wdrożenia zapisów art. 5 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/128/WE z dnia 21 października 2009 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania na rzecz zrównoważonego stosowania pestycydów (2), zgodnie z którym państwa członkowskie zostały zobowiązane do zapewnienia wszystkim użytkownikom profesjonalnym, dystrybutorom i doradcom dostępu do odpowiednich szkoleń prowadzonych przez podmioty wyznaczone przez właściwe organy. Dotyczy to zarówno szkoleń początkowych, jak i uzupełniających, mających na celu odpowiednio nabycie i aktualizację wiedzy.
Ochrona roślin jest dynamicznie rozwijającą się gałęzią wiedzy. Systematycznie pojawiające się nowe rozwiązania w ochronie roślin wpływają na częste zmiany przepisów. Powtarzanie szkoleń ma zatem na celu utrzymanie i pogłębienie wiedzy przez rolników, a tym samym zapobieżenie popełnianiu przez nich błędów, mogących mieć skutki także prawne. Wskazać należy także, że przy opracowywaniu szkoleń uzupełniających skoncentrowano się na tym, aby były one maksymalnie nieobciążające dla rolnika, dlatego też ograniczono ich zakres do zupełnego minimum. Szkolenie uzupełniające trwa 7 godzin lekcyjnych.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało również, że w bieżącym roku powinny rozpocząć się prace nad nowymi przepisami UE zastępującymi dyrektywę 2009/128/WE. To spowoduje, że przeglądowi poddane zostaną wszystkie przepisy dotyczące stosowania środków ochrony roślin, w tym także przepisy dotyczące organizacji szkoleń.
W odpowiedzi na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 1. marca 2022 r., do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o wystąpienie do Komisji Europejskiej z wnioskiem o umożliwienie przeznaczenia powierzchni gruntów ornych w gospodarstwie, wykorzystywanych na obszary i obiekty nieprodukcyjne (włączając w to grunty ugorowane), pod uprawę roślin przeznaczonych na biomasę, resort rolnictwa poinformował, że w obliczu konfliktu zbrojnego na Ukrainie, który skutkuje m.in. przerwaniem części dotychczasowych łańcuchów dostaw, należy w opinii Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi podejmować działania, mające na celu uniezależnienie się Unii Europejskiej od importu i zapewnienie jej suwerenności żywnościowej. Musi się to przełożyć także na podejście do Wspólnej Polityki Rolnej.
Na forum UE trwa dyskusja na powyższy temat, a Polska uczestniczy w niej aktywnie, wnioskując o ograniczenie niektórych wymogów obowiązkowych w ramach Planu Strategicznego dla WPR na lata 2023-27, m.in. w ramach warunkowości, które mogą prowadzić do ograniczenia produkcji.
Jednocześnie MRiRW zabiegało, aby już w obecnej perspektywie wprowadzić rozwiązania, które umożliwiałaby zwiększenie potencjału unijnej produkcji rolnej w obliczu konfliktu zbrojnego na Ukrainie. Na wniosek Polski i innych państw członkowskich Komisja Europejska w dniu 23.03.2022 wydała decyzję1) Komisji Europejskiej z dnia 23 marca 2022 r. umożliwiającą skorzystanie z odstępstwa od zakazu prowadzenia produkcji na ugorach w roku 2022 w ramach zazielenienia.
Zgodnie z decyzją, ugory te będzie można wykorzystać do produkcji żywności i pasz.
Decyzja umożliwi uznanie gruntów ugorowanych za odrębne uprawy w ramach dywersyfikacji upraw lub za obszary proekologiczne EFA, nawet jeśli na takich gruntach będzie prowadzona produkcja, tj. wypas, zbiór, czy uprawa.
Na ugorach objętych odstępstwem w ramach obszarów EFA będzie można stosować środki ochrony roślin.
Odstępstwo nie obejmuje ugorów z roślinami miododajnymi uznawanymi za EFA.
Obecnie w MRiRW trwają prace mające na celu wdrożenie decyzji do przepisów krajowych.
1) DECYZJA WYKONAWCZA KOMISJI z dnia 23.3.2022 r. przewidująca odstępstwa od rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 oraz od rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 639/2014 w odniesieniu do spełniania określonych warunków dotyczących płatności z tytułu zazieleniania za rok składania wniosków 2022 C(2022)1875