Odnosząc się do wniosku Krajowej Rady Izb Rolniczych w sprawie wprowadzenia blokady cukru oraz innych produktów rolno-spożywczych z Ukrainy Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawiło 26 stycznia 2024 r. następujące stanowisko:
"Wprowadzenie jednostronnego zakazu importu cukru z Ukrainy bez zgody Komisji Europejskiej (na wzór wprowadzonego we wrześniu 2023 r. zakazu importu pszenicy, kukurydzy, rzepaku, słonecznika i niektórych innych artykułów sektora zbóż i oleistych) wiąże się z ryzykiem wszczęcia przez Komisję Europejską procedury naruszeniowej wobec Polski. Taki zakaz byłby niezgodny z unijnymi traktatami, a także z zasadami Światowej Organizacji Handlu (WTO) oraz Układem o stowarzyszeniu UE-Ukraina, w związku z tym mógłby zostać on zaskarżony także przez indywidualne podmioty. Poza tym wprowadzenie zakazu importu cukru może również wywołać działania retaliacyjne (formalne lub nieformalne) ze strony Ukrainy w postaci objęcia importu z Polski restrykcjami. Retaliacje mogą dotyczyć nie tylko cukru, ale również innych towarów, które są istotne dla naszego eksportu na Ukrainę (np. produkty mleczarskie).
Obecnie w ramach toczących się dyskusji na forum instytucji unijnych dotyczących ewentualnego przedłużenia autonomicznych środków handlowych (ATM) na kolejny rok postulujemy m.in. wyłączenie z tej regulacji towarów wrażliwych, w tym cukru.
Gdyby nie udało się przekonać KE do rezygnacji z kolejnego przedłużenia regulacji ATM lub wyłączenia z niej towarów najbardziej wrażliwych, rozważam wystąpienie do KE w sprawie zastosowania klauzuli ochronnej w momencie wejścia w życie regulacji ATM, celem przywrócenia warunków taryfowych (TRQ) wynikających z Układu o Stowarzyszeniu UE-Ukraina. Jednak aby taki wniosek miał szanse powodzenia, należy wykazać nie tylko fakt wzrostu importu, ale również szkodę rynkową powodowaną przez import (np. wzrost zapasów czy spadek cen i dochodów). Dlatego też proszę KRIR o dostarczenie w miarę posiadanych możliwości dodatkowych danych potwierdzających wyrządzenie szkody dla polskich plantatorów i producentów cukru.
Odnosząc się do wspomnianej w piśmie KRIR kwestii braku zachowania przez producentów ukraińskich norm środowiskowych i zdrowotnych obowiązujących w UE informuję, że również MRiRW zwróciło uwagę na konieczność przestrzegania przez Ukrainę zobowiązań wynikających z zawartej umowy DCFTA. Dlatego też wystąpiliśmy o uzupełnienie załącznika V do umowy DCFTA UE-Ukraina o listę aktów prawnych UE dotyczących stosowania pestycydów. Spowodowałoby to zarówno stosowanie przez Ukrainę środków ochrony roślin, zawierających te same substancje czynne, które są dopuszczone w UE, jak również przestrzeganie takiego samego zakresu ich stosowania. W konsekwencji zapewnione zostałyby równe warunki konkurencji z towarami wytwarzanymi w UE i podlegającymi obowiązkowi przestrzegania unijnych standardów, jak i bezpieczeństwo dostaw towarów pochodzących z Ukrainy."
pismo MRiRW>>>
Przedstawiamy wyjaśnienia Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z 26 stycznia 2024 r. w odpowiedzi na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych o zmianę przepisów dotyczących ubezpieczenia społecznego rolników w zakresie prawa do zasiłku chorobowego dla kobiet w ciąży.
Samorząd rolniczy zwrócił uwagę, że osoba ubezpieczona w KRUS ma prawo ubiegania się o zasiłek chorobowy od 30 do 180 dni choroby oraz w przedłużonym okresie, jednak wymaga to złożenia w placówce KRUS wniosku oraz druku N-14 wypełnionego przez lekarza prowadzącego i stawienia się na komisji lekarskiej. Dotyczy to również kobiet w ciąży. Jedocześnie kobiety w ciąży przebywające na zwolnieniu lekarskim w ramach ZUS mogą pobierać zasiłek chorobowy przez maksymalnie 270 dni, czyli tyle ile trwa ciąża i nie muszą składać dodatkowych wniosków, ani stawiać się na komisję lekarską, by kontynuować L4.
26 stycznia 2024 r. Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych wystąpił do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w związku z wyczerpywaniem się limitu pomocy de minimis, czego skutkiem jest m.in. zawieszenie Ogólnopolskiego programu regeneracji środowiskowej gleb poprzez ich wapnowanie o podjęcie starań o zwiększenie limitu pomocy de minimis na poziomie kraju i dla poszczególnych gospodarstw.
Obecnie obowiązujące limity wyczerpują się ze względu na trudną sytuację w rolnictwie i różne formy pomocy udzielanej przez państwo. Nie bez znaczenia jest również inflacja, która przyspiesza wyczerpywanie limitów de minimis.
Zdaniem samorządu rolniczego konieczne jest wystąpienie do Komisji Europejskiej o zgodę na zwiększoną pomoc dla rolników, ponieważ obecna sytuacja nie może być uważana za normalne warunki rynkowe i pomoc ze strony państwa może zdecydować o przetrwaniu wielu gospodarstw.
W odpowiedzi na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z 29 grudnia 2023 r., o wprowadzenie jednolitej wysokości dopłat dla producentów kukurydzy w całym kraju Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało pismem z 23 stycznia 2024 r., iż pomoc dla producentów kukurydzy w wysokości 500-1000zł/ha, w zależności od województwa, ma na celu częściowe zrekompensowanie strat wynikających ze zwiększonych nakładów poniesionych przez rolników.
Stawki pomocy, o której mowa w § 13zzl rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 roku w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji. (Dz.U. z 2015 r. poz. 187) zostały zróżnicowane regionalnie, ponieważ regiony południowo-wschodniej Polski są najbardziej oddalone od rynków zbytu krajowego ziarna, stąd dodatkowe koszty transportu. W sytuacji nasycenia kukurydzą rynku lokalnego istnieje potrzeba transportowania ziarna na dalsze odległości do oddalonych rynków zbytu.
Informuję również, że zbiory kukurydzy w Polsce w bieżącym sezonie, zgodnie z szacunkiem GUS, mogą być historycznie wysokie i wynieść nawet ok. 9,2 mln ton (o ok. 8% więcej od ubiegłorocznych).
W Polsce w ostatnich latach produkcja kukurydzy z roku na rok znacząco rosła, podczas gdy do roku 2019 oscylowała w granicach 4 mln ton (powierzchnia uprawy od 2019 r. także wzrosła ok. 2-krotnie). Natomiast zużycie krajowe kukurydzy nie charakteryzuje się tak dużą zmiennością: w 2023 r. szacowane jest na 4,9 mln ton, w 2022 r. na 4,5 mln ton, a przed 2019 r. było to ok. 2,8-4 mln ton. Oznacza to, że w celu zbilansowania rynku niezbędny jest coraz większy eksport. Większa podaż na rynku tworzy dodatkową presję na spadki cen.
wystąpienie KRIR>>>
pismo MRiRW>>>
Uprzejmie informujemy, że Komisja Europejska prowadzi aktualnie czwarte, coroczne badanie służące ocenie skuteczności środków mających na celu zwalczanie nieuczciwych praktyk handlowych w łańcuchu dostaw produktów rolnych i spożywczych, tj. dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/633 z dnia 17 kwietnia 2019 r. w sprawie nieuczciwych praktyk handlowych w relacjach między przedsiębiorcami w łańcuchu dostaw produktów rolnych i spożywczych, która w Polsce wdrożona została w ustawie z dnia 17 listopada 2021 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi.
W ramach tego badania - we wszystkich państwach członkowskich Unii Europejskiej - udostępniono ankietę skierowaną do podmiotów, które w ramach swojej działalności zajmują się produkcją i sprzedażą produktów rolno-spożywczych. Jej wyniki mają zostać wykorzystane do kształtowania w przyszłości polityki Unii Europejskiej w zakresie zwalczania nieuczciwych praktyk w łańcuchu dostaw żywności.
Ankieta będzie dostępna do 15 marca 2024 r. Po zakończeniu badania jego wyniki zostaną opublikowane przez Komisję Europejską.
Zachęcamy podmioty działające w łańcuchu dostaw produktów rolno-spożywczych do wypełnienia kwestionariusza.
Link do ankiety znajdą Państwo pod następującym adresem: https://ec.europa.eu/eusurvey/runner/4th_UTP_survey#page0.