Do 30 grudnia 2022 r. rolnicy, którzy ponieśli straty w gospodarstwach w wyniku wystąpienia klęsk żywiołowych lub afrykańskiego pomoru świń, mogą składać wnioski o wsparcie na „Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej” z PROW na lata 2014-2020. Nabór odbywa się w trybie ciągłym, a to oznacza, że w razie potrzeby rolnicy mogą ubiegać się w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa o tę formę pomocy.
W odpowiedzi na wniosek z posiedzenia KRIR >>>, przesłany przy piśmie z dnia 19 października 2022 r, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w dniu 7 listopada 2022 r. przedstawiło następujące wyjaśnienia:
Komisja Europejska przyjęła zmianę tymczasowych kryzysowych ram pomocy państwa, aby umożliwić państwom członkowskim dalsze korzystanie z elastyczności przewidzianej w zasadach pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście inwazji Rosji na Ukrainę. Tymczasowe ramy kryzysowe, przyjęte 23 marca 2022 r., zmieniono po raz pierwszy 20 lipca 2022 r. w celu uzupełnienia legislacyjnego pakietu gotowości do zimy oraz zgodnie z celami planu REPowerEU.
Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych wystąpił 26 października 2022 r. do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Wicepremiera Henryka Kowalczyka o wypracowanie w możliwie krótkim czasie mechanizmów interwencji na rynku nawozów w tym i w przyszłym roku oraz wykrycia ewentualnych zmów cenowych odnośnie nawozów azotowych, potasowych i wieloskładnikowych.
Niezbędne jest natychmiastowe wypracowanie mechanizmów pomocowych do zakupu i produkcji nawozów na ten rok i kolejne lata, aby zapobiec przestojom w produkcji nawozów spowodowanym ceną surowców do produkcji, jakie miały miejsce w sierpniu br. Przestoje oprócz braku nawozów powodują również braki w zaopatrzeniu w produkty uboczne takie jak dwutlenek węgla czy suchy lód, które są niezbędne dla zakładów mięsnych. Brak składników wpłynie na ich cenę dyktowaną przez spekulantów rynkowych oraz przełoży się na wzrost cen żywności, a ich brak w skrajnych przypadkach może doprowadzić do wstrzymania produkcji żywności. Należy również zmienić zasady dopłat do nawozów mineralnych.
Pomocą powinny być objęte gospodarstwa o powierzchni do 300 ha, a wysokość wsparcia ma wyrównywać ceny nawozów z roku bazowego 2021.
Obecna sytuacja na rynku nawozów jest tragiczna, ceny nawozów są bardzo wysokie, co skutkuje obniżeniem opłacalności produkcji, a rolnicy mają problem z ich zakupem. Sytuacja ta w okresie długofalowym z pewnością wpłynie negatywnie na cenę i zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego kraju, ze względu na ograniczanie nawożenia przez wielu rolników aż do całkowitej rezygnacji z nawożenia. Obecnie zakłada się, że braki oraz wysokie ceny potasu i nawozów wieloskładnikowych z pewnością odbiją się na przyszłorocznych plonach rzepaku, jeżeli problem nie zostanie rozwiązany do przyszłej wiosny, to żniw rzepakowych po prostu nie będzie.
Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych wystąpił 25 października 2022 r. realizując wniosek przyjęty podczas XIII Posiedzenia Krajowej Rady Izb Rolniczych VI Kadencji do Prezesa Najwyższej Izby Kontroli o zbadanie sytuacji na rynku zbóż paszowych w Polsce. Zarząd KRIR wystąpił również do Prezesa Urzęd Ochrony Konkurencji i Konsumentów o zbadanie czy nie są stosowane praktyki ograniczające konkurencję.
Z informacji uzyskiwanych od rolników wynika, że znaczne ilości zboża paszowego trafiły na polski rynek wypełniając miejsce zbóż od polskich producentów, którzy obecnie mają trudności ze zbytem tegorocznych zbiorów. Napływ zbóż paszowych i rzepaku z Ukrainy w odczuciu rolników odbywa się w sposób niekontrolowany, szczególnie jeżeli chodzi o zboża przemysłowe (lub pod szyldem przemysłowych), co prowadzi do zachwiania sytuacji rynkowej w tym sektorze. Problemy ze zbytem zboża konsumpcyjnego wskazują na znaczny napływ również zboża wysokiej jakości lub stosowanie w produkcji żywności zbóż o niższej jakości. Stosowanie praktyk polegających na zakupie najtańszego dostępnego surowca może być nie w pełni zgodne z prawem.