17 stycznia br. w Brukseli odbyło się posiedzenie Grupy Roboczej Copa-Cogeca „Zapewnienie jakości w rolnictwie”. Spotkanie miało charakter przygotowawczy do posiedzenie Grupy Konsultacyjnej Komisji Europejskiej „Jakość”, jakie miało miejsce kolejnego dnia tj. 18 stycznia w siedzibie Dyrekcji Generalnej ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich KE. W obu spotkaniach, których przewodnim tematem był tzw. pakiet jakościowy opublikowany przez Komisję 10 grudnia 2010 roku, wzięli udział przedstawiciele polskich organizacji członkowskich Komitetu Copa, w tym Krajowej Rady Izb Rolniczych.

Od początku lat dziewięćdziesiątych unijna polityka zapewniania jakości produktów rolnych kojarzona jest ściśle z trzema unijnymi systemami dotyczącymi: chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych, rolnictwa ekologicznego oraz gwarantowanej tradycyjnej specjalności. Ponadto od momentu wdrożenia wspólnej polityki rolnej unijne normy handlowe zapewniają ramy prawodawcze dotyczące uczciwej konkurencji i sprawnego funkcjonowania rynku. Poza wymienionymi systemami i normami unijnymi, w ostatniej dekadzie odnotowano wzrost liczebności systemów certyfikacji w sektorze prywatnym – ich celem jest zapewnienie konsumentom cech i parametrów stanowiących wartość dodaną danego produktu, oraz zagwarantowanie poszanowania podstawowych norm dzięki certyfikacji w zakresie zapewniania jakości.

W 2006 r., przy okazji przekształcenia systemu chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych, Komisja zobowiązała się do dokonania w przyszłości przeglądu polityki pod kątem funkcjonowania przedmiotowego rozporządzenia i przyszłych zmian w tym rozporządzeniu. W 2007 r. zorganizowano szeroko zakrojoną konferencję obejmującą wszystkie rodzaje systemów zapewniania jakości: „Certyfikacja jakości żywności – wartość dodana do produkcji rolnej”. Wynikiem konferencji jest opublikowana w 2008 r. zielona księga w sprawie jakości produktów rolnych, która wywołała odzew 560 zainteresowanych stron i stanowiła materiał, w oparciu o który w 2009 roku opublikowano komunikat w sprawie polityki jakości produktów rolnych. W komunikacie tym nakreślono następujące kierunki strategiczne:

Prawodawstwo Unii Europejskiej przewiduje system ochrony nazw pochodzenia ioznaczeń geograficznych w odniesieniu do produktów rolnych i artykułów spożywczych. W 1992 r. w Unii Europejskiej stworzono zharmonizowane ramy regulacyjne, tak aby umożliwić rejestrację cenionych nazw produktów rolnych i środków spożywczych wytwarzanych zgodnie ze specyfikacją na danym obszarze geograficznym przez producentów dysponujących uznaną wiedzą. Ponadto w 1992 r. w ramach systemu gwarantowanych tradycyjnych specjalności stworzono rejestr nazw specjalności żywieniowych o tradycyjnym charakterze, produkcji. będącym pochodną tradycyjnego składu lub zastosowania tradycyjnej metody

W kwestii norm handlowych istnieje rozbudowany pakiet prawodawstwa, który w większości został opracowany w oparciu o przepisy sektorowe, w formie rozporządzeń i dyrektyw przyjętych zarówno na szczeblu Rady jak i Komisji. Ponadto definicje jakościowe stosowane fakultatywnie, uregulowane w ramach norm handlowych, dają gwarancję, że definicje opisujące cechy przydające produktom dodatkowej wartości lub właściwości produkcji rolnej albo procesu przetwarzania nie są wykorzystywane w niewłaściwy sposób w obrocie i umożliwiają konsumentom dostęp do wiarygodnych informacji na temat poszczególnychwłaściwości produktu.

Należy podkreślić, że polityka jakości produktów rolnych stanowi integralną część Wspólnej Polityki Rolnej UE. W  opublikowanym 18 listopada 2010 roku komunikacie Komisji na temat WPR po 2013 r. wskazano na szereg kluczowych wyzwań, w tym utrzymanie różnorodności działalności rolniczej na obszarach wiejskich oraz podniesienie konkurencyjności. Polityka jakości produktów rolnych ma pomóc stawić czoła wymienionym wyzwaniom. Polityka ta jest także zgodna z priorytetami Unii Europejskiej, w szczególności z celami związanymi z promowaniem bardziej konkurencyjnej gospodarki, ponieważ polityka jakości jest jednym z tematów przewodnich w kwestii konkurencyjności unijnego polityką handlową. wyznaczonymi w komunikacie dotyczącym roku 2020 rolnictwa. Niniejszy wniosek jest powiązany oraz zgodny z politykami w dziedzinach ochrony i informowania konsumentów, jednolitego rynku i konkurencji oraz z zewnętrzną polityką handlową.