Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych wystąpił 13 marca 2023 r. na wniosek z XV Posiedzenia Krajowej Rady Izb Rolniczych do Wicepremiera, Miniistra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Henryka Kowalczyka o zmianę przepisów dotyczących okresu referencyjnego, od czego zależy przyznanie płatności niezwiązanej do tytoniu w ramach Planu Strategicznego WPR na lata 2023-2027.
Płatność może otrzymać jedynie rolnik, który w dniu 31 grudnia 2018 r. był wpisany do rejestru producentów surowca tytoniowego, o którym mowa w art. 40ha ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o organizacji niektórych rynków rolnych.
Wielu rolników uważa, że przyjęcie takiego warunku jest krzywdzące dla plantatorów, którzy przez wiele lat uprawiali tytoń, a w tym konkretnym roku, z różnych powodów, nie byli wpisani do ww. rejestru prowadzonego przez KOWR, natomiast osoby, które wpisały się do rejestru w 2018 roku, widniały w nim na dzień 31.12.2018 i zawarły umowę kontraktacyjną - dopłaty otrzymają, mimo iż faktycznie tytoniu nie sadziły.
Do Krajowej Rady zwrócili się rolnicy z informacją, że wieloletni plantatorzy zrzeszeni w grupach producenckich, jeśli nie sadzili tytoniu w roku 2018 otrzymali informację, że muszą złożyć wniosek do KOWR o wykreślenie z rejestru producentów tytoniu. Rolnicy ci nie posiadali wiedzy na temat konsekwencji takiego działania. Ich zadaniem była produkcja tytoniu, ufali, że sprawami formalnymi zajmą się pracownicy grupy. Żaden plantator świadomie nie dokonałby wykreślenia z rejestru, jeśli zostałby poinformowany o innych możliwościach np. czasowym zaprzestaniu prowadzenia działalności - wykazując stany zerowe.
Praca przy uprawie tytoniu jest pracą fizyczną, bardzo ciężką. Uprawa ta jest bardzo pracochłonna i kosztowna, w dużej mierze nie możliwa do zmechanizowania, o wysokim udziale pracy ręcznej. Trwa praktycznie przez cały rok bez względu na warunki atmosferyczne. Produkcja tytoniu wymaga dodatkowych pomieszczeń przeznaczonych do suszenia surowca. Jest zwykle specjalizacją całych rodzin rolniczych z pokolenia na pokolenie. Tym bardziej wykluczenie niektórych plantatorów z możliwości uzyskania płatności niezwiązanej do tytoniu jest dla długoletnich plantatorów szczególnie niesprawiedliwe.
