W środę 8 grudnia 2021 r Senacka Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi rozpatrzyła następujące ustawy:
- uchwaloną przez Sejm na 42 posiedzeniu w dniu 17 listopada 2021r. Ustawę o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa.
- uchwaloną przez Sejm na 43 posiedzeniu w dniu 2 grudnia 2021 r. Ustawę o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów, ustawy o utracie mocy prawnej niektórych ksiąg wieczystych oraz ustawy o drogach publicznych.
- uchwaloną przez Sejm na 43. posiedzeniu w dniu 2 grudnia 2021 r. Ustawę o wyrobach winiarskich.
- uchwaloną przez Sejm na 43. posiedzeniu w dniu 2 grudnia 2021 r. Ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku z przedłużeniem realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich lata 2014–2020.
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pan Rafał Romanowski, charakteryzując ustawę zaznaczył, iż nowelizacja umożliwia przekazywanie przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa ministrowi właściwemu do spraw aktywów państwowych akcji lub udziałów, z których prawa wchodzą w skład Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. KROW sprawuje obecnie nadzór nad spółkami rolnymi w imieniu resortu rolnictwa; w jego gestii znajduje się 38 spółek. W ocenie wiceministra rolnictwa nowela jest ważna, ponieważ stanowi ważny krok w tworzeniu oczekiwanego przez rolników holdingu spożywczego. „Ustawa jest krótka, ale niezwykle potrzebna” – stwierdził senator pan Józef Łyczak, który pytał wiceministra o termin utworzenia holdingu. Odpowiadając, wiceminister pan Rafał Romanowski powiedział, że powinno to nastąpić do końca maja 2022 r., ale będzie to proces trwały, ponieważ do holdingu będą przystępować kolejne podmioty. Holding ma być spółką zbudowaną na bazie Krajowej Spółki Cukrowej. W jego skład wejdą spółki, takie jak Elewarr, Danko, Małopolska Hodowla Roślin, Poznańska Hodowla Roślin, Kutnowska Hodowla Buraka Cukrowego, Pomorska-Mazurska Hodowla Ziemniaka, Hodowla Zwierząt i Nasiennictwa Roślin Polanowice i Kombinat Rolny Kietrz. Senatorowie poparli ustawę o zmianie ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa nie wnosząc poprawek.
Akceptację Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, bez poprawek uzyskała także ustawa o zmianie ustawy o scalaniu i wymianie gruntów, ustawy o utracie mocy prawnej niektórych ksiąg wieczystych oraz ustawy o drogach publicznych. Reguluje ona m.in. procedurę przeprowadzania postępowania scaleniowego w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii. Wprowadza definicję gospodarstwa rolnego zawierającą szczególną normę obszarową, doprecyzowuje czynności związane z określaniem przebiegu granic obszaru scalenia lub wymiany gruntów (wykonywanych po wszczęciu postępowania). Chodzi o usprawnienie postępowań scaleniowych i wymiany gruntów, m.in. przy wykorzystaniu komunikacji elektronicznej przy realizacji zadań związanych z przeprowadzaniem postępowań scaleniowych, a także wprowadzenie terminu dla wojewodów i sądów do rozpatrywania odwołań i skarg. Podczas dyskusji kontrowersje wzbudziły poprawki wprowadzone do przedłożenia rządowego podczas II czytania w Sejmie. Jak wskazało Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu, wykraczały one poza materię przedłożenia rządowego i mogą budzić wątpliwości co do zgodności z konstytucyjną zasadą poprawnej legislacji, ponieważ zostały zgłoszone dopiero podczas drugiego czytania projektu i nie przebyły pełnej procedury trzech czytań. Senacki legislator zaproponował więc skreślenie art. 3 i 5 nowelizacji dotyczące opłat za zajęcie pasa drogowego dla obiektów i urządzeń infrastruktury telekomunikacyjnej. W trakcie dyskusji zastrzeżenia do tych przepisów zgłosili przedstawiciele branży telekomunikacyjnej. Dyrektor Departamentu Telekomunikacji w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów pan Tomasz Proć wyjaśnił, że poprawka została wprowadzona do ustawy, ponieważ dotyczy funkcjonowania jednostek samorządu terytorialnego, w szczególności ich przychodów. Stwierdził też, że ma ona poparcie samorządu, m.in. Związku Powiatów Polskich. Brak takich przepisów skutkuje obniżeniem wpływów do kasy samorządów.
Komisja zarekomenduje też na sesji plenarnej Senatowi, przyjęcie w brzmieniu przedłożenia ustawy o wyrobach winiarskich. W ocenie sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pana Norberta Kaczmarczyka zwiększy ona konkurencyjność drobnych producentów, wychodzi również naprzeciw sprzedaży bezpośredniej. Jak podkreślił, prace nad tą ustawą toczyły w dużym konsensusie i porozumieniu. W trakcie dyskusji na problemy związane z rejonizacją produkcji winiarskiej zwracali uwagę senatorowie pan Beniamin Godyla i pan Antoni Mężydło. Odnoszono się też do zakazu sprzedaży napojów winiarskich przez Internet. Jak mówił wiceminister pan Norbert Kaczmarczyk, negatywną opinię na ten temat przedstawiło Ministerstwo Zdrowia. Zdaniem senatora pana Ryszarda Bobera mamy w tej sprawie do czynienia z „pewnego rodzaju hipokryzją”. Ustawa o wyrobach winiarskich kompleksowo reguluje zagadnienia związane z wyrobem i rozlewem wyrobów winiarskich, a także organizacją rynku wina. Wprowadza m.in. zmiany w zakresie fermentowanych napojów winiarskich oraz uzyskania wpisu do rejestru przedsiębiorców wykonujących działalność w zakresie wyrobów winiarskich. Ustawa dostosowuje polskie prawo do nowych przepisów dotyczących wspólnej organizacji rynku wina w UE. Nowe przepisy zwalniają drobnych producentów wina z obowiązku posiadania zezwolenia na obrót hurtowy, co umożliwi im bezpośrednią sprzedaż do restauracji i lokalnych sklepów.
Na zakończenie obrad senatorowie poparli bez wnoszenia poprawek ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku z przedłużeniem realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020. Przedłuża ona realizację tego programu na lata 2021–2022 i wprowadza ułatwienia w zakresie m.in. budowy zbiorników wodnych. Jak wyjaśnił sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi pan Ryszard Bartosik, nowelizacja wynika z potrzeby przedłużenia realizacji PROW na lata 2021–2022 i została przyjęta w Sejmie zdecydowaną większością głosów z Sejmie. Dodał, że ustawa zmienia przepisy kilku innych ustaw, m.in. o ARiMR, prawa budowlanego, o finansowaniu WPR czy prawa wodnego. Potrzeba przedłużenia realizacji PROW na lata 2021–2020 wynika z faktu, że procedura ustawodawcza odnosząca się do Wspólnej Polityki Rolnej nie została zakończona w terminie umożliwiającym państwom członkowskim i KE przygotowanie wszystkich elementów do stosowania nowych norm prawnych i planów strategicznych WPR. W prawie wodnym zliberalizowano przepisy dotyczące budowania zbiorników wodnych na terenach rolniczych. Na gruntach rolnych będzie można zbudować staw lub zbiornik wodny bez pozwolenia na budowę, jeżeli nie będzie on większy niż 5 tys. m2 i nie głębszy niż 3 m. W ustawie o finansowaniu wspólnej polityki rolnej uwzględniono możliwość otrzymywania wyprzedzającego finansowania przez szerszą grupę beneficjentów PROW 2014–2020. W prawie wodnym umożliwiono natomiast współfinansowanie kosztów wykonywania urządzeń wodnych innych niż urządzenia melioracji wodnych. Ustawa umożliwia też rolnikom załatwianie spraw on-line w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
Senackie biuro legislacyjne zaproponowało kilkanaście poprawek o charakterze porządkującym, ale nie zyskały one poparcia resortu rolnictwa. Senatorowie poprawek nie wnieśli.
Sprawozdaje: Grzegorz Anczewski
