W dniu 5 września 2016 r. sejmowa Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przeprowadziła pierwsze czytanie i rozpatrzyła rządowy projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (druk nr 793).
Uzasadnienie projektu przedstawił sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Jacek Bogucki.
Głównym celem projektu jest zapewnienie możliwości zagospodarowania produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do spożycia przez ludzi wyprodukowanych z mięsa świń wolnych od wirusa afrykańskiego pomoru świń, utrzymywanych na obszarach, na których wprowadzono ograniczenia w związku z wystąpieniem tego wirusa na terytorium Polski.
Komisja przyjęła poprawkę polegającą m.in. na skróceniu z co najmniej 3 do co najmniej 2 miesięcy okresu przetrzymywania świń, z których mogłyby pochodzić produkty mięsne.
Komisja przyjęła sprawozdanie.
Sprawozdawca – poseł Jan Krzysztof Ardanowski (PiS).
Komisja wysłuchała informacji Ministrów: Spraw Wewnętrznych i Administracji, Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz Środowiska o problemach związanych z występowaniem afrykańskiego pomoru świń (ASF) w Polsce oraz zmianach, które należałoby przeprowadzić w ustawodawstwie polskim, ze szczególnym uwzględnieniem ustawy – Prawo łowieckie.
Afrykański pomór świń pojawił się w Polsce w połowie lutego 2014 r. W 2015 r. choroba dotyczyła głównie dzików, wirusa wykryto tylko w trzech małych gospodarstwach rolnych. Od końca lipca 2016 r. odnotowano 15 przypadków wirusa w gospodarstwach. Jak poinformowała podsekretarz stanu w MRiRW – Ewa Lech, do dziś wykryto w Polsce 108 ognisk ASF u dzików, 19 w gospodarstwach trzody chlewnej, zutylizowano ponad 1200 sztuk świń i w prawie wszystkich przypadkach wypłacono odszkodowania. Choroba rozprzestrzeniła się poza woj. podlaskie, przypadki zachorowani odnotowano w woj. lubelskim i mazowieckim.
Dyrektor Departamentu Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji – Andrzej Świderek stwierdził, że zdaniem MSWiA działania zmierzające do ograniczenia rozpowszechniania się ASF w Polsce powinny być ukierunkowane na restrykcyjne egzekwowanie przestrzegania już istniejących przepisów prawa co do zwalczania chorób zakaźnych u zwierząt, zwłaszcza na obszarach ochronnych. Poinformował, że Komendant Główny Straży Granicznej wydał specjalne wytyczne dla służb granicznych, aby zabezpieczyć Polskę przed przedostaniem się źródeł choroby spoza kraju. Policja ma zapewnić bezpieczeństwo podczas działań Inspekcji Weterynaryjnej, udzielić wsparcia podczas izolowania strefy zapowietrzonej i zakażonej, z Inspekcją Weterynaryjną kontrolować targowiska i szlaki komunikacyjne.
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Środowiska – Andrzej Konieczny poinformował m.in., że 5 lipca wydał dyspozycję wykonania dzików (do 30 września przez Lasy Państwowe, a do 16 października przez Polski Związek Łowiecki) odstrzałów sanitarnych. W sierpniu Ministerstwo Środowiska wydało dyspozycję aktywnych poszukiwań padłych dzików w parkach narodowych na wschód od Wisły.
W trakcie dyskusji rolnicy dopominali się m.in. o bardziej radykalny odstrzał dzików oraz lepszą pracę Inspekcji Weterynaryjnej; wskazywano na nieprawidłowości w pracy weterynarzy. Przywołano opinie światowych ekspertów, że głównym narzędziem walki z ASF jest szukanie padłych zwierząt i odpowiednia utylizacja, a nie odstrzał.
W odpowiedzi minister – Ewa Lech poinformowała, że połowa wszystkich padłych, przebadanych dzików zginęła na skutek ASF, a połowa z innych przyczyn. Prezes Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej – Jacek Łukaszewicz stwierdził, że potrzebne są środki do egzekwowania decyzji, a Inspekcja Weterynaryjna powinna być pod bezpośrednim nadzorem premiera, a nie ministra rolnictwa. Poinformował też o problemach, jakie mają weterynarze.
W posiedzeniu uczestniczył główny lekarz weterynarii – Włodzimierz Skorupski.
Na kolejnym posiedzeniu w tym dniu, Komisja wysłuchała informacji Ministrów: Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Spraw Zagranicznych oraz Rozwoju w sprawie zasad obrotu artykułami rolno-spożywczymi między Polską a Ukrainą.
Informację przedstawiła podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych – Joanna Wronecka.
Analiza wymiany handlowej pomiędzy obydwoma krajami za pierwsze półrocze 2016 r. wskazuje, że w porównaniu do analogicznego okresu roku 2015 nastąpił wzrost eksportu towarów z Polski na Ukrainę o 10,7% oraz importu z Ukrainy do Polski o 17,2%. Odnotowano głównie wzrost eksportu żywych zwierząt i produktów pochodzenia zwierzęcego oraz gotowych artykułów spożywczych, alkoholu i tytoniu.
Ukraina stanowi jednak nadal relatywnie niewielki rynek zbytu dla polskich produktów rolno-spożywczych.
Komisja rozpatrzyła i przyjęła odpowiedź Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na dezyderat nr 3 w sprawie podjęcia działań mobilizujących i obligujących instytucje UE do rozwiązania bieżącej, krytycznej sytuacji w sektorze mleka i mięsa wieprzowego w Polsce i na całym rynku europejskim.
Na posiedzeniu w dniu 13 września 2016 r. sejmowa Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi wysłuchała informacji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na temat aktualnej sytuacji na rynku owoców i przetwórstwa owocowo-warzywnego.
Informację przedstawił sekretarz stanu – Zbigniew Babalski.
Sekretarz stanu poinformował o szacowanej ilości zbiorów owoców w nadchodzącym sezonie oraz powodach niskiej ceny jabłek, na którą od trzech lat w głównej mierze wpływa nałożone przez Rosję embargo, duża konkurencja jabłek z krajów, gdzie koszty produkcji są dużo niższe, a także rekordowy urodzaj jabłek w Polsce w bieżącym roku. Aktualna cena skupu jabłek przeznaczonych do przetwórstwa wynosi poniżej 20 groszy za kilogram, a cena satysfakcjonująca rolników powinna być na poziomie 35 groszy za kilogram. W informacji podkreślano również dalsze wsparcie Agencji Rynku Rolnego dla producentów niektórych owoców i warzyw w związku z kontynuacją zakazu ich przywozu z UE do Rosji. Wskazano na inne mechanizmy pomocowe państwa, które powinny wpłynąć na polepszenie sytuacji na tym rynku, m.in. program „Owoce w szkole” oraz inicjatywy ustawodawcze – m.in. projekt ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi.
W dyskusji podkreślano również znaczący wzrost światowej produkcji owoców przy jednoczesnym braku wzrostu konsumpcji świeżych owoców i warzyw oraz ich przetworów. W Polsce średnie roczne spożycie jabłek deserowych wynosi 13/14 kg na osobę. W celu zwiększenia spożycia jabłek należy podjąć szereg działań (kampanie promocyjno-informacyjne, ciągłe poszukiwanie nowych rynków zbytu, jak również wykreowanie nowych innowacyjnych kanałów ich wykorzystania np. cydr i perry).
Na kolejnym posiedzeniu w tym dniu Komisja rozpatrzyła sprawozdanie podkomisji nadzwyczajnej o rządowym projekcie ustawy o zmianie ustawy o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (druk nr 469).
Projekt ma na celu usprawnienie systemu ubezpieczeń w rolnictwie przez zapewnienie producentom rolnym szerszej dostępności do ubezpieczeń upraw rolnych z dopłatami z budżetu państwa do składek z tytułu ubezpieczenia upraw rolnych. Zmiana ustawy zapewni i upowszechni sprzedaż umów ubezpieczenia upraw rolnych i zwierząt gospodarskich zawierających pakiety rodzajów ryzyka.
Komisja przyjęła sprawozdanie w brzmieniu sprawozdania podkomisji.
Sprawozdawca – poseł Kazimierz Gołujuch (PiS).
Komisja wysłuchała informacji Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na temat pomocy rolnikom, którzy ponieśli straty w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych ze szczególnym uwzględnieniem systemu monitoringu zjawiska suszy rolniczej.
Informację przedstawił sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Zbigniew Babalski.
Minister poinformował, że producenci rolni poszkodowani w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych poza odszkodowaniami z zakładów ubezpieczeń mogą ubiegać się w ramach obowiązujących przepisów o kredyt preferencyjny, zarówno obrotowy – na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej – jak i na odtworzenie środków trwałych. Podstawowym warunkiem ubiegania się o ww. kredyt jest oszacowanie szkód przez komisję powołaną przez wojewodę w terminie do 2 miesięcy od dnia zgłoszenia przez producenta rolnego wystąpienia szkód, nie później niż do zbioru plonu głównego danej uprawy albo jej likwidacji.
W dyskusji zwracano uwagę na niektóre rozwiązania przedstawione w rządowym projekcie ustawy, które będą miały niekorzystny wpływ na wysokość składek płaconych przez rolników oraz spowodują ograniczenie oferty ubezpieczeniowej dla producentów rolnych, co w przyszłości zwiększy wydatki państwa przeznaczone na bezpośrednią pomoc dla poszkodowanych producentów rolnych.
Uznano, że wprowadzenie ustawy w obecnym kształcie spowoduje znaczne ograniczenie liczby producentów rolnych, którzy będą mogli skorzystać z dopłaty do składek za ubezpieczenie upraw rolnych.
Na posiedzeniu w dniu 14 września 2016 r. sejmowa Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi przeprowadziła pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o funduszach promocji produktów rolno-spożywczych (druk nr 791).
Uzasadnienie projektu przedstawił sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Jacek Bogucki.
Projekt dotyczy zmiany sposobu wykorzystania środków funduszy promocji produktów rolno-spożywczych, tak aby środki te w większym stopniu wspierały podmioty, od których wpłaty na fundusze promocji pochodzą.
Po zakończeniu pierwszego czytania Komisja powołała podkomisję nadzwyczajną, do której skierowała ww. projekt. Przewodniczącym podkomisji został poseł Piotr Polak (PiS).
Kolejne posiedzenia sejmowej KRiRW odbędą się 22 września 2016 r:
- godz. 8:00 - posiedzenie Komisji odbędzie się w przypadku zgłoszenia poprawek w czasie drugiego czytania na posiedzeniu Sejmu i skierowania ich do Komisji: rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia zwalczania chorób zakaźnych zwierząt (druki nr 832 i 865);
- godz. 9:00 - informacja Ministrów: Energii oraz Rolnictwa i Rozwoju Wsi dotycząca sprzedaży słomy przez rolników na cele energetyczne i jej wpływu na żyzność i urodzajność gleby oraz rozpatrzenie odpowiedzi Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na opinię nr 5 w sprawie trudnej sytuacji na rynku mleka;
- godz. 15:00 - wspólnie z Komisją Gospodarki i Rozwoju - rozpatrzenie rządowego projektu ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi (druk nr 790).
Senacka Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi obradowała na wrześniowych posiedzeniach w dniach:
- 8 września 2016 r. - informacja Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na temat aktualnej sytuacji na rynku owoców miękkich; informacja Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na temat wdrażania pomocy Unii Europejskiej dla producentów owoców i warzyw oraz rozpatrzenie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (druk senacki nr 270, druki sejmowe nr 793 i 799);
- 20 września 2016 r. - informacja Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi na temat programu rozwoju głównych rynków rolnych w Polsce na lata 2016-2020.
