W dnia 14-15 września 2022 r. odbyło się posiedzenie przedstawicieli izb rolniczych krajów grupy wyszehradzkiej. Ze strony KRIR, udział w spotkaniu wziął Robert Nowak - Członek Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych. Drugiego dnia posiedzenia, odbyła się konferencja prasowa, w związku z nieformalnym spotkaniem ministrów rolnictwa i rybołówstwa w Pradze. Spotkanie zakończyło się podpisaniem "Memorandum Praskiego", którego treść prezentujemy poniżej:

W odpowiedzi na krytyczną sytuację rolników w Europie i zbieg kilku dotychczas bezprecedensowych i nieoczekiwanych niekorzystnych okoliczności, takich jak kryzys energetyczny, rosyjska inwazja na Ukrainę, destabilizacja rynku i związana z tym skrajna roczna stopa inflacji w rolnictwie. My, przedstawiciele izb rolniczych i organizacji Grupy Wyszehradzkiej (Czechy, Węgry, Polska, Słowacja) oraz Bułgarii, Chorwacji, Estonii, Litwy i Rumunii zgadzamy się z tym wspólnym stanowiskiem.

Reagowanie na stale pogarszającą się sytuację w sektorze rolno-spożywczym i niezrównoważoną rozbieżność między cenami wstępnymi do gospodarstwa a rosnącymi kosztami produkcji, które fundamentalnie zagrażają przyszłości rolników w całej Unii Europejskiej.

Nadal uważamy za bardzo ważne wspieranie ukraińskiego rolnictwa dotkniętego rosyjską agresją, ale obawiamy się, że swobodny dostęp ukraińskich produktów rolnych do rynku Unii Europejskiej spowodował trudności logistyczne i brak pojemności magazynowej w niektórych wschodnich państwach członkowskich UE. Potrzebujemy środków, które pomogą złagodzić spadek cen rynkowych i dochodów unijnych rolników.

Wskazując na stan dodatkowo spotęgowany przez bardzo ambitne cele Europejskiego Zielonego Ładu, ostatnio na przykład wysokie cele redukcji stosowania pestycydów lub planowane ograniczenie hodowli zwierząt z powodu rzekomo szkodliwych emisji lub nieuzasadnionego ataku na hodowlę zwierząt futerkowych.

W odniesieniu do bardzo ambitnych i często nierealistycznych celów ustalonych bez względu na praktykę rolniczą, a ponadto przybycie w najmniej dogodnym czasie zarówno dla rolników, jak i przede wszystkim dla konsumentów.

Mając na uwadze naturalną odpowiedzialność rolników i zaangażowanie w ochronę środowiska.

Jednocześnie zgłaszając obawy, że zmniejszona produkcja europejska zostanie zrekompensowana importem żywności z zagranicy, bez rzeczywistej gwarancji pochodzenia, bezpieczeństwa żywności i śladu środowiskowego żywności, którą będziemy spożywać my, a przede wszystkim nasze dzieci.

Podkreślając, że głównym zadaniem rolników jest produkcja żywności i wkład w suwerenność żywnościową w Europie, zapewnienie konsumentom wystarczającej ilości żywności wysokiej jakości po przystępnych cenach, przy jednoczesnym zachowaniu samowystarczalności ekonomicznej i odpowiedniego standardu życia rolników. Dziś jednak cel ten wydaje się prawie niemożliwy do osiągnięcia.

Wobec krytycznej sytuacji i solidarnie z naszymi protestującymi kolegami w innych krajach UE, my, przedstawiciele izb rolniczych i organizacji Grupy Wyszehradzkiej (Czechy, Węgry, Polska, Słowacja) oraz Bułgarii, Chorwacji, Estonii, Litwy i Rumunia w związku z tym wzywają do ostrzeżenia o strajkach rolników w naszych krajach i zgodziły się zatwierdzić i podpisać

PRASKIE MEMORANDUM

(WSPÓLNE MEMORANDUM PRZEDSTAWICIELI ORGANIZACJI ROLNICZYCH z okazji nieformalnego posiedzenia Rady AgriFish w Pradze 15-16 września 2022 r.)

Po wnikliwej analizie dostępu wybranych państw członkowskich zdecydowaliśmy, że bezwzględnie konieczne jest przyjęcie proaktywnego podejścia i wezwanie do wspólnych działań, aby zapobiec dalszym problemom egzystencjalnym dla naszych rolników.
Dlatego zwracamy uwagę na następujące działania mające duży wpływ na działalność rolniczą państw:

Środki krótkoterminowe:

1) Zawieszenia uprawnień do emisji przynajmniej na krótki okres;
2) Ograniczenie cen energii i zrekompensowanie rolnikom wysokich cen nawozów i innych ważnych nakładów rolnych;
3) Musimy pomóc ukraińskim produktom rolnym dotrzeć na rynki eksportowe krajów trzecich, gdzie produkty te są bardzo potrzebne, ale jednocześnie musimy wdrożyć środki, które pomogą złagodzić problemy logistyczne, ceny rynkowe i dochody lokalnych rolników z UE w odpowiednich państwach członkowskich. Ponieważ ochrona krajowych producentów przed niebezpieczeństwem stania się ofiarami okoliczności spowodowanych liberalizacją importu z Ukrainy jest kluczowa, okoliczności, które doprowadzą do pewnych bankructw rodzimych rolników;
4) Rozszerzenie tymczasowych ram kryzysowych w celu umożliwienia państwom członkowskim wykorzystania elastyczności przewidzianej w przepisach dotyczących pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście inwazji Rosji na Ukrainę;

Środki długoterminowe:

1) Promowanie samowystarczalności energetycznej rolników, w szczególności promocja OZE;
2) Biorąc pod uwagę wzrost obciążenia biurokratycznego rolników, istniejące wyzwania klimatyczne, potencjalny wpływ wdrożenia Europejskiego Zielonego Ładu, wpływ kryzysu światowego oraz potrzebę wzmocnienia bezpieczeństwa żywnościowego, apelujemy o zwiększenie finansowania w ramach WPR
3) Przeznaczanie funduszy/środków europejskich na badania hodowlane, a także wspieranie stanowiska opartego na czysto naukowych podstawach w zakresie rozwoju nowych odmian odpornych, w tym NGT;
4) Odrzucenie jakiegokolwiek zobowiązania ustanowionego w projekcie SUR do zmniejszenia ilości pestycydów stosowanych przez państwa członkowskie, które mają zużycie środków ochrony roślin poniżej średniej europejskiej;
5) Zwiększenie limitu pomocy de minimis na podstawową produkcję rolną.

Mamy szczerą nadzieję, że Szanowni Ministrowie Rolnictwa w naszych krajach, uwzględnią niekorzystne okoliczności, z jakimi borykają się rolnicy europejscy oraz poświęcenia, jakich dokonują dla utrzymania europejskiego bezpieczeństwa żywnościowego i dlatego będą nas wspierać w tej inicjatywie.
Proszę wziąć pod uwagę fakt, że Państwa (Ministrów Rolnictwa) stanowisko w odniesieniu do wyżej wymienionych kwestii może ułatwić lub wręcz przeciwnie, znacznie skomplikować misję rolników, których reprezentujemy.