W dniach 22-23 listopada 2018 r. odbyło się 70. posiedzenie izb rolniczych z państw grupy wyszehradzkiej. Z ramienia Krajowej Rady Izb Rolniczych w posiedzeniu uczestniczyli Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz, Członek Zarządu KRIR Robert Nowak, Delegat KRIR z Małopolskiej Izby Rolniczej Jan Marek Lenczowski. Podczas spotkania dyskutowano na następujące tematy:

• Obecna sytuacja na rynkach produktów rolno-spożywczych, zasiewy, ceny płodów rolnych
• WPR po 2020
• Ubezpieczenia upraw i zwierząt
• Rynek cukru
• Afrykański pomór świń
• Rolnictwo zrównoważone

Przedstawiciele izb rolniczych V4 rozmawiali o obecnej sytuacji na rynkach i cen produktów rolno-spożywczych. Bardzo trudna jest sytuacja sadowników, ceny jabłek są na historycznie niskim poziomie.

W sprawie WPR po 2020, przedstawiciele izb rolniczych V4 podtrzymali wnioski zawarte w Deklaracji Bratysławskiej z marca 2017 r. Oczekują, że ostateczne przepisy powinny: prowadzić do rzeczywistych uproszczeń, gwarantować ciągłość unijnego finansowania, w tym wypłat dla rolników, zapewnić równe warunki konkurencji na rynku co oznacza wyrównanie poziomu płatności bezpośrednich. Niezbędne jest wprowadzenie okresu przejściowego, ponieważ budowa nowego systemu będzie czasochłonne. Większe ambicje środowiskowo-klimatyczne WPR wymagają zachowania co najmniej dotychczasowego budżetu tej polityki. Jest to niezbędne dla zachowania równowagi miedzy zadaniami WPR.

Przedstawiciele izb rolniczych V4 omówili systemy ubezpieczeń upraw rolniczych i zwierząt gospodarskich w poszczególnych krajach. Rolnictwo wymaga coraz szerszej oferty ubezpieczeniowej zabezpieczającej raczej dochody a nie plony, ponieważ plony należałoby wtedy zabezpieczyć przed wieloma. Analiza istniejących systemów ubezpieczeń rolnych wskazuje na duże różnice pomiędzy poszczególnymi krajami.

Przedstawiciele izb rolniczych V4 wyrazili zaniepokojenie utrzymującą się silną spadkową tendencją cen cukru na rynku UE. Skutkuje to pogorszeniem sytuacji finansowej przemysłu cukrowniczego oraz producentów buraków cukrowych. Ceny buraków w umowach zależą od aktualnej sytuacji na rynku. Ceny cukru są obecnie bardzo niskie częściowo z powodu subsydiów przywozowych z krajów trzecich. Unia Europejska powinna wykorzystać wszelkie dostępne środki w ramach zasad WTO w celu ustabilizowania rynku. Brak opłacalności uprawy może być przyczyną rezygnacji plantatorów buraków cukrowych z uprawy, co miałoby negatywny wpływ na dochody rolników, płodozmian i różnorodność biologiczną.

Przedstawiciele izb rolniczych w sprawie ASF podkreślili, że zagrożeniem dla sektora wieprzowiny są nakładane przez kraje trzecie sankcje w formie restrykcji importowych, które niosą znaczne straty ekonomiczne. Ograniczenia i bariery w handlu na unijnym rynku, wykraczające poza przepisy weterynaryjne kwestionują zasadę unijnej solidarności. Ostatnio a sytuację rynkową wieprzowiny wpłynęło negatywnie wykrycie ASF w populacji dzików w Belgii. Skutkuje to znaczącym napływem prosiąt z Belgii m.in. do Polski.

Przedstawiciele izb rolniczych w sprawie ASF podkreślili, że sankcje nakładane przez państwa trzecie w postaci ograniczeń przywozowych, które powodują znaczne straty gospodarcze, stanowią zagrożenie dla sektora wieprzowiny. Ograniczenia i bariery w handlu na rynku UE, wykraczające poza prawo weterynaryjne, podważają zasadę solidarności UE. W przypadku wybuchu ASF, tak zwany proces regionalizacji powinien zostać wdrożony tak szybko, jak to możliwe, aby zapewnić kontynuację handlu w dotkniętym kraju. Niedawno na sytuację na rynku wieprzowiny niekorzystny wpływ miało wykrycie ASF w populacji dzików w Belgii. W odpowiedzi na ograniczenia handlowe wprowadzono mięso na rynkach azjatyckich dla Belgii, spowodowało to znaczny napływ prosiąt, świń i tusz z Belgii do naszych krajów, co negatywnie wpłynęło na cenę lokalną.

Przedstawiciele izb rolniczych V4 zgodzili się, że budowanie zrównoważonej przyszłości żywności, w tym zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego powinno iść w parze z zapewnieniem zrównoważonego zarządzania zasobami naturalnymi, ale nie stawiać wymagań środowiskowych na zbyt wysokim poziomie. Wyzwania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa żywnościowego obejmują również wpływ zmian klimatu na rolnictwo, spowolnienie wzrostu wydajności rolnictwa, szybką urbanizację, wzrost populacji, zakłócenia w handlu, utratę różnorodności biologicznej oraz ograniczoną dostępność energii i zasobów naturalnych takiej jak ziemia, gleba i woda.