W dniach 7-8 kwietnia 2016 r. reprezentanci Węgierskiej Izby Rolniczej (NAK), Rolniczej i Spożywczej Słowackiej Izby (SPPK), Krajowej Rady Izb Rolniczych (KRIR) i Rolniczej Izby Republiki Czeskiej (AKČR) spotkali się na 60. Posiedzeniu izb rolniczych państw grupy wyszehradzkiej (V4) w Czajowicach (Polska). Podczas spotkania przedstawiciele izb rolniczych państw grupy wyszehradzkiej omówili m.in. aktualną sytuację na rynkach rolnych oraz wpływ rosyjskiego embarga. Sytuacja rolników i przedsiębiorstw rolniczych jest bardziej skomplikowana przez obniżkę cen głównych produktów rolniczych takich jak pszenica, jęczmień, rzepak i burak cukrowy. W połączeniu z utrzymującą się dramatyczną sytuacją na rynku mleka i wieprzowiny, zdaniem przedstawicieli V-4 ten rok będzie bardziej trudny dla jeszcze większej liczby rolników w całej UE.

Uczestnicy spotkania są coraz bardziej zaniepokojeni rozwojem sytuacji na rynku mleka i jego przetworów. Pomimo skupu interwencyjnego i oraz dopłat do prywatnego przechowywania, sytuacja cenowa się pogarsza, a długoterminowe notowania wskazują na brak powodów do optymizmu co do poprawy sytuacji rynkowej w najbliższych miesiącach. Niepokojąca jest także przedłużająca się destabilizacja rynku wieprzowiny. Realizowane dotychczas w bardzo niewielkim zakresie instrumenty wsparcia rynku wieprzowiny nie przełożyły się na poprawę sytuacji rynkowej, w tym sytuacji dochodowej rolników. Trudna sytuacja na obu rynkach wymaga podjęcia odważnych, zdecydowanych i efektywnych działań. Mając powyższe na uwadze, przedstawiciele izb rolniczych państw grupy wyszehradzkiej wnioskują do Komisji Europejskiej o podjęcie wszelkich możliwych pilnych działań, aby wspomóc producentów trzody chlewnej i producentów mleka znajdujących się od dłuższego czasu w krytycznej sytuacji ekonomicznej, która wynika z sytuacji kryzysowej na rynkach mięsa wieprzowego i mleka i czynników niezależnych od producentów rolnych, tj. o przeznaczenie środków finansowych w ramach nadzwyczajnego wsparcia skierowanego dla producentów dotkniętych kryzysem oraz rozszerzenie siatki bezpieczeństwa, w szczególności poprzez:

• uruchomienie mechanizmów promowania i wspierania eksportu, w tym refundacji wywozowych na produkty mleczarskie i wieprzowinę oraz kredytów eksportowych w celu trwałego usunięcia z rynku UE istniejących nadwyżek,
• urealnienie progów referencyjnych i cen interwencyjnych w sektorze mleka poprzez ich podniesienie co najmniej o ok. 10% dla odtłuszczonego mleka w proszku z dotychczasowego poziomu 169,80 euro/100 kg oraz o ok. 25% dla masła z dotychczasowego poziomu 221,75 euro/100 kg,
• podjęcie pilnych działań w skali UE prowadzących do zniesienia embarga i ponowne otwarcie rynku rosyjskiego na produkty rolne UE. Proces ten wymaga jednolitego podejścia w odniesieniu do wszystkich państw UE oraz solidarności krajów UE.
• zamiast przeznaczać środki pieniężne na pomoc żywnościową dla takich krajów jak Turcja, Syria i kraje Afryki Sub-Saharyjskiej, członkowie UE powinni wypełnić dane zobowiązania ekwiwalentem produktów rolniczych takich jak odtłuszczone mleko w proszku itp.
• stworzenie unijnego prawa regulującego zwalczanie nieuczciwych praktyk cenowych przez sieci handlowe

Ponadto, uczestnicy spotkania uważają, że dodatkowa pomoc dla producentów powinna być zagwarantowania ze środków UE innych niż rezerw kryzysowych WPR, szczególnie dla krajów, które najbardziej odczuły skutki embarga rosyjskiego i koniec kwotowania rynku mlecznego. Cały sektor w UE stracił 5 mld euro przez te 2 lata, a otrzymał tylko 500 mln euro wsparcia. Co więcej, przetrwanie tego roku tego roku będzie jeszcze bardziej istotne dla wielu rolników, ponieważ ceny produktów rolniczych mają pozostać na niskim poziomie. Kraj członkowskie UE powinny wykazać się solidarnością wobec rolników najbardziej dotkniętych embargiem.

Unia Europejska uznaje, że grunty rolne są traktowane jako „specjalne dobro” i regulacja ich własności i użytkowania należy do kompetencji krajów UE. Unia Europejska ma silną kontrolę nad krajowymi normami prawnymi dotyczącego rynku wewnętrznego, co powoduje niepewność regulacji Państw UE i może je stawiać w obliczu sankcji. Europejska inicjatywa obywatelska dała nowe narzędzie dla obywateli Unii, w ramach której Komisja Europejska współpracuje z Europejskim Komitetem Obywatelskim. W większość nowych państw członkowskich jest negatywnie dotknięta wątpliwościami zgodności regulacji krajowych z prawem UE w kwestii obrotu gruntami rolnymi, więc wskazane jest, aby wystosować wniosek, który pozwala na większe i bardziej bezpieczne działania krajów członkowskich.

Przedstawiciele izb rolniczych z Czech, Polski, Słowacji i Węgier omówili także toczącą się dyskusję w Unii Europejskiej w zakresie środków ochrony roślin. Członkowie Parlamentu Europejskiego powinni podjąć decyzję nad tą sprawą na podstawie wiarygodnych badań naukowych, a nie pod wpływem organizacji pozarządowych, które nie zostały wybrane przez obywateli UE.

Tradycyjnie spotkanie zakończyło się podpisaniem wspólnego komunikatu.

Więcej zdjęć >>>