W dniach 20-21 marca br. Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz wziął udział w 48. Posiedzeniu izb rolniczych państw grupy wyszehradzkiej w Bratysławie. W spotkaniu udział wzięli także przedstawiciele Czeskiej Izby Rolniczej, Węgierskiej Izby Rolniczej oraz Słowackiej Izby Rolno-Spożywczej. W trakcie obrad uczestnicy wymienili się informacjami na temat aktualnej sytuacji na rynkach rolnych, opodatkowania rolnictwa, sprzedaży ziemi obcokrajowcom oraz sytuacji, która nastąpi po wycofaniu kwot mlecznych w państwach grupy V4.
Odnosząc się do przeciętnych wyników uzyskanych plonów, uczestnicy spotkania stwierdzili, że tegoroczne zbiory były jednymi z gorszych w ciągu ostatnich lat. Wyniki ostatnich zbiorów pokazują, że należy koniecznie przygotować efektywne środki, które można byłoby natychmiast uruchomić w przypadku wystąpienia ekstremalnych warunków pogodowych czy innych sytuacji kryzysowych. Aby zapewnić stabilność rynku UE należy koniecznie utrzymać mechanizmy interwencji. W związku z tym, uczestnicy spotkania postanowili wezwać UE, aby z odpowiednią dokładnością przygotowała rozwiązania związane z zapewnieniem mechanizmów w rolnictwie do eliminacji skutków sytuacji kryzysowych, czy masowych epidemii zwierząt i wahań na rynku.
Uczestnicy spotkania wyrazili swoje wsparcie dla decyzji KE wydłużającej moratorium na zakupu ziemi przez obcokrajowców w państwach, które o to wnioskowały do 2014 roku. Niemniej jednak, wyrazili swoją troskę, że nawet takie środki nie zmniejszą zagrożenia jakie nastąpi po zakończeniu okresu ochronnego. Zwrócili również uwagę, że inwestorzy finansowi zaczynają w coraz większym stopniu brać pod uwagę inwestycję w ziemię jako wygodną inwestycję kapitałową. Dlatego przedstawiciele będą postulować do KE o wydłużenie moratorium na sprzedaż ziemi obcokrajowcom przynajmniej do 2020 r. w państwach, które o to poproszą.
Przedstawiciele izb rolniczych państw V4 zwrócili również uwagę na sytuację w sektorze mleka, która nastąpi po zniesieniu kwot mlecznych - szczególnie w państwach Europy centralnej, gdzie poprzedni rozwój sektora doprowadził do znaczącego spadku liczby krów mlecznych. Kryzys roku 2009 spowodował znaczący spadek cen, który w konsekwencji spowodował spadek liczby krów, a w niektórych przypadkach zakończenie produkcji. Przedstawiciele izb rolniczych państw grupy V4 dalej stoją na stanowisku, że konieczne jest przygotowanie środków dla przyszłego sektora mleka, aby uchronić rynek przed ekstremalnymi wahaniami. Dodatkowo przedstawiciele izb rolniczych państw V4 wnieśli o utrzymanie kwot cukru do 2020 roku.
Ponadto, uczestnicy spotkania wyrazili przekonanie o konieczności zapewnienia silnego budżetu na WPR, jako że sektor rolny jest fundamentalny dla gospodarki UE. Ponownie wyrażono poparcie dla deklaracji podpisanej w Budapeszcie w 2011 r., która dotyczyła propozycji legislacyjnych KE dla WPR 2014-2020. Pomimo faktu, iż w pewnych przypadkach nastąpił postęp, przedstawiciele izb rolniczych z żalem stwierdzili, że część postulatów do dnia dzisiejszego nie zostało wziętych pod uwagę przez instytucje europejskie, pomimo, że postulaty zawarte w deklaracji są stanowiskiem rolników z 9 państw członkowskich UE.
W związku z nadchodzącą reformą WPR 2014-2020 przedstawiciele izb rolniczych państw grupy wyszehradzkiej wyznaczyli następujące priorytety:
- Sprawiedliwa i równa redystrybucja płatności bezpośrednich oraz przyspieszenie wyrównania tych warunków dla wszystkich państw członkowskich, aby nie dochodziło do zniekształcenia konkurencyjności.
- Odejście od obowiązkowego „cappingu” i umożliwienie państwom dobrowolnej implementacji tych przepisów z możliwością odliczenia kosztów osobowych.
- Zwiększenie procentowego wsparcia powiązanego dla produktów wrażliwych na poziomie 15% dla wszystkich państw członkowskich oraz rozszerzenie listy produktów wrażliwych o zwierzęta monogastryczne i niektóre owoce i warzywa (większa elastyczność dla państw członkowskich).
- Zwiększyć możliwość elastycznego podejścia do środków reformy WPR, utrzymanie transferu funduszy pomiędzy filarami z możliwością przeglądu tej wysokości.
- Możliwość dobrowolnego wzmocnienia SAPS dopóki nie dojdzie do wyrównania płatności oraz umożliwienie zdefiniowanie podjęcia „aktywnego rolnika” na poziomie krajowym).
- Zapewnienie mechanizmów regulujących, które uchroniłby przed kryzysem na rynkach poszczególnych produktów rolnych.
Spotkanie tradycyjnie zakończyło się podpisaniem wspólnego komunikatu, który zostanie wysłany do Komitetów Copa-Cogeca.
