6 maja br. w
Brukseli odbyło się zorganizowane przez Komitety Copa-Cogeca spotkanie poświęcone omówieniu aktualnego
stanu badań na temat kosztów oraz dochodowości sektora rolnego Unii
Europejskiej. W debacie wzięli udział przedstawiciele Komisji Europejskiej,
Sekretariatu Copa-Cogeca oraz krajowych organizacji członkowskich, wśród nich Krajowej Rady Izb Rolniczych. Celem spotkania było uzyskanie
najświeższych informacji bezpośrednio od urzędników Komisji Europejskiej na
temat metod oraz zakresu prowadzonych wyliczeń i statystyk w zakresie ekonomiki produkcji rolnej oraz badań opłacalności i kosztów w
poszczególnych sektorach rolnictwa.
Otwierając posiedzenie przewodnicząca obrad Szef Pionu Politycznego Copa-Cogeca ds. WPR i WTO Shelby Matthews wyjaśniła, że przed reorganizacją pracy Sekretariatu Copa-Cogeca kilka lat temu funkcjonowała w jego ramach specjalna grupa robocza zajmująca się niniejszą kwestią. Jednak po utworzeniu innych grup horyzontalnych, których powstanie związane było z koniecznością rozszerzenia merytorycznego prac Komitetów m.in. o kwestie środowiskowe czy bezpieczeństwo żywności, grupa ta uległa likwidacji z powodów ograniczeń kadrowych i finansowych wspólnego Sekretariatu obu organizacji.
Pierwsza prezentacja, przedstawiona przez Pierluigi Londero - Szefa Wydziału Dyrekcji ds. Rolnictwa Komisji Europejskiej zajmującego się analizami ekonomicznymi, dotyczyła zasad prowadzenia krótko- i średniookresowych badań poszczególnych wskaźników dochodowości i opłacalności w wybranych sektorach produkcyjnych. Niestety, jak wynikało z przekazanych wyjaśnień, ze względu na ograniczenia budżetowe wydziału, nie wszystkie sektory są objęte tak szczegółowym monitoringiem np. owoce i warzywa oraz oliwki, o których w swoim komentarzu w trakcie debaty wspomniał przedstawiciel hiszpańskiej organizacji UPA. Działy produkcji objęte obecnie prowadzonymi w Wydziale L2 badaniami to: zboża, rośliny oleiste, cukier, etanol i biodiesel, mięso (wołowina, wieprzowina, drób, owce), produkty mleczarskie, jaja oraz wino. O przydatności tego typu analiz świadczy ich zastosowanie np. badania modelowe w sektorze produkcji wina były istotnym materiałem pomocniczym do opracowania strategii reformy Wspólnej Organizacji Rynku Wina. Wyniki analiz są także szeroko wykorzystywane do budowy naukowych argumentów w trakcie negocjacji na forum Światowej Organizacji Handlu. Przykładem na to jest m.in. badanie opłacalności produkcji mleka po wprowadzeniu decouplingu tj. oddzielenia płatności od profilu produkcji, co w sektorze mlecznym oznaczało likwidację stosowanych w niektórych krajach UE dopłat do krów mamek. Kwestia wspólnotowych dopłat powiązanych z produkcją była jedną z jaskrawiej spornych kwestii podczas negocjacji rolnych w ramach WTO. Przedstawiony został także zakres poszczególnych typów badań stosowanych w projekcjach rynkowych oraz symulacji, analizach i ewaluacji strategii politycznych w sektorze rolnym.
Po tej prezentacji głos zabrała pani Christine Moeller, także reprezentująca Wydział L2 Dyrekcji ds. Rolnictwa KE, która omówiła konkretną analizę wykonaną w ramach przeprowadzanych badań dotyczącą ewolucji ekonomii rolnictwa w Niemczech i we Francji. Z przedstawionych danych wynika m.in., iż od początku 2008 roku wartość rynkowa produkcji rolnej w Niemczech spada przy wzrastającym poziomie nakładów, wśród których znaczącą rolę odegrał niemal 380% wzrost cen nawozów w stosunku do ich poziomu z roku 2000. Również od 2000 roku notowany jest w tym kraju ciągły wzrost kosztów stałych ponoszonych przez rolnika, cen żywności w sklepach oraz energii przy jednoczesnym niskim i niestabilnym poziomie cen producenckich za płody rolne.
W dalszej części spotkania kolejna przedstawicielka Komisji Europejskiej omówiła zasady zbierania danych w ramach systemu FADN (Farm Accountancy Data Network). Odnosząc się do praktycznego funkcjonowania systemu w poszczególnych krajach członkowskich UE stwierdziła ona, iż na szczególne uznanie zasługują państwa wykazujące się największym zaangażowaniem w tym zakresie tj. Finlandia oraz Polska. Szczegółowy opis procedur zbierania i przetwarzania informacji w systemie FADN z zaprezentowaniem modelu holenderskiego przedstawił natomiast pan Koen Boone z Uniwersytetu w Wageningen. W swojej prezentacji starał się on wyjaśnić różnice pomiędzy sposobami koordynacji FADN prowadzonego przez ministerstwa rolnictwa państw członkowskich a instytuty badawcze. Odnosząc się w dalszej kolejności do prezentacji rozwiązań zastosowanych w Holandii, przedstawił różnorodność zbieranych danych ekonomicznych z gospodarstw wykraczającą poza przyjęty na poziomie unijnym poziom o informacje m.in. na temat przychodów uzyskiwanych poza prowadzoną działalnością rolniczą, bezpieczeństwa żywności i zdrowia zwierząt, wskaźniki społeczne czy zarządzanie środowiskiem naturalnym.
