W dniach 22 i 23 lutego 2018 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca odbyło się posiedzenie Prezydiów Copa-Cogeca. Z ramienia Krajowej Rady Izb Rolniczych w posiedzeniach wzięli udział Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz i Dyrektor Biura KRIR Katarzyna Szczepaniak. 22 lutego 2018 w godzinach przedpołudniowych odbyło się Prezydium Cogeca, podczas którego Krajowa Rada Izb Rolniczych została przyjęta w poczet organizacji członkowskich.

W swojej prezentacji Prezes Szmulewicz nadmienił o potrzebie i gotowości współpracy z organizacjami spółdzielczymi z innych krajów, działaniach na rzecz spółdzielni i spółdzielczości w Polsce oraz na poziomie unijnym. Podkreślił również, że spółdzielniom potrzebne odpowiednie doradztwo oraz właściwe miejsce w łańcuchu dostaw żywności.

Następnie odbyło się wspólne posiedzenie Prezydium Copa-Cogeca, gdzie do udziału zaproszono komisarza Andriukaitisa w celu przeprowadzenia wymiany poglądów na temat afrykańskiego pomoru świń, środków ochrony roślin, kwestii zdrowia i bezpieczeństwa żywności w związku z handlem, zdrowia zwierząt i marnotrawienia żywności.

W swojej wypowiedzi komisarz podkreślił, że kwestia ASF jest priorytetem dla Komisji Europejskiej nadmieniając jednocześnie że koordynacja między organizacjami i instytucjami jest niezbędna żeby osiągnąć zamierzone cele, zlikwidować wirus i ochronić hodowlę trzody chlewnej w Europie.

Komisja Europejska pracuje również nad rozwiązaniami dotyczącymi ochrony roślin i stosowania pestycydów. Nadmienił, że Komisja Europejska polega na informacjach i analizach pochodzących z badań naukowych przy podejmowaniu jakichkolwiek decyzji odnośnie zakazu lub pozwolenia stosowania środków fitosanitarnych. W ramach umów handlowych jak na przykład z Mercosurem w planach Komisji Europejskiej jest wprowadzenie europejskich norm produkcji, są to bardzo wymagające normy, które obowiązują europejskich rolników i jeśli te nie będą spełnione nie będzie możliwości handlu z Unią Europejską.

Komisja Europejska nie przewiduje wprowadzania podwójnych norm jakości i standardów i tylko badania i analizy wykonane przez EFSA będą brane pod uwagę przy analizie i opinii odnośnie glifosatu i neonikotynoidów.  

Uczestnicy posiedzenia wyrazili opinie na temat rozprzestrzeniania się ASF oraz możliwości zatrzymania tej choroby jak również jej skutków na handel unijny i międzynarodowy. Przedstawili również opinie i komentarze na temat chorób, które dotykają rośliny oraz ich konsekwencji przy uprawach i hodowli roślin.

Następnie odbyła się debata na temat komunikatu Komisji dotyczącego przyszłości żywienia i rolnictwa.

Zdaniem zarówno ekspertów jak i uczestników posiedzenia Wspólna Polityka Rolna jest na kompleksowa i skomplikowana i powinna być uproszczona. Wszyscy są zgodni, że nie wolno podejmować zbyt gwałtownych kroków i pochopnych działań w zakresie opinii i decyzji odnośnie WPR szczególnie w kontekście presji budżetowych.

W opinii niektórych uczestników projekt nowego modelu WPR jest skomplikowany trudny w interpretacji i niełatwy do skomentowania. Oczywiste jest że część ekologiczna/środowiskowa będzie najprawdopodobniej połączona z restrykcjami finansowymi wobec rolników.

Zabierając głos prezes Szmulewicz nadmienił, że budżet dla przyszłej WPR jest an dzień dzisiejszy najważniejszą sprawą i nie powinien on być mniejszy niż ten z aktualnej perspektywy. Należy zastanawiać się nad możliwością zwiększenia wkładu krajów członkowskich na rzecz budżetu unijnego. Ponadto mało mówi się o mechanizmach rynkowych i zabezpieczeniach dla rolników wobec różnego rodzaju ryzyka jak na przykład choroby w tym również ASF.

ASF już jest dramatem dla polskich rolników największe straty poniosła Polska, Litwa, Łotwa, Estonia. Należy zdawać sobie sprawę, że mięso jest badane i tylko mięso które otrzymało pozytywną opinię jest dopuszczone do sprzedaży. Opinii publicznej mówi się że ASF jest wśród świń ale ten wirus panuje wśród dzików. Rolnicy otrzymują nawet o 30% mniej pieniędzy sprzedając trzodę chlewną. W regionach, które znajdują się nieopodal strefy zagrożonej zakłady obawiają się przyjmowania zwierząt do ubojni a przecież mięso, które jest sprzedawane jest zdrowe i o tym powinna wiedzieć opinia publiczna.

W drugim dniu Prezydiów, w piątek 23 lutego 2018 roku do udziału w posiedzeniu zaproszono Panią Alinę Ujupan z gabinetu komisarz Gabriel w celu przeprowadzenia dyskusji na temat cyfryzacji i infrastruktury łączy szerokopasmowych.

Zebrani w swoich wypowiedziach szczególnie podkreślali znaczenie kwestii big data i przekazywania danych. Niektórzy uczestnicy zabierając głos potwierdzali, że stosowanie i wykorzystanie danych jest ważniejsze niż posiadanie czy przechowywanie.

Odnośnie kwestii infrastruktury i łączy szerokopasmowych przedstawiciel organizacji młodych rolników CEJA oznajmił, że młodzi rolnicy nie akceptują faktu, że mogą być traktowani jak obywatele niższej klasy i co za tym idzie muszą mieć dostęp do szerokopasmowego Internetu z jednoczesnym uwzględnieniem potrzeby ochrony danych.

Głosy przedstawicieli innych organizacji opowiadali się za uproszczeniem procedur  w celu wspomagania inwestycji regionalnych na cele infrastruktury.

Kończąc dyskusję przedstawiciel Komisji Europejskiej potwierdziła, że cyfryzacja jest jednym z punktów planu rozwoju na obszarach wiejskich a dyskusja polityczna na temat wieloletnich ram finansowych jest ważnym momentem kiedy ten temat powinien być włączony.

Następnie Prezydium Copa przyjęło wniosek o członkostwo w Geopa-Copa polskiej Krajowej Rady Izb Rolniczych (KRIR). Wniosek ten został poparty przez aklamację.

W dalszej części posiedzenia przyjęto opinie i projekty stanowisk które dotyczyły kolejno:

• dokumentu analitycznego Copa i Cogeca w sprawie Europejskiego ramowego programu w zakresie badań i innowacji
• zaleceń grupy roboczej „Łańcuch żywnościowy” dla orientacji politycznej Copa i Cogeca dotyczącej konsolidacji przedsiębiorstw w łańcuchu żywnościowym.
• refleksji grupy roboczej „Warzywa i owoce” odnośnie przyszłości wspólnotowego systemu wsparcia dla organizacji producentów warzyw i owoców.
• udziału Copa i Cogeca w konsultacjach społecznych Komisji Europejskiej w sprawie oceny strategii UE w zakresie przystosowania się do zmiany klimatu.

W ostatniej części posiedzenia przedstawiono informacje i podzielono się opiniami na temat Brexitu jak również informacje odnośnie aktualnych negocjacji handlowych. Tematami dyskusji były również:

• kwestia kodeksu postępowania UE w zakresie wymiany danych rolniczych po zawarciu umowy
• systemy oznaczania informacji o wartościach odżywczych z przodu opakowania i dalszych kroków 
• udział Copa i Cogeca w konsultacjach społecznych dotyczących wdrażania rozporządzenia wykonawczego Komisji w sprawie dobrowolnego wskazania państwa lub miejsca pochodzenia żywności

Na zakończenie dwudniowego spotkania przekazano informacje na temat Kongresu Europejskich Rolników 2018, który w tym roku będzie organizowany w Austrii.

Małgorzata Verset - Biuro KRIR w Brukseli