24 listopada br. Komitety COPA i COGECA przedstawiły wspólnie pisemny wniosek nowo wybranej europejskiej Komisarz ds. Handlu pani Catherine Ashton w sprawie zniesienia ceł na nawozy sztuczne importowane do Unii Europejskiej z krajów trzecich. Krajowa Rada Izb Rolniczych, wraz z innymi polskimi organizacjami rolniczymi w strukturach COPA, wielokrotnie postulowała w ramach posiedzeń Prezydium oraz innych spotkań w ramach Komitetu Rolniczych Organizacji Zawodowych potrzebę podjęcia pilnych działań w tej kwestii na forum UE. Poniżej zamieszczamy treść nieniejszego wystąpienia.

Wniosek Komitetów COPA-COGECA o zniesienie antydumpingowych ceł na nawozy, które nie są już zgodne z interesem Wspólnoty oraz o zagwarantowanie, aby nie nadużywano dominującej pozycji.


Szanowna Pani Komisarz,

Komitet Rolniczych Organizacji Zawodowych (COPA) i Główny Komitet Spółdzielczości Rolniczej (COGECA), poprzez 76 krajowych organizacji członkowskich, reprezentuje większość rolników i spółdzielni rolnych w Unii Europejskiej. Komitety COPA-COGECA reprezentują 15 milionów ludzi pracujących w pełnym lub niepełnym wymiarze godzin w gospodarstwach oraz ponad 40 000 spółdzielni. Ich celem jest ochrona ogólnych interesów rolnictwa UE.

Rolnicy, jako główni klienci producentów nawozów wyrażają głębokie zaniepokojenie znacznym wzrostem cen nawozów, zwłaszcza, że zbiega się to w czasie z szybkim spadkiem cen zbóż.

Komitety COPA-COGECA wyrażały już swoje stanowisko dla każdego przypadku w kwestii niektórych antydumpingowych stawek celnych na nawozy. Uważamy jednak, że teraz nadszedł czas, aby Komisja Europejska przeprowadziła ogólną ocenę konkurencji na europejskim rynku nawozów, której celem będzie:

• ponowna analiza wszystkich ceł antydumpingowych na nawozy i zniesienie tych, które nie są już zgodne z interesem Wspólnoty lub są nieuzasadnione jako środek ochrony rynku unijnego.
• zagwarantowanie, aby nie występowało nadużywanie dominującej pozycji w tym sektorze, co mogłoby zaszkodzić unijnym rolnikom, zwłaszcza w państwach takich jak Wielka Brytania, gdzie jeden duży dostawca zdominował rynek.

Uzasadnienie niniejszego wniosku jest następujące:

1. Rosnące ceny nawozów w Europie

• Zgodnie z analizą Komisji, ceny nawozów azotowych wzrosły o 350% od roku 1999. Dane EUROSTATU pokazują że ceny nawozów rosły szybciej niż ceny żywności.
• W przypadku nawozów azotowych, wzrost cen tłumaczony był związkiem z rosnącymi cenami paliw i energii (jako że produkcja nawozów azotowych jest energochłonna i opiera się na zasobach węglowodoru). Jednak od lata roku 2008, ceny ropy znacznie spadły, a ceny azotu nie.
• Ponadto, europejskie ceny nawozów fosforowych i potasowych, których produkcja nie jest oparta na ropie, wzrosły w równym lub nawet większym stopniu, co azotowych. Przypuszczalnie nie jest to związane z kosztami, ale głównie z równowagą podaży i popytu na rynku. Międzynarodowe Stowarzyszenie Producentów Nawozów (IFA) twierdzi, że producenci nie będą w stanie zaspokoić rosnącego popytu i przewiduje trudna sytuację na światowym rynku nawozów przez co najmniej 3 do 5 lat.
  
  

W tej trudnej sytuacji rynkowej, przy globalnych niedoborach nawozów, uważamy, że unijny rynek nie potrzebuje już ochrony przed handlem zewnętrznym. Ponadto, zastanawiamy się, czy obecne ceny odzwierciedlają prawdziwa konkurencję na rynku europejskim, zwłaszcza jeśli weźmiemy pod uwagę, że niektórzy producenci nawozów mają na rynku pozycję dominującą.

2. Silny negatywny wpływ na rolnictwo europejskie

• Ceny nawozów stanowią znaczną część wszystkich kosztów produkcji w rolnictwie europejskim. Na przykładzie pszenicy we Francji, nawozy stanowiły 12% kosztów produkcji w roku 2006. Wskutek wzrostu ich cen, szacunki przewidują 21% udziału nawozów w kosztach produkcji pszenicy na nadchodzący rok, czyli wzrost o 26 € na tonę w stosunku (zobacz załącznik).
• Od roku 2000 indeks cen produktów rolnych wzrósł o 35%, natomiast indeks cen środków produkcji – o 40%. Ceny nawozów okazały się w Europie głównym negatywnym czynnikiem obniżającym dochody rolników przy zwiększonych kosztach produkcji (pasze, paliwa, nawozy) i szybko spadających cenach producentów (zobacz załącznik).
• Ponadto, ceny środków produkcji i spodziewane dochody gospodarstw są najważniejszymi czynnikami w planowaniu zasiewów dla producentów roślin na rok 2009 rok. Po rekordowych zbiorach w 2008 roku (+ 20%, czyli + 50 milionów ton), ceny zbóż spadły do poziomu niższego niż przed rokiem (zobacz załącznik). W tym samym czasie koszty środków produkcji znacznie wzrosły i pozostają na poziomie zbliżonym do lata 2008. Tak więc, w wielu przypadkach ceny produktów rolnych spadły poniżej kosztów produkcji. Utrzymanie lub dalszy wzrost cen nawozów doprowadzi do znacznej redukcji zasiewów i zużycia nawozów, co oznacza spadek produkcji rolnej. To mogłoby oznaczać kolejny powrót do niskiej produkcji i zrostu cen nasion, w czasie, kiedy stabilność cen żywności i bezpieczeństwo są kwestiami najwyższej wagi dla europejskich obywateli, a także dla państw o niskich dochodach.
  
  

Obecna sytuacja wysokich cen nawozów, która może się jeszcze pogorszyć lub utrzymać poprzez istniejące środki ochronne i brak konkurencji na rynku nawozów w UE. Jest to szkodliwe dla interesów unijnych rolników. Jest to również zagrożenie dla globalnego bezpieczeństwa żywności.

List ten będzie wysłany do wiadomości następujących osób: Mariann FISCHER BOEL, Neelie KROES, Charlie MCCREEVY i Dyrektorowie Generalni odpowiednich DG.

Peter BALAS, Nadia CALVINO, Catherine DAY, Jean-Luc DEMARTY, Lars HOELGAARD, Jorgen HOLMQUIST, Philip LOWE, Russell MILDON i David O'SULLIVAN