W dniach 3-4 grudnia 2015 roku w Paryżu obyły się Prezydium Copa oraz specjalne wydarzenie organizowane przez francuskie organizacje rolnicze zatytułowane ”rolnictwo i klimat” w związku z toczącą się w Paryżu konferencją COP21. Wśród tematów podjętych podczas Prezydium Copa znalazły się: wymiana poglądów na temat zmiany klimatu i przyszłości WPR; przyjęcie głównego przesłania Copa-Cogeca odnośnie zmiany klimatu; wymiana poglądów na temat stanowiska Copa i Cogeca w sprawie dziesiątej konferencji ministerialnej WTO na temat dauhańskiej agendy rozwoju; przyjęcie wniosku UNITAB (Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Tytoniu) o partnerstwo z Copa i Cogeca. Z ramienia Krajowej Rady Izb Rolniczych w posiedzeniu Prezydium wzięli udział Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz i Dyrektor Biura KRIR Katarzyna Szczepaniak.

Na początku posiedzenia Prezydium odbyła się wymiana poglądów na temat zmiany klimatu i przyszłości WPR ze Stéphanem Le Follem, ministrem rolnictwa, sektora rolno-spożywczego i leśnictwa; rzecznikiem rządu Republiki Francuskiej. W swojej wypowiedzi podkreślił, że WPR nie pozwala odpowiedzieć na wszystkie wyzwania odzwierciedla coraz więcej ograniczeń i wymagań w stosunku do rolników i rolnictwa europejskiego. WPR jest uzasadniona ale nie spełnia wszystkich oczekiwań rolników.

Delegacja z Irlandii jest zdania, że ograniczenie płatności podstawowych byłoby bardzo trudne do wytłumaczenia rolnikom. Niestabilność cen jest bardzo ważną kwestią ale jeszcze istotniejszym jest fakt, że generalnie ceny produktów rolnych są bardzo niskie.

Ocena śród-okresowa WPR powinna być momentem zastanowienia się również nad systemem ubezpieczeń w Europie i porównaniem go z systemem istniejącym w USA. Należy również zwrócić uwagę, że jeśli są niskie ceny produktów rolnych to ubezpieczenia nie pomogą ich wzrostowi.

Zdaniem Sekretariatu rolnictwo będzie coraz ważniejsze ze względu na zmiany klimatyczne, dlatego zaangażowanie rolników i przesłanie które przedstawią jest bardzo istotne. Dokument dotyczący przesłania Copa-Cogeca odnośnie zmian klimatu jest bardzo ważny i wyważony przedstawia opinię pomiędzy polityką europejską a tym co się dzieje na świecie. Jest to podstawa, która będzie wykorzystana w dalszych działaniach komitetów Copa-Cogeca w zakresie zmian klimatu. Aspekty związane z bezpieczeństwem żywnościowym są istotnym elementem, na które trzeba zwrócić uwagę i które zostały podniesione przez delegację z Indii podczas COP21 gdzie w swojej deklaracji Indie poprosiły o wsparcie tak aby rolnictwo mogło się rozwijać na poziomie krajowym, taka sama sytuacja dotyczy również krajów afrykańskich.

Zdaniem francuskiej delegacji należy uwzględnić zasoby gruntów, dostęp do nich i fakt, że ich wydajność może się polepszyć podwójnie lub potrójnie na terenie krajów rozwijających się. Należy również wspierać transfer wiedzy w zakresie rolnictwa pomiędzy krajami północnymi a południowymi. Bardzo ważna jest wymiana wiedzy, doświadczeń z krajami bliskiego wschodu.

Przewodnicząca komitetu kobiet podkreśliła o potrzebie włączenia do tej strategii politykę równości społecznej w rolnictwie pomiędzy kobietami i mężczyznami.

Delegacja z Austrii zwróciła uwagę na istotną rolę badań i innowacji, które są bardzo ważne dla rozwoju rolnictwa na całym świecie.

Delegacja z Francji zauważyła, że rolnictwo może wspierać oczyszczanie środowiska jest to przesłanie, które trzeba przekazać społeczeństwu europejskiemu. Strategia ta przewiduje produkcję w zrównoważonym systemie.

W kolejnym punkcie Sekretariat podjął kwestię stanowiska Copa i Cogeca w sprawie dziesiątej konferencji ministerialnej WTO na temat dauhańskiej agendy rozwoju. Sekretarz Generalny zauważył, że konferencja w Nairobi jest bardzo istotna. Nadchodzące negocjacje WTO będą kluczowe na kolejne lata w zakresie rozwoju sektora rolnictwa na świecie. Copa-Cogeca przygotowała dokument na ten temat. Zgodnie z informacjami, które docierają do Copa-Cogeca wydaje się, że dopłaty do eksportu będą powoli zastępowane przez kredyty eksportowe. Sekretariat podkreślił, że trzeba być ambitnym i zadbać o przeforsowanie naszych postulatów podczas tej konferencji. Sekretarz Generalny zadeklarował swój osobisty udział w konferencji w Nairobi.

Delegacja z Niemiec zwróciła uwagę, że bardzo długo walczyła o zniesienie dopłat do eksportu a na dzień dzisiejszy nie będzie szczędziła wysiłków aby zrekompensować ich zlikwidowanie.

W ostatnim punkcie Prezydium Sekretarz Generalny przedstawił wniosek UNITAB (Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Tytoniu) o partnerstwo z Copa i Cogeca. Uczestnicy posiedzenia przyjęli wniosek UNITAB.

W drugim dniu Prezydium odbyła się konferencja organizowana przez Radę francuskiego rolnictwa do której należą francuskie organizacje rolnicze zrzeszone w Copa a zatytułowaną ”rolnictwo i klimat” w związku z toczącą się w Paryżu konferencją COP21. Program tego specjalnego wydarzenia był podzielony na dwie sesje. W pierwszej sesji odbyła się wymiana poglądów- rolnictwo źródłem rozwiązań; świadectwa rolników. W tej sesji wzięli udział przedstawiciele Malawi -Dyborn Chibonga- dyrektor generalny NASFAM;

Argentyna - Maria Beatriz Giraudo- prezes Aapresid; Indonezja - Eugenia Lani– sekretarz generalna Puantani; Kanada - Don McCabe - prezes Federacji Rolniczej z Ontario; Zjednoczone Królestwo - MeurigRaymond - przewodniczący NFU. Punkt widzenia organizacji ekologicznych reprezentował Arnaud Gauffier - ekspert ds. żywności i rolnictwa, WWF Francja.

Przedstawiając istotę i funkcjonowanie sektora rolnictwa w Malawi dyrektor generalny NASFAM zwrócił uwagę na brak wody w jego kraju, który uniemożliwia pracę w sektorze rolniczym przez cały rok. Innym elementem na który zwrócił uwagę jest rozdrobnienie gospodarstw, które nie przekraczają swoją wielkością 2ha. Pora deszczowa trwająca tylko 1 miesiąc powoduje bardzo krótki okres wegetacyjny i praktycznie nie daje możliwości wyprodukowania żywności na potrzeby mieszkańców. Największą i najważniejszą potrzebą jest zastosowanie odmian nasion roślin szybciej dojrzewających, takich, których dojrzewanie nie będzie przekraczało miesiąca czasu i których jakość będzie odpowiadała potrzebom rynkowym i których produkcja będzie rentowna.

Przedstawicielka Argentyny podkreśliła, że najważniejszym celem, który postawiła przed sobą argentyńska organizacja rolnicza jest skracanie łańcucha żywności. W zakresie zmian klimatu w Argentynie stosuje się między innymi: płodozmian, specyficzną sekwestrację CO2, efektywne wykorzystanie wody, dobre praktyki, jest to system produkcji opierający się na dobrym zarządzaniu gruntami i wodą.

W kwestiach społecznych zwracamy uwagę na zmiany sposobu żywienia i jego polepszenie. Prowadzone są programy badawcze przez naukowców i producentów rolnych mające na celu rozwiązanie problemów ze szczególnym zwróceniem uwagi na praktyczną aplikację rozwiązania. Publiczny program badawczy podlega transferowi wiedzy co sprowadza się do jego zastosowania w praktyce w produkcji rolnej. Sektor rolniczy nie może bać się stanowiska mówiącego że rolnicy to żywiciele planety. Należy wykorzystać to co świat naukowy już nam przekazuje.

Przedstawicielka z Indonezji zwróciła uwagę na rozwój technologii mających na celu oszczędzanie wody. Indonezja to w większości małe i średnie gospodarstwa. Bardzo złe i zmieniające się warunki klimatyczne oraz problemy z suszą są bardzo trudne do kontrolowania. Nowa produkcja musi być bardziej odporna na te zmiany, chodzi tu głównie o sektor nasiennictwa.

Przedstawiciel Kanady zabierając głos podkreślił, że badania i innowacje mają bardzo ważne miejsce w procesie zmian klimatycznych i dostosowania się sektora rolniczego do nowych warunków produkcji. Potrzebne jest zrównoważone myślenie, które weźmie pod uwagę kwestie ekologiczne, rolnictwo jest sektorem, który może wprowadzić równowagę ekologiczną. Aktualnie jest wiele technologii, które są dostępne i mają lub mogą mieć zastosowanie w rolnictwie.

Prelegent z Wielkiej Brytanii stwierdził, że środki przeznaczone na rolnictwo są niewystarczające. Wymagane jest wzmocnienie tych środków w celu podniesienia jakości i ilości wyprodukowanej żywności.

W drugiej sesji przedstawiono aktualny stan negocjacji oraz wyzwania COP21 dla Unii Europejskiej oraz przedstawiono przesłanie rolników reprezentowanych w tej sesji przez :

Dr Evelyn Nguleka, przewodniczącą Światowej Organizacji Rolników, przewodniczącą Krajowego Związku Zawodowego Rolników w Zambii; Martin Merrild,  przewodniczącego Copa, przewodniczącego Duńskiej Rady ds. Rolnictwa i Żywności; Xavier Beulin, prezesa Francuskiej Rady Rolnej, przewodniczącego Krajowej Federacji Związków Zawodowych Rolników we Francji.

Na zakończenie konferencji głos zabrał premier Francji Manuel Valls. W swojej wypowiedzi podkreślił znacznie tego typu spotkań na poziomie europejskim i światowym. Zauważył, że obecni na tej konferencji zebrali się żeby przygotowywać przyszłość rolnictwa. Naukowcy, którzy przewidywali to ocieplenie widzą teraz że jest to rzeczywistość. Kraje rozwinięte muszą pomagać krajom rozwijającym się. Rolnictwo skupia w sobie dwa najważniejsze aspekty związane ze zmianami klimatu, z jednej strony jest problemem z powodu zanieczyszczeń jakie stwarza, a z drugiej jest rozwiązaniem, które może nie tylko odpowiedzieć na wyzwania klimatyczne ale również ekonomiczne, które stoją przez wciąż rosnącą liczbą ludności na świecie.

Małgorzata Verset - Biuro KRIR w Brukseli