W dniach 4-5 grudnia 2014 roku w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli odbyło się posiedzenie Prezydiów Copa-Cogeca. Podczas tego posiedzenia odbyła się debata z Philem Hoganem, nowym komisarzem ds. Rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich. Z ramienia Krajowej Rady Izb Rolniczych w posiedzeniu tym wziął udział Prezes KRIR Wiktor Szmulewicz i Dyrektor Biura KRIR Katarzyna Szczepaniak.
W pierwszym dniu Prezydiów odbyła się debata z Philem Hoganem, nowym komisarzem ds. Rolnictwa i rozwoju obszarów wiejskich. W swojej wypowiedzi Pan Komisarz podkreślił, że Komisja Europejska jest bardzo zaangażowana w ścisłą współpracę z Parlamentem Europejskim. Jako sektor strategiczny, rolnictwo jest dobrze przygotowane, aby przyczyniać się do nowego porządku gospodarczego. W kontekście rosnącego popytu na żywność, sektor rolno-spożywczy jest 4 co do wielkości sektorem eksportowym w UE: wzrosła wartość jego eksportu o 70% w ciągu ostatnich 5 lat (szybciej niż całego eksportu UE). Wdrożenie nowej WPR jest dobrą okazją, aby zmaksymalizować wkład do agendy wzrostu i zatrudnienia. Potrzebna jest większa orientacja na rynek oraz promowanie modernizacji sektora. Nowa polityka rozwoju obszarów wiejskich będzie kluczowym czynnikiem zachęcania do inwestowania na obszarach wiejskich oraz wspierania nowopowstających przedsiębiorstw i projektów innowacyjnych. W celu pełnego wykorzystania potencjału sektora rolnego w zakresie wzrostu, zatrudnienia i inwestycji, Komisja Europejska pracuje obecnie nad poprawę dostępu do finansowania dla rolników, zwłaszcza młodych rolników, którzy rozpoczynają karierę w rolnictwie. Pan Komisarz zauważył, że młodzi rolnicy są bardzo ważni dla przyszłości rolnictwa UE w celu zwiększenia wzrostu gospodarczego, konkurencyjności, zatrudnienia i inwestycji. Jak wiemy, po raz pierwszy w ciągu 50 lat historii WPR, pierwszy filar posiada konkrety instrument wsparcia dla młodych rolników, który jest obowiązkowe dla państw członkowskich.
Ponadto, istnieje szeroki zakres środków wsparcia dla młodych rolników w ramach nowej polityki rozwoju obszarów wiejskich, na przykład pomoc dla młodych rolników podlegających biznesplanowi. W odniesieniu do dostępu do finansowania, konieczne jest, aby państwa członkowskie zapoznawały się z nowymi instrumentami finansowania dostępnymi w ramach nowych programów rozwoju obszarów wiejskich, aby móc dotrzeć do większej liczby beneficjentów. Należy również zwiększyć badania w rolnictwie i zachęcać do lepszego dostępu do wiedzy dla rolników. Są to kluczowe narzędzia w nadchodzących latach w celu zwiększenia wydajności i promowania nowoczesnego, opartego na wiedzy rolnictwa. Musimy być w stanie wyżywić więcej ludzi, w sposób zrównoważony, i to właśnie dzięki badaniom i innowacji możemy sprostać temu wyzwaniu. Pan Komisarz odniósł się również do kwestii uproszczenia, mówiąc, że te ostatnie jest priorytetem jego programu prac na 2015r. Prostsze zasady doprowadziłby do większej konkurencyjności i zwiększenia potencjału tworzenia miejsc pracy, rolnictwa, obszarów wiejskich i handlu rolnego. Należy teraz uprościć zasady i ograniczyć biurokrację w sposób efektywny. W związku z tym Komisarz zachęcił zgromadzonych uczestników do zaangażowania się w dyskusję składania jakichkolwiek wątpliwości oraz propozycji usprawnień. „Jesteśmy demokratycznie wybranymi przedstawicielami europejskich rolników. Tak więc jestem tu dzisiaj, aby złączyć się z Wami w tym procesie. Wierzę, że jeśli będziemy działać razem, osiągniemy nasze cele.”, powiedział Pan Hogan. Poruszając kwestię rosyjskiego embargo, Pan Komisarz podkreślił, że jest świadomy pogarszających się warunków rynkowych w sektorze mleczarskim. Poinformował on, że w ostatnich dniach Komisja przyjęła dodatkowe środki rynkowe, przedłużanie dostępności dopłat do prywatnego przechowywania i interwencji publicznej. Jest to niezbędne do zapewnienia sieci bezpieczeństwa oraz stabilizacji rynku. Ponadto przyjęto również konkretne ukierunkowane wsparcie dla producentów mleka i nadal będziemy monitorować sytuację we wszystkich krajach objętych zakazem. Pan Hogan podsumował swoje wystąpienie mówiąc, że dzięki aktywnemu zaangażowaniu oraz wspólnej pracy możemy pozytywnie przyczynić się do naszego wspólnego celu politycznego tworzenia wzrostu gospodarczego i zatrudnienia w Unii Europejskiej oraz stawienia czoła obecnym i przyszłym wyzwaniom.
W drugim dniu Prezydium omawiano kwestie związane z embargiem Federacji Rosji nałożonym na produkty rolne, funkcjonowaniem grup dialogu obywatelskiego, grypą ptasią, platformą ds. dużych zwierząt drapieżnych, umową handlowa ze Stanami Zjednoczonymi.
Na wstępie posiedzenia Sekretarz Generalny przedstawił dokument na temat „pszczoły a praktyki rolnicze w Unii Europejskiej”. Dokument ten został przyjęty przez uczestników Prezydium po ówczesnych konsultacjach z organizacjami członkowskimi. Najważniejszymi celami tego dokumentu jest przedstawienie najlepszych praktyk rolniczych dotyczących ochrony pszczół a także działań na rzecz insektów przydatnych w rolnictwie.
Zabierając głos delegacja z Francji zwróciła uwagę na tematy, które są istotne i nad którymi należy pracować w czym program inwestycji dla Europy i możliwości w związku z tym dla rolnictwa. Zwrócono również uwagę na toczącą się debatę na temat uproszczeń w WPR a szczególnie na sankcje, którymi będą obciążeni rolnicy w przypadku nie wypełnienia pewnych wskazań zwłaszcza jeśli chodzi o zazielenienie.
Polska delegacja zwróciła się z zapytaniem do Sekretarza Generalnego o reakcje Komitetów w sprawie rosyjskiego embarga, podkreślając jednocześnie, że rosyjskie embargo cały czas drogo kosztuje rolnictwo europejskie.
Na szczególną uwagę zasługują tutaj zarówno sektor produkcji mleka, który w krajach bałtyckich i w Finlandii jest bardzo istotną gałęzią produkcji rolnej jak również sektor produkcji wieprzowiny, który pozostał w cieniu problematyki embarga. Podkreślono, że kryzys ten nie ma podstaw rynkowych więc reakcja Copa-Cogeca musi być stała, pozostać bez zmian w naleganiu na wspieranie rolnictwa w tej trudnej sytuacji.
Sekretarz Generalny odpowiadając na postulaty podkreślił, że Komitety biorą pod uwagę bardzo trudną sytuację rolnictwa ze względu na rosyjskie embargo. Jest tu apel w szczególności od polskiej delegacji, która zwraca się z prośbą o wsparcie w tej trudnej sytuacji dla rolnictwa europejskiego po to aby były dodatkowe środki przeznaczone przez konsekwencje embarga. W naszych kontaktach z Komisją należy o tym pamiętać, komunikować na ten temat, zwracać uwagę na budżet.
Delegacja z Finlandii zauważyła, że zarówno w Finlandii jak i w Estonii rolnicy spotykają się z bardzo trudną sytuacją w sektorze mleka i produktów mlecznych. Musimy myśleć jak wesprzeć rolników w tej kwestii poprzez umożliwienie przechowywania prywatnego dla niektórych produktów.
Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych Wiktor Szmulewicz odnosząc się do problemów z jakimi borykają się aktualnie rolnicy zaznaczył, że zarówno w Polsce jak i w krajach nadbałtyckich dużym problemem jest ASF. Pokreślił, że bardzo istotnym jest aby Unia Europejska wsparła kraje, które są narażone na ten problem. Koszty związane z zabezpieczeniami, bio-asekuracją są ogromne a pozostawienie tej kwestii krajom członkowskim nie jest dobrym rozwiązaniem. Unia musi wesprzeć kraje, które walczą z tą chorobą ponieważ bez wsparcia problem Polski i krajów nadbałtyckich przeniesie się na całą Europę, trzeba mieć tego świadomość. W tej sytuacji Europa zapłaci za to jeszcze większą cenę.
Sekretarz Generalny zwrócił uwagę, że rzeczywistość jest bardzo trudna, nie należy jednak skupiać się tylko na ochronie ale spojrzeć w przyszłość, szukać nowych rozwiązań, nowych rynków i możliwości eksportowych oraz w jaki sposób je wesprzeć.
W kwestii ptasiej grypy, kilka krajów unijnych jest dotkniętych tym problemem na dzień dzisiejszy a wszystkie możliwe działania prewencyjne i ochronne zostały podjęte.
Władze duńskie zwracają szczególną uwagę na produkcję drobiu ekologicznego, która z powodu tej choroby straci najprawdopodobniej certyfikaty ekologiczne ze względu na zamknięcie drobiu.
Następnie Sekretarz Generalny podjął kwestię działania platformy dotyczącej dużych zwierząt drapieżnych, podkreślił, że Komisja europejska nie jest otwarta na dialog w tej sprawie z Copa-Cogeca. Zaznaczył również, że konieczne będzie odejście z tej platformy z powodu wielkiej presji.
Zdaniem delegacji francuskiej należy dobrze się zastanowić i podjąć właściwą decyzję ponieważ brak uczestnictwa w tej platformie będzie oznaczał również niemożliwość obrony interesów rolników w tej kwestii.
Komentując dane na temat funkcjonowania grup dialogu obywatelskiego Pan Pekka Pesonen przedstawił dane na temat ilości miejsc przeznaczonych dla organizacji zrzeszonych w Komitetach Copa-Cogeca.
Podkreślił również, że wznowione zostały kontakty i współpraca z innymi organizacjami na poziomie europejskim co przyniosło bardzo pozytywne efekty.
Na zakończenie posiedzenia Prezydium Sekretarz Generalny powiadomił uczestników, że perspektywy dotyczące podpisania umowy TTIP będą omawiane podczas spotkania z FoodDrinkEurope i innymi organizacjami europejskimi.
Zaprosił również o przekazywanie pytań do nowego Komisarza ds. Rolnictwa Pana Phila Hogana mając na uwadze, że wczoraj podczas zebrania wiele pytań pozostało bez odpowiedzi. Kwestie podjęte przez uczestników posiedzenia zostaną przekazane do gabinetu Komisarza.
Małgorzata Verset - Biuro KRIR w Brukseli