26 listopada 2014 r. w Sekretariacie Copa-Cogeca w Brukseli odbyło się posiedzenie grupy roboczej „ Aspekty międzynarodowe w rolnictwe”. Podczas tego posiedzenia uczestnicy skupili się na następujacych kwestiach: funkcjonowanie grup dialogu obywatelskiego, Prezdydencja grupy dialogu obywatelskiego „Aspekty międzynarodowe w rolnictwie”, debata na temat strategicznego planu pracy GDO, obecny stan poszczególnych negocjacji handlowych, embrago rosyjskie, europejska polityka wsparcia dla eksportu (promocja, obserwatorium rynków, finansowe wsparcie dla eksportu).
Tytułem wstępu, Pan Arnaud Petit z Sekretariatu Copa-Cogeca przedstawił sytuację europejskiego rolnictwa na arenie międzynarodowej. Poinformował on, że w 2013 roku Unia Europejska była najwiekszym eksporterem surowców i towarów rolnych o łącznej wartości eksportu 120 mld euro. Jednocześnie, UE pozostaje, jak dotąd, największym na świecie importerem towarów rolnych, w wysokosci 101.5 mld euro. Podkreślił on również, że produkty rolne stanowią solidny udział w ogólnym koszcie eksportu UE- 7% wartości eksportu towarów w UE w 2013 roku. W 2013 roku, UE wyeksportowała najwięcej takich towarów rolnych jak zboże, wino, mleko, pszenica, nieswoiste przetwory spożywcze, lody, czekolada, wyroby cukiernicze, wieprzowina, sery, przetwory owocowe i warzywne oraz wyroby tytoniowe. W tym samym okresie, UE importowala najwięcej takich produktów jak kawa, soja, oleje zwierzęce i roślinne, owoce tropikalne i przyprawy.
Następnie Pan Petit przedstawił fukncjonowanie oraz strategiczny kalendarz prac nowej grupy dialogu obywatelskiego „Aspekty międzynarodowe w rolnictwie”. Grupa Dialogu Obywatelskiego nt. międzynarodowych aspektów rolnictwa skupi swoją uwagę na: zapewnieniu uzupełniającej roli handlu w celu zapewnienia bezpieczeństwa żywności poprzez uzupełnianie zapasów lokalnych i regionalnych; upewnienianiu się, że polityka handlowa UE jest komplementarna z WPR oraz europejską polityką promocyji; upewnianiu się, że negocjacje o wolnym handlu zawierane są w sposób pozytywny, wspierają wzrost i tworzenie miejsc pracy na obszarach wiejskich w UE; upewnianiu się, że polityka handlowa UE w dalszym ciągu odgrywa rolę we wspieraniu rozwoju.
Grupa ta postara sie również zapewnić lepsze uznanie na całym świecie europejskich norm produkcji, ze szczególnym uwzględnieniem dokumentacji sanitarnych i fitosanitarnych. Grupa ta poświęci rownież większą uwagę nowym tendencjom i będzie opracowywać zalecenia dla Komisji w celu zapewnienia odpowiedniej regulacji rynku; trzeba bedzie sie także zastanowić jak promować wartość dodaną długiego łańcucha wartości w sektorze rolno-spożywczym, a szczególnie wartość oznaczeń geograficznych. Jesli chodzi o konkretne tematy do dyskusji, grupa będzie koncentrować się na wielostronnych negocjacji handlowych, rosyjskim embargo, negocjowaniu umów o wolnym handlu; polityce handlowej UE jako narzędziu wspierającym rozwój, polityce rolnej krajów trzecich i ich wpływie na handel oraz nowych ramach dynamicznej polityki eksportowej.
Jesli chodzi o punkt dotyczący negocjacji umów o wolnych handlu, Pan Petit poinformował uczestników spotkania, że UE jest zaangażowana w szereg negocjacji handlowych i umowy z partnerami handlowymi z krajów trzecich. Ze względu na brak dalszego znacznego wzrostu konsumpcji w UE towarów rolnych, rynki te odgrywają ważną rolę we wspieraniu wzrostu dla całego europejskiego sektora rolnego. Podkreślił on, że w związku z tym, ze samowystarczalność nie jest osiągnięta na niektórych obszarach, UE powinna dążyć do bardziej sprawiedliwych stosunków handlowych z partnerami handlowymi, w szczególności, jeśli chodzi o wykorzystanie swoich wysokich standardów bezpieczeństwa żywności, dobrostanu zwierząt i ochrony środowiska. Podkreślił on również znaczenie regularnych wymian pomiędzy zainteresowanymi stronami. Pan Petit wymienił tutaj między innymi umowy takie jak: UE-Kanada CETA porozumienie, UE-USA TTIP, UE-Japonia, UE-Mercosur, UE-kraje śródziemnomorskie oraz UE – Meksyk. Dodał on, ze zainteresowane strony i Komisja powinny również brać udział w dyskusji na temat skumulowanych skutków tych umów o wolnym handlu w sektorze rolnym i rolno-spożywczym w UE, na podstawie prezentacji i badań z ekspertami. Grupa będzie również omówiala wpływ umów o wolnym handlu między innymi partnerami handlowymi.
Jesli chodzi o politykę wsparcia dla eksportu, Pan Petit poinformował, że Europejska polityka handlowa Unii została wykorzystana jako narzędzie wspomagające promowanie eksportu z krajów rozwijających się i sąsiadujących. Unia Europejska jest nadal najwiekszym importerem produktów rolno-spożywczych z krajów rozwijających się oraz z krajów najsłabiej rozwiniętych (LDC). W latach 2011 - 2013, srednio 2,8% importu UE pochodzilo z krajów najsłabiej rozwiniętych (2,8 mld euro rocznie). Prawie połowa importu produktów rolnych z UE z krajów najsłabiej rozwiniętych to wyroby gotowe, towary stanowią 30%, a produkty pośrednie około 20%. (tytoń, cukier surowy, cięte kwiaty i roślin, warzywa, ryż, owoce tropikalne i przyprawy). UE zaangażowala się również w sprawie zawarcia Umowy o partnerstwie gospodarczym z partnerami handlowymi z krajów afrykańskich Karaibów i Pacyfiku. Jednocześnie UE posiada umowy o współpracy z Armenią, Azerbejdżanem, Gruzją, Kazachstanem, Kirgistanem, Mołdawią i Uzbekistanem. Grupa powinna być zatem informowana przez Komisję na temat rozwoju umów preferencyjnych.
W ramach punktu odnośnie rosyjskiego embarga, Pan Petit podkreślił, że przed wprowadzeniem embraga (7 sierpnia 2014 roku), Rosja była drugim największym rynkiem eksportowym dla produktów rolnych UE. Rosyjskie embargo znacznie dotknęło sektor rolno-spożywczy w Unii Europejskiej, uderzając w eksport świeżych owoców i warzyw, produktów mlecznych i mięsa. Jest prawdopodobne, że zakaz będzie obowiązywał jeszcze przez najbliższe miesiące. Grupa będzie współpracować z Komisją na temat możliwych alternatywnych rynków eksportowych i priorytetów.
Magdalena Montaigu - Biuro KRIR w Brukseli
