29 października br. w Sekretariacie Komitetów Copa-Cogeca w Brukseli odbyło się posiedzenie grupy roboczej „Kwestie fitosanitarne”. Uczestnicy spotkania skupili się głównie na następujących kwestiach: Sprawozdanie z wdrażania artykułu 51 o zastosowaniach małoobszarowych i innych podobnych artykułów rozporządzenia 1107/2009, najnowsze informacje dotyczące zastosowań małoobszarowych i upraw specjalistycznych na szczeblu UE, prezentacja unijnej bazy danych zastosowań małoobszarowych (EUMUDA), wnioski z forum grupy ekspertów zorganizowanego przez Komisję odnośnie zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin oraz najnowsze informacje na temat wspólnotowego systemu ochrony roślin (CPHR).
Na początku spotkania Pan Robert Bayern z Komisji Europejskiej, DG SANCO, przedstawił najnowsze informacje na temat wspólnotowego systemu ochrony roślin (CPHR). Powiedział on, że głównym problemem jest tutaj uproszczenie, ponieważ obecna dyrektywa jest bardzo złożona, a wszyscy operatorzy powinni mieć możliwość zrozumienia wymogów. Dodał on, że potrzebne jest bardziej proaktywne podejście jeśli chodzi o nowe szkodniki: wzmocnione kontrole importowanych produktów na granicach oraz bardziej ścisłe kontrole bagaży pasażerów. W ramach UE, należy skupić się na wzmocnieniu instrumentów pozwalających na wykrywanie szkodników. Innym aspektem jest definicja priorytetów, musimy zastanowić się, co naprawdę jest ważne. Trzeba również uzyskać większe wsparcie finansowe, aby zachęcać państwa członkowskie do wprowadzania odpowiednich programów pozwalających na walkę ze szkodnikami. Powinny istnieć również rekompensaty dla państw członkowskich i operatorów, którzy ponieśli straty w związku z pojawieniem się szkodników.
Następnie Pan Johan Roman z holenderskiej organizacji ochrony roślin przedstawił sprawozdanie z wdrażania artykułu 51 o zastosowaniach małoobszarowych i innych podobnych artykułów rozporządzenia 1107/2009. Powiedział on, że art. 51 jest bardzo waży dla tego sektora. Zastosowania małoobszarowe są traktowane w bardzo specyficzny sposób. Art. 51 jest stosowany specyficzne dla zastosowań małoobszarowych, mamy w nim definicję zastosowań małoobszarowych, konieczność posiadania danych, lista zastosowań obszarowych. Zadecydowaliśmy w 2011 o wysłaniu państwom członkowskim kwestionariusza w sprawie stosowania art. 51 a następnie kwestionariusz ten pokazał konieczność harmonizacji praktyk dla wszystkich państw członkowskich.
Jeśli chodzi o unijną bazę dla zastosowań małoobszarowych (EUMUDA), na początku była to niemiecka baza danych, która następnie została rozszerzona na poziom europejski. Ten bank danych jest ważny dla wszystkich operatorów, dostęp do niego jest nieodpłatny i obejmuje on całą Europę. Znajdują się tutaj również informacje na temat ostatniego rozwoju sytuacji jeśli chodzi o zastosowania małoobszarowe, informacje na tematy przedsiębiorstw i organizacji, grup roboczych, dokumentów prawnych, liczby hektarów na danę uprawę oraz listy projektów.
Podczas posiedzenia poruszona została również kwestia dotycząca wniosków z forum grupy ekspertów zorganizowanego przez Komisję odnośnie zrównoważonego stosowania środków ochrony roślin. Pan Pasquale di Rubbo z Sekretariatu poinformował grupę, że Forum to odbyło się w czerwcu br. i podczas tego forum zaprezentowane zostały najnowsze informacje na temat zrównoważonego wykorzystywania produktów fitosanitarnych. W trakcie tego forum poruszono dwie zasadnicze kwestie: zintegrowana walka ze szkodnikami (Komisja Europejska powinna przyznać więcej elastyczności państwom członkowskim w zakresie decydowania o prowadzeniu zintegrowanej walki ze szkodnikami) oraz rozwój wskaźników ryzyka (wiele państw jeszcze nie rozwinęło tych wskaźników i w kolejnych tygodniach Komisja utworzy specjalną grupę roboczą, która zajmie się zdefiniowaniem wskaźników ryzyka i ustalić podstawowe zasady). Przedstawiciele wielu państw członkowskich podkreślili, że potrzebna jest większa elastyczność jeśli chodzi o zintegrowaną walkę, więcej szkoleń oraz inspekcji maszyn wykorzystywanych do stosowania produktów fitosanitarnych. Pan di Rubbo poinformował również uczestników, że w zeszłym roku Komitety Copa-Cogeca przygotowały kodeks dobrych praktyk w sprawie stosowania produktów fitosanitarnych.
Na zakończenie posiedzenia, Pan Angel Martin, ECPA, przedstawił najnowsze informacje na temat definicji zaburzeń działania układu endokrynnego w rozporządzeniu 1107/2009. Poinformował on grupę, że jest to jeden z bardzo ważnych tematów tego rozporządzenia. W ciągu kolejnych miesięcy pojawi się propozycji DG SANCO. Jednocześnie, EFSA na koniec marca przyszłego roku przedstawi swoją opinię na temat zaburzeń układu endokrynnego; proces raportu inicjatywy w Parlamencie Europejskim już się rozpoczął.
Uczestnicy spotkania zgodnie podkreślili, ze w przyszłych pracach musimy skupić się głównie na monitorowaniu, nadzorze oraz komunikacji z opinią publiczną. Potrzebne są również programy podwyższające świadomość na temat skutków środków ochrony roślin dla ludzkiego zdrowia i dla środowiska w państwach członkowskich.
Magdalena Montaigu - Biuro KRIR w Brukseli