23 listopada br. w Parlamencie Europejskim w Brukseli, odbyła się konferencja na temat przyszłość Wspólnej Polityki Rolnej po 2013 roku. Z ramienia Krajowej Rady Izb Rolniczych w konferencji wziął udział Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych, Pan Wiktor Szmulewicz. W spotkaniu uczestniczyli także Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi Pan Marek Sawicki, Przewodniczący Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Parlamentu Europejskiego Pan Paolo de Castro oraz Komisarz Europejski ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich Pan DacianCiolos. Spotkanie było drugą debatą w serii 3 debat na temat przyszłości Wspólnej Polityki Rolnej po 2013 roku.
Debata ta skupiła się szczególnie na propozycjach legislacyjnych, które zostały przedstawione przez Komisarza Ciolosa w październiku br. Głównymi podmiotami w tej debacie byli przedstawiciele związków rolnych oraz organizacji pozarządowych związanych z rolnictwem.
Po przywitaniu przez ministra Sawickiego przedstawicieli z ponad 50 związków rolniczych, debatę rozpoczął przewodniczący De Castro, który podkreślił znaczenie bezpośredniego dialogu między przedstawicielami związków rolnych a przedstawicielami instytucji europejskich, bo to właśnie Komisja, Rada oraz Parlament Europejski będą głównymi działaczami reformy Wspólnej Polityki Rolnej. Przewodniczący De Castro podkreślił również, że bardzo istotnie jest połączenie dwóch największych wyzwań, które stoją przed sektorem rolnym, a mianowicie bezpieczeństwa żywnościowego oraz walki ze zmianami klimatu. Dodał on, iż rolnicy potrzebują nowych instrumentów, aby móc sprostać w przyszłości wyzwaniom klimatu oraz wyzwaniom żywnościowym. Musimy produkować więcej przy jednoczesnym zapewnieniu produkcji przyjaznej dla środowiska.
Następnie w debacie głos zabrał Komisarz Ciolos, który zaczął swoje wystąpienie od podkreślenia istotnejroli sektora rolnictwa w walce ze zmianami klimatu. Zauważył on, że rolnictwo europejskiego już od dawna stara się chronić środowisko. W propozycjach legislacyjnych, któreKomisja Europejska przedstawiła 12 października br., proponowane są kolejne podejścia dotyczącepraktycznychaspektów programów pro-ekologicznych. Komisarz Ciolos podkreślił również znaczenie konkurencyjności europejskiego sektora rolnego, mówiąc, że nie możemy zapomnieć o konkurencyjności naszego rolnictwa. Uważamy, że powinniśmy zapewnić odpowiedni poziom konkurencyjności produktów europejskich, dlatego też do 2020 roku będą utrzymane dopłaty do dochodów. Koniecznie jest także skoncentrowanie się na badaniach oraz innowacji, aby sektor rolnictwa mógł w przyszłości być jeszcze bardziej konkurencyjny. Kończąc swoje wystąpienie, Komisarz Ciolos ujawnił także, iż Komisja Europejska zaproponowała utworzenie kasy ubezpieczeniowej, która będzie broniła stabilności dochodów rolników w czasach kryzysowych.
Kolejnym oratorem konferencji był Przewodniczący Komitetu COPA Gerd Sonnleitner. Przewodniczący Sonnleitner zaczął swoje przemówienie podkreślając konieczność zwiększenia produkcji rolnej w Unii Europejskiej. Zauważył on, że w zeszłym tygodniu przywódcy G20, w tym UE, nawoływali do zwiększenia produkcji rolnej oraz produktywności w celu zapewnienia dostaw żywności oraz zrównoważonego wzrostu gospodarczego. Następnie Przewodniczący Sonnleitner wyraził swoje zaniepokojenie w związku z niektórymi elementami przedstawionymi w propozycjach legislacyjnych KE, a szczególnie elementami pro-ekologicznymi,. Powiedział on, że niepokoją nas propozycje Komisji mające na celu dalsze "zazielenianie" WPR, a zwłaszcza plany wprowadzenia obowiązku odłogowania 7% gruntów rolnych. Czy wyłączanie gruntów z produkcji jest posunięciem logicznym w czasie, gdy G20 nawołuje do zwiększenia produkcji rolnej? Nakładanie kolejnych ograniczeń na rolników, z których nie czerpią oni żadnych korzyści, jedynie zwiększy koszty dla gospodarstw i ograniczy konkurencyjność unijnego sektora rolno-spożywczego. Dlatego też opowiadamy się za zielonym wzrostem, zawierającym instrumenty korzystne dla środowiska naturalnego oraz za utrzymaniem produktywności i konkurencyjności. Następnie w debacie zabrał głos Przewodniczący Komitetu COGECA Paolo Bruni, który także podkreślił znaczenie sektora rolnego. Zauważył on, że jedno na sześć miejsc pracy w Unii Europejskiej zależy od produkcji rolnej i dlatego też zapewnienie ekonomicznej konkurencyjności unijnego sektora rolnego jest niezmiernie ważne. Przewodniczący Bruni odniósł się także do ważnej roli organizacji producentów, podkreślając, że należy wzmocnić organizacje producentów, aby pomóc rolnikom we wzmacnianiu ich pozycji w łańcuchu żywnościowym oraz aby sprostać wzrastającemu światowemu zapotrzebowaniu na żywność.
W kolejnej części debaty głos zabrali uczestnicy z sali, a więc przedstawiciele różnych związków rolnych z całej Europy. Większość wypowiadających się uczestników podkreśliło, iż priorytetem Wspólnej Polityki Rolnej powinna być przede wszystkim produkcja żywności dla europejskich obywateli. Jeśli chodzi o programy pro-ekologiczne, czyli o tzw. „zazielenienie”, większość uczestników wyraziło zaniepokojenie tym elementem, ponieważ tego typu programy mogą doprowadzić do tego, że produkcja żywności będzie dużo bardziej kosztowała oraz powstaną większe obciążenia administracyjne dla rolników, a przecież jednym z głównych celów reformy Wspólnej Polityki Rolnej powinno być jej uproszczenie. Głos w dyskusji zabrał również Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych Pan Wiktor Szmulewicz. W swojej wypowiedzi zauważył on, iż widzimy dzisiaj wiele głosów niezadowolonych rolników, co świadczy o tym, że trzeba zastanowić się nad tym, dlaczego rolnicy nie są z tej reformy zadowoleni. Polityka ta powinna być przede wszystkim prostsza, ponieważ teraz jest ona coraz mniej czytelna zarówno dla konsumentów jak i dla producentów. W ramach środków, którymi dysponujemy powinniśmy się zastanowić, jak te środki podzielić, aby europejskie rolnictwo było w pełni konkurencyjne. Pan Prezes dodał, iż nie zgadzamy się z WPR, która podwyższa koszty; 7% ugorowania jest dla nas nie do przyjęcia. Nie zgadzamy się również z pewnymi definicjami, takimi jak np. pojęcie aktywnego rolnika. Na zakończenie swojej wypowiedzi Pan Prezes podkreślił, iż cele, które przed nami stoją, są bardzo ważne, wszyscy je akceptujemy, ale sposobu dojścia do tych celów, my, rolnicy, nie możemy, zaakceptować. Dlatego też Komisja Europejska musi skupić się na wielu prostych i czytelnych działaniach.
Głównym zarzutem nowych państw członkowskich co do treści dokumentu Komisji Europejskiej był brak wyrównania dopłat bezpośrednich dla wszystkich rolników Unii Europejskiej. Przedstawiciele rolników krajów tzw. „nowej 12”, którzy do tej pory nie otrzymywali równych dopłat bezpośrednich ze względu na okres przejściowy, który miał się zakończyć w 2013 roku, jednogłośnie podkreślili, iż jakikolwiek nowy okres przejściowy lub element w nowej WPR, która uniemożliwiałby całkowite wyrównanie dopłat bezpośrednich, jest nie do przyjęcia.
Magdalena Montaiqu - Biuro KRIR w Brukseli
