6 kwietnia br. w Brukseli odbyło się posiedzenie Grupy Roboczej Komitetów Copa-Cogeca „Bioenergia / biotechnologia”. Udział w spotkaniu z ramienia Krajowej Rady Izb Rolniczych wziął Dyrektor Generalny Krajowej Izby Biopaliw Adam Stępień. Wśród najważniejszych tematów będących przedmiotem dyskusji było wdrażanie w krajach członkowskich Wspólnoty przepisów Dyrektywy 2009/28/WE w sprawie promocji energii ze źródeł odnawialnych oraz kwestia pośredniej zmiany użytkowania gruntów rolnych w związku z rozwojem sektora biopaliw w Unii Europejskiej.

 

 

 

 

 

 

Zgodnie z przekazanymi przez przedstawicieli poszczególnych organizacji członkowskich Copa-Cogeca informacjami większość państw UE jest na etapie zaawansowanych prac implementujących Dyrektywę 2009/28/WE do prawodawstwa krajowego. Obecność reprezentantów z wielu państw UE dała również możliwość przeglądu aktualnej sytuacji rynkowej związanej z sektorem biopaliw i tendencjom jej towarzyszącym. Najważniejsze informacje na temat sytuacji w innych krajach członkowskich:

• Austria: częściowa transpozycja kryteriów zrównoważonego rozwoju nastąpiła na podstawie systemu autodeklaracji składanych przez producentów rolnych wytwarzających surowce do produkcji biokomponentów, których weryfikacja następuje w ramach oficjalnych kontroli przestrzegania zasady wzajemnej zgodności (cross-compliance).  Obecnie obowiązujący poziom wykorzystania biokomponentów w ogólnym wolumenie paliw transportowych wynosi 6,5% dla oleju napędowego i 4,9% w przypadku benzyn silnikowych. Na austriackich stacjach dostępne jest wykorzystujące etanol biopaliwo E95, jednak nie cieszy się ono dużą popularnością wśród konsumentów.
• Niemcy: nastąpiła pełna implementacja dyrektywy, jednakże nie ma jeszcze oficjalnego rozwiązania względem kontroli spełniania kryteriów trwałości na poziomie gospodarstw rolnych. Rozważane jest, analogicznie do Austrii, połączenie z kontrolami cross-compliance, tak aby zastosowane rozwiązanie nie generowało dodatkowych kosztów administracyjnych.
• Belgia (Flandria) – system certyfikacji producentów rolnych został przygotowany wspólnie przez organizacje rolnicze i sektor przetwórczy, a jego wdrażanie zostanie przeprowadzone na podstawie specjalnego aktu prawnego (dekret królewski), który w najbliższym czasie wejdzie w życie. System również opiera się na uproszczonych autodeklaracjach i bazuje na generalnych zasadach prowadzenia działalności rolniczej wymuszonych przez cross-compliance.
• Francja – trwają prace nad nowelizacją ustawy regulującej funkcjonowanie rynku biopaliw w tym kraju, której głównym celem jest implementacja przepisów dyrektywy. Jej wejście w życie jest przewidywane na połowę 2011 roku. Opracowany został system potwierdzający spełnianie przez rolników kryteriów trwałości, który czeka obecnie na oficjalne uznanie przez Komisję Europejską. Udział biopaliw w paliwach transporotowych we Francji osiągnął w 2010 roku poziom 6,25% w przypadku bioetanolu oraz 6,5% w przypadku biodiesla. Na ponad 25% stacji benzynowych dostępne jest paliwo E10, które reprezentuje obecnie 13-14% ogólnej sprzedaży benzyny w tym kraju. W ostatnim czasie sprzedano ok. 15 tys. samochodów dostosowanych do korzystania z tego rodzaju paliwa. Ponadto władze francuskie wprowadziły rozwiązanie podwójnego naliczania Narodowego Celu Wskaźnikowego w przypadku biopaliw wyprodukowanych z olejów odpadowych i tłuszczy zwierzęcych, co niestety powoduje zwiększony import tych surowców z krajów trzecich. To zaś wpływa bezpośrednio na ekonomikę produkcji rodzimych wytwórców, zwłaszcza, że również duży udział importowanych biokomponentów notowany jest w przypadku klasycznej produkcji biopaliw. W opinii wielu przedstawicieli różnych organizacji system naliczania NCW jest bardzo niebezpiecznym rozwiązaniem i nie przynosi efektów w postaci wdrażania nowych instrumentów, lecz powoduje naginanie prawa. Sprawą,  na którą zwracano również uwagę jest kwestia wirtualnego jedynie wymiaru udziału biopaliw w generalnej ilości paliw transportowych powodowanym mechanizmem podwójnego naliczania NCW.
• Czechy – implementacja dyrektywy z systemem kontroli trwałości na poziomie gospodarstw rolnych niezależnym od wzajemnej zgodności.
• Dania – implementacja dyrektywy nie postępuje zgodnie z oczekiwaniami sektora, również wprowadzono mechanizm podwójnego naliczania NCW dla biodiesla produkowanego z tłuszczy zwierzęcych – rozpoczyna się w tym zakresie współpraca z ubojniami.
• Wielka Brytania – wdrożenie przepisów dyrektywy nastąpi raczej już po roku 2011, obecnie założenia projektu ustawy krajowej w fazie konsultacyjnej. Poziom NCW od kwietnia 2010 roku wynosi 3,5%, a jego realizacja następuje głównie poprzez wykorzystanie importu. W sprzedaży dostępne jest B100, którego produkcja również wykorzystuje tłuszcze zwierzęce, ale bez podwójnego naliczania. W przypadku bioetanolu istnieją 2 duże instalacje operujące na kukurydzy i burakach cukrowych. Dobrowolny system kryteriów trwałości funkcjonuje od 13 lat dla produkcji żywnościowej, a obecnie jest on rozszerzany na surowce dla biopaliw – w kontekście dyrektywy wymaga on jeszcze akceptacji ze strony Komisji Europejskiej.
• Portugalia – brak dotychczas implementacji kryteriów zrównoważonego rozwoju, co ma nastąpić jeszcze w tym półroczu. Wsparcie produkcji roślin energetycznych spowodowało jej wzrost, obecnie ta tendencja z uwagi na likwidację takiej pomocy przybiera odwrotny charakter.
• Bułgaria – wdrożenie dyrektywy na etapie projektu ustawy, która zakłada powołanie specjalnej agencji rządowej, która zarządzać będzie systemem kontrolnym kryteriów zrównoważonego rozwoju. Obserwowany jest wzrost powierzchni upraw rzepaku.
• Włochy – w ostatnim czasie weszła w życie ustawa krajowa transponująca w sposób częściowy przepisy dyrektywy. System certyfikacji ma w pełni ruszyć z początkiem 2012 roku. Poziom NCW na 2011 rok został określony na 4%.
• Hiszpania – pierwszy projekt ustawy wdrażającej dyrektywę 2009/28 jest obecnie na etapie konsultacji społecznych. Opracowywany jest krajowy system certyfikacji. Z uwagi na skalę importu biokomponentów następuje stagnacja krajowego przemysłu wytwórczego. 80% biodiesla na rynku pochodzi z Argentyny i Indonezji, przez co hiszpańska produkcja nie wykorzystuje swoich mocy przerobowych (42 fabryki estrów).
• Finlandia – brak systemu dla kryteriów trwałości, trwając prace legislacyjne w tym zakresie. Na rynku krajowym dominuje import z Brazylii i Malezji. Poziom NCW na 2011 rok został określony na 6% i jego realizacja krajową produkcją ogranicza stanowisko przemysłu samochodowego, który twierdzi, ze fińskie biopaliwa są słabej jakości powodując zagrożenie dla pojazdów.