W związku z wnioskiem samorządu rolniczego w sprawie uwzględnienia przy uruchamianiu pomocy w związku z suszą specyfiki gospodarstw prowadzących produkcję zwierzęcą oraz pismem, przy którym przesłane zostało m.in. stanowisko Walnego Zgromadzenia Wielkopolskiej Izby Rolniczej w sprawie konieczności podjęcia pilnych działań po wystąpieniu klęski suszy, resort rolnictwa poinformował, że zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 31 lipca 2018 zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz.U. poz. 1483) producenci rolni, w których gospodarstwach rolnych szkody spowodowane wystąpieniem w 2018 r. suszy lub powodzi w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, powstałe na powierzchni uprawy objęły co najmniej 30% danej uprawy będą mogli ubiegać się o pomoc w formie dotacji.
Zgodnie z projektowanymi przepisami ww. pomoc będzie udzielna:
- poza formułą pomocy de minimis, na warunkach określonych w rozporządzeniu nr 702/2014 - w przypadku gdy szkody spowodowane tegoroczną suszą lub powodzią, oszacowane przez komisję powołaną przez wojewodę właściwego ze względu na miejsce wystąpienia szkód będą wynosić powyżej 30% średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym lub średniej rocznej produkcji roślinnej w gospodarstwie rolnym, albo
- w ramach formuły pomocy de minimis, zgodnie z przepisami rozporządzenia nr 1408/2013 - w przypadku gdy powyższe szkody będą wynosić nie więcej niż 30% średniej rocznej produkcji rolnej lub średniej rocznej produkcji roślinnej.
Pomoc, będzie pomniejszana o 50%, jeżeli w dniu wystąpienia szkód w uprawach rolnych co najmniej 50% powierzchni upraw w gospodarstwie rolnym, z wyłączeniem łąk i pastwisk, nie było ubezpieczonych co najmniej od jednego z następujących ryzyk: suszy, gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, pioruna, obsunięcia się ziemi lub lawiny w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich.
Stawkę ww. pomocy na 1 ha ogłosi minister właściwy do spraw rolnictwa nie później niż 14 dni przed rozpoczęciem terminu składania do biur powiatowych Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wniosków o przyznanie pomocy.
Jednocześnie poinformowano, że zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U z 2015 r. poz. 187 z późn.zm.) od 2017 r. protokół oszacowania szkód sporządza się na formularzu udostępnionym na stronie internetowej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw rozwoju wsi. Zgodnie z powyższym protokołem w przypadku wystąpienia szkód w uprawach paszowych, szkody te uwzględniane są przy obliczaniu dochodów z produkcji roślinnej i drugi raz przy obliczaniu dochodu z produkcji zwierzęcej.
Niezależnie od powyższego w kosztach poniesionych z tytułu niezebrania plonów w wyniku wystąpienia szkód mogą być uwzględniane koszty związane z zakupem pasz, o ile ten zakup wynika z ujemnego bilansu paszowego w gospodarstwie rolnym spowodowanego szkodami powstałymi w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, przy czym ilość nabytych pasz nie może przekroczyć ilości pasz niewyprodukowanych w gospodarstwie.
Ponadto przekazano, że producenci rolni poszkodowani w wyniku niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, w tym suszy, poza odszkodowaniami z zakładów ubezpieczeń, mogą ubiegać się o pomoc określoną w obowiązujących przepisach tj.
- kredyt preferencyjny zarówno obrotowy na wznowienie produkcji w gospodarstwach rolnych i działach specjalnych produkcji rolnej jak i na odtworzenie środków trwałych zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa;
Przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 11 lipca 2018 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U poz. 1428) wprowadzono obniżenie oprocentowania kredytów na wznowienie produkcji i odtworzenie środków trwałych dla kredytobiorcy do 0,5 % w skali roku. Powyższe obniżenie oprocentowania dotyczyć będzie wyłącznie producentów rolnych, którzy w dniu wystąpienia szkód posiadali ubezpieczenie co najmniej 50% powierzchni upraw rolnych, z wyłączeniem łąk i pastwisk, lub co najmniej 50% liczby zwierząt gospodarskich w gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej co najmniej od jednego z następujących ryzyk suszy, gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, pioruna, obsunięcia się ziemi lub lawiny; - udzielenie przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, na indywidualny wniosek rolnika, który poniósł szkody spowodowane przez niekorzystne zjawiska atmosferyczne na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2016 r. poz. 277) pomocy w opłaceniu bieżących składek na ubezpieczenie społeczne oraz regulowaniu zaległości z tego tytułu w formie odroczenia terminu płatności składek i rozłożenia ich na dogodne raty, a także umorzenie w całości lub w części bieżących składek;
- zastosowanie przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa na podstawie art. 23a ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa (Dz. U. z 2015 r. poz. 1014, z późn. zm.) odroczenia i rozłożenia na raty płatności z tytułu umów sprzedaży i dzierżawy nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa oraz ulg w opłatach czynszu, a także umorzenia raty płatności czynszu z tytułu umów dzierżawy, na indywidualny wniosek producenta rolnego, w którego gospodarstwie rolnym lub dziale specjalnym produkcji rolnej powstały szkody;
- udzielenie na podstawie ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) przez wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast ulg w podatku rolnym, na indywidualny wniosek producenta rolnego.
We wniosku Komisji Europejskiej dotyczącym rozporządzenia określającego wieloletnie ramy finansowe (WRF) na lata 2021 – 2027 określono ramy budżetowe i główne kierunki wspólnej polityki rolnej (WPR), w którym zaproponowano ukierunkowanie WPR na główne cele oraz przydzielenie na potrzeby Europejskiego Funduszu Rolnego Gwarancji (EFRG) 286,2 mld EUR a na potrzeby Europejskiego Funduszu Rolnego Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) 78,8 mld EUR w cenach bieżących. Uzupełnienie dla tych funduszy rolniczych mają stanowić środki w ramach programu „Horyzont Europa”, które obejmują także 10 mld EUR na wsparcie badań i innowacji w dziedzinach: produkcji żywności, rolnictwa, rozwoju obszarów wiejskich i biogospodarki.
W stanowisku do projektu pakietu legislacyjnego w zakresie reformy Wspólnej Polityki Rolnej uwzględniającej wydatki na rolnictwo wynikające z Wieloletnich Ram Finansowych Rząd RP opowiada się przeciwko zmniejszeniu poziomu unijnego finansowania WPR W Stanowisku tym podkreśla się, że Wspólna Polityka Rolna wymaga odpowiednich nakładów ponieważ jest jednym z fundamentów jednolitego rynku UE, ma swoje umocowanie traktatowe, spełnia kluczową rolę bezpieczeństwa żywnościowego Europy i promowania rozwoju obszarów wiejskich, a także w realizacji ambitnych unijnych celów klimatycznośrodowiskowych. Proponowana redukcja budżetu tej polityki jest dalece nieuzasadniona biorąc także pod uwagę liberalną agendę handlową UE, według której umowy o wolnym handlu są zawierane z partnerami którzy są dużymi producentami i eksporterami rolnymi o często niższych wymogach środowiskowych i tym samym niższych kosztach produkcji. Zmniejszenie budżetu WPR połączone z rozszerzeniem jej zadań byłoby zagrożeniem dla europejskiego modelu rolnictwa opartego na gospodarstwach rodzinnych i zrównoważonych metodach produkcji.
