W odpowiedzi na wnioski wojewódzkich izb rolniczych dotyczących pomocy dla producentów trzody chlewnej, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi pismem z dnia 23 marca 2022 r. przekazało następujące wyjaśnienia:
"Zgodnie z przepisami rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa:
1) producenci świń, którzy zaprzestali produkcji w związku z obowiązującym zakazem utrzymywania w gospodarstwie świń lub ich wprowadzenia do gospodarstwa, wydanym w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, mogą skorzystać z pomocy finansowej. Kwota pomocy stanowi iloczyn średniej rocznej liczby świń utrzymywanych
w gospodarstwie w okresie 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym został wprowadzony zakaz (jednak nie więcej niż 50 sztuk dla jednego producenta świń) i kwoty 0,36 zł oraz liczby dni w danym roku kalendarzowym obowiązywania zakazu.
Przedstawiając powyższe, uprzejmie informuję, że wprowadzono nowelizacje rozporządzenia w zakresie zmiany warunków udzielania tej pomocy tj. podwyższenia maksymalnej liczby świń do której udzielana jest pomoc z 50 sztuk do 200 sztuk i jednoczesnego podwyższenia kwoty pomocy z 0,36 zł do 1 zł za każdą świnię.
Pomoc w podwyższonej wysokości będzie mogła być udzielana po pozytywnej decyzji KE o zgodności tego programu pomocy ze wspólnym rynkiem.
2) producenci rolni prowadzący chów lub hodowlę świń na obszarach z ograniczeniami, mogą ubiegać się o nieoprocentowane pożyczki na sfinansowanie nieuregulowanych zobowiązań cywilnoprawnych, które zostały podjęte w związku z prowadzeniem przez producenta świń działalności rolniczej na obszarach występowania ASF.
Kwota udzielonych producentowi świń pożyczek nie może przekroczyć kwoty ww. zobowiązań cywilnoprawnych i wynosić więcej niż:
-50.000 zł na siedzibę stada, w której w 2018 r. było utrzymywanych średniorocznie do 50 sztuk świń;
-100.000 zł na siedzibę stada, w której w 2018 r. było utrzymywanych średniorocznie powyżej 50 do 100 sztuk świń;
-300.000 zł na siedzibę stada, w której w 2018 r. było utrzymywanych średniorocznie powyżej 100 do 500 sztuk świń;
-500.000 zł na siedzibę stada, w której w 2018 r. było utrzymywanych średniorocznie powyżej 500 do 1000 sztuk świń;
-1.000.000 zł na siedzibę stada, w której w 2018 r. było utrzymywanych średniorocznie powyżej 1000 sztuk świń.
Pożyczka jest udzielana maksymalnie na 10 lat, a za jej udzielenie Agencja nie pobiera żadnych opłat. Pomocą państwa są nieopłacane przez pożyczkobiorców odsetki od udzielonej pożyczki.
3) producenci świń, którzy w związku z obowiązującym zakazem utrzymywania w gospodarstwie świń lub ich wprowadzenia do gospodarstwa, wydanym w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, zaprzestał ich produkcji, będą mogli skorzystać z dopłat przez okres nie dłuższy niż 10 lat udzielanych do oprocentowania kredytów bankowych zaciągniętych na zakup:
a) nawozów mineralnych, środków ochrony roślin lub pasz,
b) kwalifikowanego materiału siewnego zbóż, rzepaku, kukurydzy, lnu, roślin motylkowych grubonasiennych i drobnonasiennych, rzepiku ozimego, gorczycy, traw, buraków cukrowych i pastewnych, sadzeniaków ziemniaka,
c) loszek, knurów i warchlaków, z wyłączeniem zakupu na eksport,
d) maszyn i urządzeń stanowiących wyposażenie chlewni,
e) maszyn służących do prowadzenia produkcji świń.
Kredytobiorca płaci oprocentowanie należne bankowi w wysokości 0,3 oprocentowania, jednak nie mniej niż 1% (obecnie ok. 1,1% w skali roku), a w pozostałej części jest ono płacone przez Agencję.
Wysokość udzielonego kredytu nie może przekroczyć:
a) 50 000 zł na siedzibę stada, w której w roku poprzedzającym rok wprowadzenia zakazu było utrzymywanych średniorocznie do 50 sztuk świń;
b) 100 000 zł na siedzibę stada, w której w roku poprzedzającym rok wprowadzenia zakazu było utrzymywanych średniorocznie powyżej 50 do 100 sztuk świń;
c) 500 000 zł na siedzibę stada, w której w roku poprzedzającym rok wprowadzenia zakazu było utrzymywanych średniorocznie powyżej 100 do 500 sztuk świń;
d) 800 000 zł na siedzibę stada, w której w roku poprzedzającym rok wprowadzenia zakazu było utrzymywanych średniorocznie powyżej 500 do 1000 sztuk świń;
e) 1 500 000 zł na siedzibę stada, w której w roku poprzedzającym rok wprowadzenia zakazu było utrzymywanych średniorocznie powyżej 1000 sztuk świń.
Pomoc ma charakter pomocy de minimis w rolnictwie i jest udzielana zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym oraz przepisami o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy publicznej. Pomoc jest realizowana w ramach limitu pomocy w planie finansowym ARiMR na dopłaty do kredytów preferencyjnych.
Ponadto, stosownie do przepisów § 13zn ww. rozporządzenia, producenci świń którym zagraża utrata płynności finansowej w związku z ograniczeniami na rynku rolnym spowodowanymi epidemią COVID-19 i którzy:
- w dniu 15 listopada 2021 r. prowadził gospodarstwo w rozumieniu art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt, w którym były utrzymywane świnie;
- zgłosili Agencji do dnia 15 kwietnia 2022 r., zgodnie z przepisami ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt, oznakowanie świń urodzonych w jego gospodarstwie od dnia 15 listopada 2021 r. do dnia 31 marca 2022 r.
mogą ubiegać się o pomoc w formie dotacji.
Wysokość pomocy wynosi 1000 zł do każdych 10 sztuk świń, jednak nie więcej 500 000 zł dla producenta świń.
Pomoc jest przyznawana w drodze decyzji kierownika biura powiatowego Agencji właściwego ze względu na miejsce zamieszkania albo siedzibę producenta świń, na wniosek tego producenta świń złożony na formularzu opracowanym i udostępnionym przez Agencję na jej stronie internetowej w terminie do dnia 29 kwietnia 2022 r.
Przedmiotowa pomoc została notyfikowana Komisji Europejskiej jako zgodna z Komunikatem Komisji Tymczasowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki w kontekście trwającej epidemii COVID-19. Należy podkreślić, że pomoc zgodnie z tym komunikatem może być obecnie udzielana do 30 czerwca 2022 r.
Producenci rolni, którzy mają trudności ze spłatą czynnych kredytów z dopłatami Agencji do oprocentowania mogą ubiegać się w banku o:
a) zastosowanie prolongaty spłaty rat kapitału i odsetek, o ile określony w umowie kredytu termin ich spłaty jeszcze nie minął,
b) wydłużenie okresu kredytowania poza przewidziany w umowie kredytu, o ile określony w umowie kredytu okres kredytowania jeszcze nie minął,
c) zmianę kierunku produkcji na inny określony w zasadach udzielania kredytów.
Zasady udzielania kredytów z dopłatami ze środków Agencji przewidują, że w przypadku zaprzestania przez kredytobiorcę prowadzenia działalności lub spłaty kredytu i odsetek z przyczyn od niego niezależnych, umożliwiają bankowi, po dokonaniu stosownej analizy i deklaracji kredytobiorcy o wznowieniu działalności lub spłaty kredytu, uznanie tego zaprzestania za czasowe. W takim przypadku, w okresie ww. zaprzestania, dopłaty do oprocentowania kredytu nie są stosowane. Po wznowieniu przez kredytobiorcę działalności lub spłaty kredytu i odsetek dopłaty ponownie są stosowane od dnia tego wznowienia.
W przypadku problemów ze spłatą zobowiązań kredytowych istnieje również możliwość ubiegania się o restrukturyzację zadłużenia na podstawie ogólnie obowiązujących przepisów ustawy z dnia 15 maja 2015 r. - Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2020 r. poz. 814 z późn. zm.) również przez producentów rolnych, jeżeli zostały spełnione warunki otwarcia postępowania restrukturyzacyjnego.
Odnosząc się do wniosku o podjęcie działań mających na celu zbieranie i przetwarzanie danych o poszczególnych grupach towarowych świń, uzasadniając go brakiem jasności, uprzejmie informuję, że zgodnie z przepisami ustawy o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt2 oznakowanie świni polega na wytatuowaniu świni numeru identyfikacyjnego świni albo założeniu na małżowinę uszną kolczyka z numerem identyfikacyjnym świni. Numer identyfikacyjny świni jest numerem siedziby stada, w której zwierzę się urodziło, albo innej siedziby stada, w której zwierzę przebywało powyżej 30 dni. Świnie nie są oznakowane indywidualnym numerem identyfikacyjnym, który pozwalałby na gromadzenie i przetwarzanie informacji o każdej z utrzymywanych świń oraz umożliwiał uzyskanie danych o poszczególnych grupach towarowych świń.
W związku z tym realizacja wniosku Krajowej Rady Izb Rolniczych musiałaby się wiązać z wprowadzeniem indywidualnego oznakowania świń i nałożeniem na rolników posiadających świnie obowiązków informowania o zdarzeniach dotyczących każdej utrzymywanej sztuki. Takie działanie byłoby bardzo kosztowne oraz wiązało się ze zwiększeniem obciążeń administracyjnych.
Jednocześnie uwzględniając powyższe pomoc dla producentów świń którym zagraża utrata płynności finansowej w związku z ograniczeniami na rynku rolnym spowodowanymi epidemią COVID-19 udzielana jest do każdych 10 sztuk świń urodzonych w gospodarstwie wnioskującego o pomoc od dnia 15 listopada 2021 r. do dnia 31 marca 2022 r., których oznakowanie zostało zgłoszone Agencji do 15 kwietnia br.
Ponadto w załączeniu przesyłam informację o liczbie stad i pogłowia świń na koniec 2020 roku i w poszczególnych miesiącach 2021."
Podstawa prawna:
1. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (Dz. U. poz. 187, z późn. zm.).
2. Ustawa z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (Dz. U. z 2021 r. poz. 1542)
Załączniki:
1. Stan pogłowia trzody chlewnej.
