W dniu 6 maja 2021 r. Główny Lekarz Weterynarii w związku z publikacją rozporządzenia Wykonawczego Komisji (UE) 2021/605 z 7 kwietnia 2021 r. ustanawiającego szczególne środki zwalczania afrykańskiego pomoru świń przesłał zasady przemieszczeń świń, materiału biologicznego oraz świeżego mięsa i produktów mięsnych pochodzących od świń. Poniżej treść pisma Głównego Lekarza Weterynarii:
"Wymagania, które są ujęte w rozporządzeniu Komisji 2021/605 nie dotyczą gospodarstw, które nie umieszczają na rynku świń i produktów pochodzących od świń, lub które przemieszczają świnie w obrębie tego samego obszaru objętego ograniczeniami z zastrzeżeniem zwierząt kierowanych do rzeźni.
W pierwszej fazie wdrażania nowych przepisów podczas kontroli fizycznych gospodarstw, jeżeli w gospodarstwach, które dokonują przemieszczeń świń wyłącznie na terenie kraju, nie są spełniane wymagania dotyczące:
- ogrodzeń wokół co najmniej budynków, gdzie przebywają świnie, przechowywana jest pasza i ściółka oraz
- posiadania tzw. „Planu bezpieczeństwa biologicznego”
należy, w sposób zwyczajowo przyjęty w regionie, podjąć działania mające na celu przekazanie informacji o nowych wymaganiach jak najszerszej liczbie rolników wraz z informacją o sankcjach, które wiążą się z nieprzestrzeganiem wymagań. W związku z powyższym należy informować, że gospodarstwa, które nie dostosują się, najpóźniej do dnia 31 października 2021 r., w pełni do wymogów rozporządzenia 2021/605, nie będą mogły przemieszczać utrzymywanych zwierząt poza obszar objęty ograniczeniami, w którym się znajdują.
W przypadku wywiązania się z konieczności dostosowania do ww. standardów wcześniej niż wskazano powyżej należy zobligować posiadaczy zwierząt do poinformowania powiatowego lekarza weterynarii o tym fakcie.
W związku z faktem, że wymagania bioasekuracji określone w rozporządzeniu Komisji 2021/605 stanowią merytoryczną całość, należy przyjąć, że w przypadku gospodarstw, które nie spełniają wymogów w zakresie ogrodzeń oraz „Planu bezpieczeństwa biologicznego”, nie można poprzestać wyłącznie na systemie kontroli urzędowych jako gwarancji zdrowotnych wysyłanych świń. W tych gospodarstwach świnie przed wysyłką muszą być w dalszym ciągu poddawane badaniom laboratoryjnym, zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, tj. badania próbek krwi na 7 dni przed przemieszczeniem świń, lecz zasada ta nie może być stosowana dłużej niż do dnia 31 października 2021 r.Dokument zawierający wytyczne interpretacyjne do egzekwowania wymogów zawartych w załączniku II do rozporządzenia Komisji 2021/605 stanowi załącznik Nr I do niniejszego pisma.
Z zastrzeżeniem kwestii posiadania ogrodzenia i „Planu bezpieczeństwa biologicznego” w przypadku nie spełnienia pozostałych wymagań zawartych w rozporządzeniu KE nie należy wydawać pozwoleń na wywóz świń do innych obszarów lub poza obszary objęte ograniczeniami lub odmawiać wystawienia świadectw zdrowia.
Wobec gospodarstw, które nie umieszczają na rynku świń i produktów pochodzących od świń lub nie przemieszczają świń poza obszar objęty ograniczeniami, w którym same się znajdują, w dalszym ciągu i w pełnym zakresie należy stosować przepisy rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń.
Wymagania bioasekuracji zawarte w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń powinny być również stosowane wobec gospodarstw przemieszczających świnie poza obszary objęte ograniczeniami, o ile nie są one sprzeczne z przepisami załącznika II do rozporządzenia Komisji 2021/605.
Wzór protokołu kontroli gospodarstwa zawierający uaktualnione wymagania dla gospodarstw stanowi załącznik Nr II do niniejszego pisma.
Opis wymagań niezbędnych do udzielenia pozwolenia lub wystawienia świadectwa zdrowia znajduje się w załączniku Nr III do niniejszego pisma.
W związku z przyjętą metodą stopniowego wdrażania wymogów dotyczących ogrodzeń oraz planów bezpieczeństwa biologicznego, dla przemieszczeń świń wyłącznie na terenie kraju proponuje się stosowanie świadectw zdrowia przewidzianych w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, jednak nie dłużej niż do dnia 31 października 2021 r. Po tym dniu świadectwa zdrowia przewidziane w rozporządzeniu mogą być stosowane wyłącznie dla przesyłek w obrębie tych samych stref.
Świeże mięso, produkty mięsne, w tym osłonki pozyskane od świń utrzymywanych na obszarach objętych ograniczeniami I, II, III, spełniające z zastrzeżeniem wyżej opisanej procedury, wymagania rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2021/605 mogą być wprowadzane do obrotu na terytorium Polski, a także do innych państw członkowskich Unii Europejskiej oraz państw trzecich (z uwzględnieniem specyficznych wymogów tych państw, jeśli mają zastosowanie).
Ww. produkty pochodzenia zwierzęcego są znakowane znakiem jakości zdrowotnej lub weterynaryjnym znakiem identyfikacyjnym zgodnie z tabelą stanowiącą załącznik Nr IV do niniejszego pisma. W przypadku, jeśli zastosowanie ma świadectwo zdrowia dla przemieszczania świń przewidziane w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń, należy stosować zasady dotyczące znakowania świeżego mięsa i produktów mięsnych, określone w ww. rozporządzeniu.
Jako załącznik Nr V do niniejszego pisma przekazuję formularz analizy ryzyka dla gospodarstwa zlokalizowanego na obszarze objętym ograniczeniami I, II lub III.
Analizę ryzyka wykonuje się min. 2 razy w miesiącu za wyjątkiem pkt 5 (fakultatywnie), 14 i 15, które należy uzupełnić przed przemieszczeniem świń.
Akceptacja tzw. „Planu bezpieczeństwa biologicznego” powinna odbywać się w trakcie kontroli gospodarstwa wskazanej w art. 16 rozporządzenia Komisji 2021/605 jako adnotacja powiatowego lekarza weterynarii potwierdzająca ocenę zgodności zawartości „Planu” z wymogami załącznika II.
Wzór tzw. „Planu bezpieczeństwa biologicznego” dla gospodarstw utrzymujących świnie w liczbie 50 sztuk średniorocznie i nie zatrudniających pracowników do obsługi zwierząt i pasz spoza gospodarstwa stanowi załącznik Nr VI.
Informuję ponadto, że Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi podjęło prace nad zmianą rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 6 maja 2015 r. w sprawie środków podejmowanych w związku z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń."
Załączniki: