Poniżej prezentujemy wniosek Zarządu KRIR w sprawie swiadectw zdrowia dla trzody chlewnej skierowany do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi:

 oraz otrzymaną odpowiedź w tej sprawie.

KRIR/KP/734/09                                                 Warszawa,       27.02.2009 r.

Pan  Marek Sawicki Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Szanowny Panie Ministrze,
W imieniu Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych, zgodnie z wnioskiem przyjętym na ostatnim Posiedzeniu KRIR, zwracam się do Pana Ministra z uprzejmą prośbą o podjęcie działań mających na celu zmianę przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 marca 2008 r. w sprawie wprowadzenia programu zwalczania choroby Aujeszkyego u świń (Dz. U. z 2008r. Nr 64, poz. 397), dotyczących m.in. zasad wystawiania świadectw zdrowia dla trzody chlewnej przy przemieszczaniu na terytoriom kraju.
Zgodnie z obowiązującymi obecnie przepisami, w przypadku przemieszczania świń na terenie kraju, warunkiem koniecznym jest zaopatrzenie przesyłki w świadectwo zdrowia. W przypadku wysyłki zwierząt do ubojni ze stad o statusie podejrzanym o zakażenie, zawieszonym, stad  położonych w obszarze zapowietrzonym, zakażonym oraz ze stad, w których było prowadzone szczepienie świadectwa zdrowia są oznakowane dodatkowo czerwonym paskiem.
Zgodnie z przepisami, o których mowa w pkt. 3.7.1. i 3.7.2. ww. rozporządzenia, opłaty za wystawianie świadectw zdrowia pobierane są zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 grudnia 2006 r. w sprawie sposobu ustalania i wysokości opłat za czynności wykonywane przez Inspekcję Weterynaryjną, sposobu i miejsc pobierania tych opłat oraz sposobu przekazywania informacji w tym zakresie Komisji Europejskiej (Dz. U. z 2007 r. Nr 2, poz. 15, z późn. zm.). Wyznaczonemu lekarzowi weterynarii za wystawienie świadectwa zdrowia przysługuje wynagrodzenie zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 2 sierpnia 2004 r. w sprawie warunków i wysokości wynagrodzenia za wykonywanie czynności przez lekarzy weterynarii i inne osoby wyznaczone przez powiatowego lekarza weterynarii (Dz. U. z 2004 r. Nr 178 poz.1837).

Powoduje to znaczne podwyższenie kosztów dla gospodarstw rolnych, szczególnie; w przypadkach małych gospodarstw. Również ubojnie odbierając przesyłki zwierząt ze świadectwami zdrowia oznakowanymi czerwonym paskiem wykorzystując status gospodarstwa nadany ze względu na chorobę Aujeszkyego  obniżają cenę zakupu świń.

Jako przedstawiciele rolników oraz hodowców i producentów trzody chlewnej zaakceptowaliśmy, (mając na względzie wyeliminowanie w kraju choroby Aujeszkyego,) dodatkowe koszty, obowiązki i utrudnienia dla gospodarstw rolnych, pomimo, iż zgodnie; z art. 57 ust. 4 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. 2008 Nr 213 poz. 1342) oraz art. 12 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz. U. 2007 Nr 121 poz. 842) realizacja programu finansowana jest ze środków budżetu państwa.

Jednakże nie możemy się zgodzić na dalsze utrzymanie, w przedmiotowym rozporządzeniu, przepisów dotyczących ponoszenia  dodatkowych (szczególnie dotkliwych dla małych gospodarstw) kosztów związanych z koniecznością zaopatrywania przesyłek w świadectwa zdrowia zwierząt w obrocie krajowym, na zasadach przewidzianych, jak dla handlu wewnątrzwspólnotowego.

W Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi od ponad pół roku trwały prace nad zmianą rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 marca 2008 r. w sprawie wprowadzenia programu zwalczania choroby Aujeszkyego. Konieczność tych zmian zgłaszana była zarówno przez Krajową Radę Izb Rolniczych, przedstawicieli związków hodowców i producentów zwierząt, jak również przez organa Inspekcji Weterynaryjnej. Został powołany przy Ministrze Rolnictwa 16 osobowy Zespół ds. związanych  ze zwalczaniem choroby Aujeszkyego, w  którego pracach uczestniczył także przedstawiciel Krajowej Rady Izb Rolniczych. Pomimo przedstawianych przez członków Zespołu, konkretnych propozycji zmian  ww. rozporządzenia, środowisko hodowców trzody chlewnej oraz powiatowych lekarzy weterynarii nie doczekało się oczekiwanych zmian w rozporządzeniu, mających poprawić ewidentne luki i błędy w obowiązujących przepisach, utrudniające skuteczną realizację programu zwalczania choroby Aujeszkyego w Polsce.

Szczegółowe wymagania dla handlu wewnątrz UE ustanowione zostały dyrektywą 64/432 z 26 czerwca 1964 r. w sprawie problemów zdrowotnych zwierząt wpływających na handel wewnątrzwspólnotowym bydłem i trzodą chlewną. W załączniku E (II) wymienione zostały choroby (choroba Aujeszkyego, zakaźne zapalenie nosa i tchawicy bydła, bruceloza świń, wirusowe zapalenie żołądka i jelit świń), dla których zgodnie z prawodawstwem wspólnotowym wymagane są dodatkowe gwarancje. W przypadku choroby Aujeszkyego zostały one określone Decyzją Komisji (2008/185/WE) z 21 lutego 2008r. w sprawie dodatkowych gwarancji w wewnątrzwspólnotowym handlu trzodą chlewną, odnoszących się do choroby Aujeszkyego oraz kryteriów przekazywania informacji o tej chorobie. Zastąpiła ona wielokrotnie zmienianą w tej sprawie Decyzję KE 618/2001.

Decyzja 2008/185/WE ściśle określa warunki epizootyczne dotyczące choroby Aujeszkyego i zasady przemieszczania świń w handlu wewnątrzwspólnotowym pomiędzy krajami wymienionymi w jej załączniku I i II. Jak dotąd Polska nie znajduje się w żadnym z tych załączników. Nasi hodowcy współpracując z powiatowymi lekarzami weterynarii mają nadzieję, iż po pozytywnej ocenie przez KE naszego programu niektóre regiony kraju już w tym roku będą mogły znaleźć się na liście załącznika I.
Z wymienionych powyżej powodów nie widzimy uzasadnienia wystawiania świadectw zdrowia w obrocie krajowym i pobierania za nie opłat, jak przy wysyłce do innych regionów i krajów UE wymienionych w decyzji 2008/185/WE.
Obowiązek posiadania świadectw zdrowia dla przesyłek trzody chlewnej przy przemieszczaniu pomiędzy stadami na terenie kraju, powinien być zniesiony. W naszym przekonaniu na obecnym etapie realizacji Programu, powinny być w to miejsce wprowadzone zaświadczenia o statusie stada, wydawane bezpłatnie przez Powiatowego Lekarza Weterynarii, ważne do czasu kolejnego badania serologicznego lub do zmiany określonego przez niego statusu stada. Natomiast przesyłki zwierząt do ubojni powinny być z tego obowiązku zwolnione, gdyż brak jest przesłanek oraz logicznego i prawnego uzasadnienia do stosowania takiego wymogu. W przypadku utrzymania dotychczasowych zasad przemieszczania zwierząt, koszty wystawienia świadectw zdrowia powinny być ponoszone przez Powiatowego Lekarza Weterynarii zgodnie z przepisem ust. 4  art. 57 ustawy z dnia 11 marca 2004r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt.

Jednocześnie w ramach systemu nadzoru weterynaryjnego oczekujemy na niezwłoczne wprowadzenie decyzji KE 2000/678/WE z 23 października 2000r. (adresowanej, jako decyzję wykonawczą do wszystkich państw członkowskich). Ustanawia ona szczegółowe zasady rejestracji gospodarstw w krajowych bazach danych świń. Zgodnie z jej art. 1 ust. 1 pkt. e) w rejestrze zwierząt powinno być pole umożliwiające odpowiednim władzom (w naszym przypadku organom Inspekcji Weterynaryjnej) wprowadzenie na bieżąco danych sanitarnych dotyczących: ograniczeń przemieszczania zwierząt, statusu lub innych istotnych informacji w odniesieniu do programów wspólnotowych lub krajowych. W tej sprawie wielokrotnie, jako przedstawiciele samorządu rolniczego, zwracaliśmy uwagę zarówno w resorcie rolnictwa i w Sejmie, biorąc udział w konsultacjach nad zmianami; zasad systemu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt, organizacji Inspekcji Weterynaryjnej oraz nad programami zwalczania białaczki, brucelozy i gruźlicy u bydła.
Biorąc pod uwagę fakt, iż w praktyce 100% kosztów Programu (pobieranie próbek krwi, szczepienia, monitoring, kontrole, badania laboratoryjne, odszkodowania za zwierzęta kierowane do uboju) pokrywane są z budżetu państwa, choroba Aujeszkyego jest praktycznie chorobą zwalczaną z urzędu, mimo iż w obecnych przepisach jest chorobą podlegającą obowiązkowi rejestracji. Dlatego też, mając na względzie wynikające z takiej sytuacji określone problemy dla powiatowych lekarzy weterynarii i hodowców zwierząt, wydaje się, iż Minister Rolnictwa mógłby zastosować przepis art. 41, ust 3. ustawy o ochronie zdrowia zwierząt i zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt i wpisać ją w  drodze rozporządzenia do chorób zwalczanych z urzędu.

Przedstawiając powyższe liczę, iż Pan Minister przychyli się do przedstawionych propozycji samorządu rolniczego ze szczególnym uwzględnieniem zasad  wystawiania świadectw zdrowia dla trzody chlewnej
w obrocie krajowym.
                                                                            

Z poważaniem
	PREZES  Krajowej Rady Izb Rolniczych /-/ Wiktor Szmulewicz

  Odpowiedź MRiRW: 

 

MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI                                    Podsekretarz Stanu Tadeusz Nalewajk ŻW zz /mc-02-03(l)/2009 (1157)	Warszawa, dnia 03.04 2009 r.
	Pan Wiktor Szmulewicz Prezes Krajowej Rady Izb Rolniczych

 

Szanowny Panie Prezesie
W odpowiedzi na pismo z dnia 27 lutego br. znak: KRIR/KP/734/09 w sprawie zmiany przepisów rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 19 marca 2008 r. w sprawie wprowadzenia programu zwalczania choroby Aujeszkyego u świń ( Dz. U. Nr 64, poz. 397) uprzejmie wyjaśniam co następuje.
Obowiązek posiadania świadectw zdrowia dla świń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, umożliwiający kontrolę nad przemieszczaniem tych zwierząt pomiędzy stadami o różnym statusie epizootycznym, wynika z konieczności spełnienia wymagań Komisji Europejskiej w celu uzyskania dodatkowych gwarancji w handlu wewnątrzwspólnotowym. Odstąpienie od tego obowiązku spowoduje, że wynikający z decyzji Komisji nr 2008/185/WE z 21 lutego 2008 r. w sprawie dodatkowych gwarancji w wewnątrzwspólnotowym handlu trzodą chlewną odnoszących się do choroby Aujeszkyego oraz kryteriów przekazywania informacji o tej chorobie (Dz. Urz. UE L 59 z 04.03.2008, str. 19, z późn. zm.) warunek nie zostanie spełniony, a realizacja programu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nie będzie efektywna. Może to również spowodować wydłużenie okresu realizacji przedmiotowego programu oraz wygenerowanie dodatkowych kosztów dla budżetu państwa. Równocześnie środki wydane dotychczas w ramach współfinansowania na zwalczanie choroby Aujeszkyego mogą zostać uznane przez Komisję Europejską jako nieuzasadnione wydatki.
Ponadto uprzejmie informuję, że objęcie obowiązkiem wystawiania świadectw zdrowia każdej przesyłki świń na terytorium Polski umożliwia powiatowemu lekarzowi weterynarii prawidłowe i skuteczne sprawowanie nadzoru nad przemieszczaniem tych zwierząt pomiędzy stadami oraz do rzeźni, co stanowi bardzo istotny element zwalczania tej choroby.
W odniesieniu do kwestii związanych z opłatami za wystawianie świadectw zdrowia uprzejmie informuję, że opłaty te muszą zostać zachowane. Odstąpienie od ich pobierania spowodowałoby zwiększenie kosztów programu, ze względu na konieczność wypłaty wynagrodzeń dla wyznaczonych lekarzy weterynarii z budżetu państwa. Mając jednak na względzie koszty ponoszone przez hodowców w związku z wystąpieniem w ich gospodarstwie choroby Aujeszkyego, odstąpiono od pobierania opłat za wystawianie świadectw zdrowia w przypadku świń kierowanych bezpośrednio do rzeźni z gospodarstwa, któremu nadano status stada zakażonego oraz zawieszonego.
Równocześnie uprzejmie informuję, że mięso zwierząt seropozytywnych oraz szczepionych po przeprowadzonym badaniu poubojowym, jeżeli nie ma innych zmian jest zdatne do spożycia, w związku z czym brak jest uzasadnienia dla obniżania ceny zakupu świń, kierowanych do rzeźni ze względu na zwalczanie choroby Aujeszkyego.
W odniesieniu do zagadnień dotyczących możliwości umieszczania przez powiatowego lekarza weterynarii w centralnej bazie danych Systemu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt informacji dotyczących statusów stad, uprzejmie informuję, że taka możliwość istnieje. Stadom nadaje się następujące statusy: wolny, częściowo -zablokowany oraz zablokowany. Równocześnie prowadzone są prace mające na celu udoskonalenie Centralnej Bazy Danych Agencji w tym zakresie.
W kwestii dotyczącej wpisania choroby Aujeszkyego do załącznika nr 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2008 r. Nr 213, poz. 1342), uprzejmie informuję, że nie jest to konieczne. Zgodnie z art. 41 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy choroba Aujeszkyego u świń jest chorobą objętą obowiązkiem zwalczania na zasadach określonych w programie stanowiącym załącznik do ww. rozporządzenia Rady Ministrów.
Równocześnie uprzejmie informuję, iż wydłużenie okresu prac legislacyjnych nad projektem rozporządzenia Rady Ministrów zmieniającego rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 19 marca 2008 r. w sprawie wprowadzenia programu zwalczania choroby Aujeszkyego u świń, zostało spowodowane koniecznością dokonania uzgodnień zgłoszonych uwag oraz dopracowaniem całego programu pod kątem merytorycznym i legislacyjnym.
Jednocześnie uprzejmie informuję Pana Prezesa, że projekt rozporządzenia został przyjęty przez Komitet Europejski Rady Ministrów i rekomendowany do rozpatrzenia na Radzie Ministrów.

PODSEKRETARZ  STANU       /  -/ Tadeusz Nalewajk