W nawiązaniu do wniosku KRIR w sprawie możliwości zniesienia opłat z tytułu przekroczenia kwot mlecznych w ostatnim roku kwotowym resort rolnictwa poinformował, że mając na uwadze trudną sytuację producentów mleka wynikającą zarówno z dekoniunktury na rynku mleka oraz prognozowanych wysokich opłat z tytułu przekroczenia kwot mlecznych w ostatnim roku kwotowym, kontynuował na forum Unii Europejskiej działania ukierunkowane na zmniejszenie opłat z tytułu przekroczenia kwot mlecznych w ostatnim roku kwotowym.
Od początku 2014 r. na forum UE prowadzona była dyskusja w zakresie dostosowania przez Komisję Europejską współczynników tłuszczowych mających wpływ na rozliczenie producentów mleka z przysługujących im kwot mlecznych. Dla podjęcia tej decyzji Komisja wymagała jednak kwalifikowanej większości na poziomie Rady UE, a porozumienie w tej sprawie, pomimo trwających prawie rok negocjacji z Komisją i państwami członkowskimi sprzeciwiającymi się takiemu rozwiązaniu z uwagi na niewykorzystywanie kwot mlecznych, nie zostało osiągnięte.
Nna wniosek Polski - na posiedzeniu Rady UE ds. Rolnictwa i Rybołówstwa, w dniach 15-16 grudnia 2014 r., ponownie została podniesiona kwestia dotycząca wprowadzenia dodatkowych środków na rynku mleka. We wniosku wskazano m.in. na konieczność zminimalizowania obciążeń finansowych wynikających z tytułu prognozowanej opłaty za przekroczenie kwot mlecznych. Ponownie zawnioskowano o dokonanie dostosowania współczynników tłuszczowych. Wskazano, że w ocenie Polski należałoby umożliwić dokonanie płatności opłaty za przekroczenie kwot mlecznych w roku kwotowym 2014/2015 w systemie ratalnym bez odsetek, co w realny sposób poprawiłoby trudną sytuację producentów mleka. Jednocześnie Polska zwróciła się pisemnie do ministrów wszystkich państw członkowskich o poparcie przedstawionych wyżej postulatów. Podczas ww. posiedzenia Rady UE dodatkowo 10 państw członkowskich poparło wprowadzenie możliwości rozłożenia płatności opłat na nieoprocentowane raty.
Odnosząc się do kwestii dostosowania współczynników tłuszczowych Komisarz UE podkreślił, że jest zbyt późno na dokonywanie zmian w powyższym zakresie. Byłoby to niesprawiedliwe względem producentów, którzy dostosowali produkcję do przyznanych limitów.
Według danych Agencji Rynku Rolnego (zamieszczonych na stronie internetowej ARR) w miesiącach kwiecień - listopad 2014 r. do podmiotów skupujących dostarczono ok. 7,15 mld kg mleka po przeliczeniu na mleko o referencyjnej zawartości tłuszczu (według danych zaczytanych do systemu informatycznego ARR na dzień 31 grudnia 2014 r.). Stopień wykorzystania kwot indywidualnych przysługujących dostawcom hurtowym po 8 miesiącach roku kwotowego 2014/2015 wyniósł 72,92%, a szacunkowy stopień wykorzystania kwoty krajowej dostaw ukształtował się na poziomie 72,17%. W okresie kwiecień - listopad 2014 r. ilość skupionego mleka ukształtowała się na poziomie wyższym o 6,57% niż w tym samym okresie roku kwotowego 2013/2014. W listopadzie 2014 r. do podmiotów skupujących dostarczono 811,9 mln kg mleka, tj. o 5,1 % więcej niż przed rokiem. ARR prognozuje, że w sytuacji, gdy dynamika skupu mleka utrzyma się na dotychczasowym poziomie, wysokość przekroczenia przez Polskę kwoty krajowej dostaw może wynieść ponad 8%, co skutkować będzie koniecznością uiszczenia opłaty wyrównawczej w wysokości znacząco wyższej niż opłata należna za rok kwotowy 201312014. Ponadto na stronie internetowej ARR poinformowała również, że przy założeniu, iż krajowa kwota dostaw zostanie przekroczona o:
- ok. 4 % - opłata jednostkowa może wynieść ok. 50-60 groszy za kilogram przekroczenia,
- ok. 6 % - opłata jednostkowa może wynieść ok. 60-70 groszy za kilogram przekroczenia, • ok. 8 % - opłata jednostkowa może wynieść ok. 70-80 groszy za kilogram przekroczenia.
Monitoring skupu mleka, jak również informacja o wielkości prognozowanego przekroczenia kwoty krajowej dostaw w ostatnim roku kwotowym, jest na bieżąca zamieszczana na stronie internetowej ARR.
Reasumując producenci mleka będą zobowiązani do zapłaty opłat z tytułu przekroczenia kwot indywidualnych w ostatnim roku kwotowym. Wydaje się, że szansę na realizacje ma postulat dotyczący rozłożenia na raty bez odsetek opłat z tytułu przekroczenia kwot mlecznych w ostatnim roku kwotowym.
Ponadto, w dniu 17 grudnia 2014 r. Sejm RP uchwalił - w oparciu o przedłożenie poselskie - ustawę o zmianie ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych przewidującą: (1) wprowadzenie zmiany zasad zbycia i oddania w używanie kwot indywidualnych w przypadku otrzymania przez producenta kwoty indywidualnej z krajowej rezerwy przed upływem dwóch lat od dnia wydania decyzji w sprawie przyznania kwoty indywidualnej z krajowej rezerwy, oraz (2) uchylenie przepisu na podstawie którego 5 % kwoty stanowiącej przedmiot umowy zbycia, przechodzi do krajowej rezerwy. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wyraziło poparcie wobec projektu ww. ustawy, przede wszystkim w kontekście prognozowanych wysokich opłat za przekroczenie kwot w ostatnim roku kwotowym, jak również dekoniunktury na rynku mleka, pogłębionej wprowadzeniem przez Federację Rosyjską z początkiem sierpnia 2014 r. embarga na szereg produktów rolno-spożywczych, w tym przetworów mlecznych.
