W dniu 12 października 2020 r. Zarząd KRIR wystąpił do Ministra Klimatu i Środowiska z wnioskiem o podjęcie działań w celu zmiany przepisów ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. z 2020 r. poz. 55, z późn. zm.), jak również odpowiednich rozporządzeń wykonawczych. Zarząd KRIR wystąpił z wnioskiem w związku z liczną korespondencją wpływającą do Biura Krajowej Rady Izb Rolniczych oraz mając na uwadze skargi rolników, których uprawy są niszczone bądź uszkadzane w znacznym stopniu przez ptaki chronione.
Prowadzenie działalności rolniczej wymaga współdziałania z przyrodą i niezaprzeczalnie jest od niej uzależnione. Jednocześnie, każdy rolnik stara się nie szkodzić naturze, a mimo wszystko nieustannie zmaga się często z różnego rodzaju ograniczeniami. Zmaga się nie tylko z chwastami, chorobami czy szkodnikami, lecz także coraz bardziej inwazyjnymi dzikimi zwierzętami i ptakami, które powodują olbrzymie straty dla gospodarstwa. Rolnik sam nie ma możliwości prawnych na ochronę własnych upraw na swoim polu przed dziką zwierzyną.
Coraz częściej szkody powodowane są m.in. dzikie ptactwo, takie jak: żurawie, gęsi gęgawy, kormorany oraz łabędzie. Występują one szczególnie w miejscach, na których odpoczywają podczas sezonowych przelotów oraz w miejscach lęgowisk. Ponadto, szkody pojawiają się, kiedy ptaki zimują na terenach nadrzecznych, jeziornych, a żerują na polach okolicznych rolników.
Zgodnie z art. 126 ust. 12 ustawy o ochronie przyrody, Rada Ministrów ma możliwość określić, w drodze rozporządzenia, inne niż wymienione w art. 126 ust. 1 gatunki ochrony zwierząt chronionych wyrządzających szkody, za które odpowiada Skarb Państwa, kierując się potrzebą utrzymania ochrony gatunkowej zwierząt zagrożonych wyginięciem i wyrządzających szkody w gospodarce człowieka.
Zarząd KRIR zawnioskował o wydanie rozporządzenia zgodnie powyższą delegacją ustawową i wskazanie, że Skarb Państwa ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone w gospodarstwach rolnych przez żurawie, gęsi, kormorany i łabędzie, podlegające ochronie gatunkowej.
Jednocześnie, KRIR zwróciła się o dokonanie zmian przepisów powszechnie obowiązujących, w tym § 9 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz. U. z 2016 r. poz. 2183, z późn. zm.), poprzez wskazanie, że w przypadku ww. gatunków zagrażających racjonalnej gospodarce rolnej, w tym rybackiej możliwa jest częściowa redukcja populacji tych gatunków. Redukcja taka mogłaby być wykonywana na podstawie zezwoleń i pod nadzorem odpowiednich organów ochrony przyrody.
