W odpowiedzi na wystąpienie Zarządu Krajowej Rady Izb Rolniczych z dnia 25 kwietnia 2018 r. o zmianę współczynnika stosowanego do wyliczania powierzchni poplonów w ramach zazielenienia Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi udzieliło następujących wyjaśnień:
Do obszarów proekologicznych (EFA) w ramach zazielenienia rolnicy mogą zaliczyć liczne elementy, o ile spełniają one warunki uznawania ich za obszary EFA, w tym międzyplony lub pokrywę zieloną w postaci wsiewek trawy lub roślin bobowatych drobnonasiennych w uprawę główną lub mieszanek utworzonych z co najmniej 2 gatunków roślin z następujących grup roślin uprawnych: zbóż, oleistych, pastewnych, bobowatych drobnonasiennych, bobowatych grubonasiennych oraz miododajnych.
Mieszanki złożone z samych gatunków zbóż nie są uznawane za obszar proekologiczny.
Powyższych mieszanek na tej samej działce rolnej nie utrzymuje się jako uprawy w plonie głównym w roku następującym po wysiewie mieszanki.
Na międzyplonach utworzonych z mieszanek obowiązuje zakaz stosowania środków ochrony roślin przez okres ich utrzymania. Zakaz ten obejmuje również zaprawę nasion.
W przypadku wsiewek trawy lub bobowatych drobnonasiennych w uprawę główną, zakaz stosowania środków ochrony roślin obowiązuje od momentu zbioru uprawy głównej przez co najmniej osiem tygodni lub do momentu wysiewu kolejnej uprawy głównej.
W zakresie międzyplonu ścierniskowego wprowadzono (rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 5 października 2017 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie obszarów uznawanych za obszary proekologiczne oraz warunków wspólnej realizacji praktyki utrzymania tych obszarów (Dz.U. 2017 poz. 1943)) dwie możliwości realizacji tego wymogu:
a) stały termin wysiewu oraz stały termin utrzymania, tj.
• wysiew — w okresie od dnia 1 lipca do dnia 20 sierpnia;
• utrzymanie na polu - co najmniej do dnia 15 października.
b) indywidualne podejście, tj.
• wysiew — w okresie od dnia 1 lipca do dnia 20 sierpnia;
• utrzymanie przez (co najmniej) 8 tygodni od dnia wysiewu mieszanki. Dzień wysiewu należy wskazać w oświadczeniu złożonym do kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, w terminie 7 dni od dnia wysiewu mieszanki.
W przypadku, gdy rolnik nie wskaże (w ciągu 7 dni od daty wysiewu, a najpóźniej do dnia 27 sierpnia roku złożenia wniosku) dnia wysiewu mieszanki w oświadczeniu złożonym do kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, wówczas uznaje się, że rolnik wybrał wariant ze stałym terminem wysiewu i stałym terminem utrzymania.
W zakresie międzyplonu ozimego obowiązuje:
- wysiew — w okresie od dnia 1 lipca do dnia 1 października;
- utrzymanie na polu - co najmniej do dnia 15 lutego.
Powierzchnia międzyplonów lub pokrywy zielonej zaliczana do obszaru EFA stanowi jedynie 30% powierzchni rzeczywistej, co wynika z wartości współczynnika ważenia określonego w załączniku X do rozporządzenia (UE) nr 1307/2013 i wynoszącego 0,3. (rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające przepisy dotyczące płatności bezpośrednich dla rolników na podstawie systemów wsparcia w ramach wspólnej polityki rolnej oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 637/2008 i rozporządzenie Rady (WE) nr 73/2009 (Dz. Urz. UE L 347 z 20.12.2013, str. 608, z późn. zm.)). Ze względu na fakt, że zgodnie z art. 46 ust. 3 ww. rozporządzenia stosowanie współczynników ważenia określonych w załączniku X i wynoszących mniej niż 1 jest obowiązkowe dla państw członkowskich, Polska nie ma możliwości jego zmiany.
Jednocześnie warto podkreślić, że resort rolnictwa z dużym zaangażowaniem włączał się w prace na forum UE dotyczące uproszczenia systemu płatności bezpośrednich, w tym zazielenienia, przedkładając Komisji Europejskiej wiele propozycji korzystnych zarówno dla rolników, jak i dla administracji. Efektem tych prac jest szereg zadowalających rozwiązań, przykładowo zwiększenie współczynnika ważenia dla upraw wiążących azot z 0,7 do 1.
