Głosując nad projektami rozporządzenia w sprawie dopuszczania do obrotu środków ochrony roślin oraz dyrektywy w sprawie zrównoważonego stosowania pestycydów posłowie zatwierdzili uzgodnioną wcześniej z państwami członkowskimi (Radą) treść obu propozycji.
W cyklu życia pestycydów możemy wyróżnić trzy etapy: wprowadzenie do obrotu nowych produktów, ich stosowanie oraz wycofanie z obrotu lub utylizację. Proponowany pakiet obejmuje tylko dwie pierwsze fazy, gdyż utylizacji odpadów poświęcona jest odrębna legislacja.
Zakaz stosowania substancji toksycznych
Zabronione będzie stosowanie
substancji mutagennych, rakotwórczych, toksycznych i powodujących zaburzenia
endokrynologiczne, chyba że ich wpływ na zdrowie ludzkie w praktyce będzie
nieistotny.
W stosunku do substancji, które mogą wywoływać ryzyko rozwojowych neurotoksycznych lub immunotoksycznych właściwości u ludzi obowiązywać będą podwyższone standardy bezpieczeństwa.
Substancje niespełniające powyższych kryteriów będą mogły uzyskać zgodę na wprowadzenie do obrotu na okres do 5 lat, jeśli ich stosowanie jest niezbędne do skutecznej walki z poważnymi zagrożeniami dla zdrowia roślin.
Substancje, które mogą być zastąpione mniej toksycznymi odpowiednikami będą zatwierdzane tylko na 3 lata, aby zachęcić do szerszego stosowania ich bezpieczniejszych odpowiedników.
Nie będzie można stosować substancji, które mogą powodować zagrożenie dla rozwoju lub przeżycia pszczół miodnych.
W uzgodnionej przez obie instytucje wersji rozporządzenia dotyczącego wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin przewiduje się, że lista substancji czynnych, które mogą być używane w produkcji środków ochrony roślin opracowana zostanie na poziomie wspólnotowym, przy udziale Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Żywności. W oparciu o tę listę wprowadzanie substancji (pestycydów) do obrotu będzie zatwierdzane na poziomie krajów członkowskich.
Do celów zatwierdzania produktów ochrony roślin UE zostanie podzielona na trzy strefy geograficzne (północną, środkową i południową). Każdy produkt zatwierdzony w którymkolwiek państwie strefy będzie automatycznie dopuszczony do stosowania w pozostałych krajach tej samej strefy, co ułatwi producentom uzyskanie zezwolenia na wprowadzanie na rynek swojego produktu. Posłowie skutecznie wprowadzili do rozporządzenia zapisy umożliwiające jednak państwom członkowskim pewną dowolność w zakresie potwierdzenia, ograniczenia lub odmowy zatwierdzenia produktu na swoim rynku. Okres potrzebny na uzyskanie zezwolenia zostanie skrócony. Państwa członkowskie w ciągu 120 dni będą musiały podając decyzje o wzajemnej uznawalności zezwoleń.
Rozporządzenie stopniowo zastąpi dotychczasowe dyrektywy obowiązujące w krajach Unii Europejskiej. Substancje wprowadzone do obrotu na podstawie istniejących przepisów, a nie zgodne z nowymi zapisami, pozostaną na rynku do chwili, kiedy upłynie okres, na jaki uzyskały zezwolenie.
Kompromisowe ustalenia zawarte między Parlamentem a Radą powstały w oparciu o opinię szwedzkiej Agencji ds. Chemikaliów KEMI, zgodnie z którą nowe kryteria bezpieczeństwa ustanowione w rozporządzeniu spowodują wycofanie około 22 niebezpiecznych substancji chemicznych.
Stosowanie pestycydów w gospodarstwach rolnych i miejscach użyteczności
publicznej
Druga faza cyklu życia
pestycydów, czyli sposób, w jaki są stosowane, nie podlegał jak dotąd regulacji
na poziomie wspólnotowym. Państwa członkowskie będą opracowywać krajowe plany działania
(KPD) zawierające cele ilościowe oraz środki i harmonogram działań
zmniejszających zagrożenie i wpływ substancji chemicznych (pestycydów) na
ludzkie zdrowie i środowisko naturalne. Na podstawie wskaźników opracowane będą
harmonogramy i limity ograniczania stosowania pestycydów w państwach
członkowskich UE.
Dyrektywa zachęca państwa członkowskie do działań na rzecz rolnictwa o niskim zużyciu pestycydów i stosowania niechemicznych metod zwalczania szkodników. Zapobieganie występowaniu organizmów szkodliwych lub minimalizowanie ich negatywnego wpływu na rośliny uprawne należy osiągać między innymi przez płodozmian lub właściwe techniki uprawy i stosowanie odpornych odmian roślin.
Zakaz oprysków z powietrza
Celem tej dyrektywy jest również zmniejszenie skażenia środowiska
powstałego na skutek przenoszenia aerozoli, zatem niektóre substancje
niebezpieczne nie powinny być stosowane w przypadku oprysków z powietrza.
Opryski z powietrza, które są metodą powszechnie stosowaną do oprysków lasów i
upraw winorośli, będą zakazane, choć przewidziano wyjątki, na które za każdym
razem będą musiały zgodzić się właściwe organy państw członkowskich. Wniosek o
zezwolenie na dokonanie oprysku z powietrza musi zostać zatwierdzony przez
właściwy organ. Brak rozpatrzenia wniosku w określonym czasie będzie uznawane
za zgodę na dokonanie oprysku.
W celu ochrony wód na polach przylegających do cieków wodnych, a także wód gruntowych, z których czerpana jest woda pitna, państwa członkowskie będą musiały tworzyć strefy buforowe, gdzie nie wolno będzie stosować ani przechowywać pestycydów.