Ustawa o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 stanowi podstawę prawną realizacji działań w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (PROW 2014-2020).
W oparciu o zapisy art. 5 ust. 6 tej ustawy Krajowa Stacja Chemiczno-Rolnicza (KSChR) oraz podlegające jej Okręgowe Stacje Chemiczno-Rolnicze (OSChR) na zlecenie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi prowadzą szeroki monitoring gleb (pobór prób glebowych, analizę laboratoryjną), który wykorzystywany jest do monitorowania i ewaluacji Wspólnej Polityki Rolnej w celu oceny oddziaływania, efektywności, skuteczności i znaczenia interwencji z zakresu polityki rozwoju obszarów wiejskich. Nadzór naukowy nad tymi pracami prowadzi IUNG-PIB.
Założony cel szerokiego monitoringu gleb jest realizowany poprzez badania właściwości chemicznych (np. odczyn, przyswajalne formy P, K, Mg, gęstość objętościowa warstwy organicznej, w celu określenia zasobów węgla organicznego), fizycznych (np. kategoria agronomiczna gleby) i biologicznych (np. biomasa mikroorganizmów, aktywność dehydrogenaz, populacja dżdżownic (ilość), rośliny segetalne (chwasty) gleb, oraz badania ankietowe o różnym stopniu szczegółowości. Zakres corocznych badań terenowych jest zróżnicowany i wynosi od 600 punktów kontrolnych do kilku tysięcy w całym kraju.
Dla przykładu w bieżącym roku jednym z elementów tych prac jest wykonanie badania aktualnego stanu gleb bogatych w węgiel organiczny. Badania te prowadzone są na obszarach, na których występują gleby torfowe, gleby torfowe na podłożu mineralnym, gleby murszowe na podłożu mineralnym i murszaste oraz gleby mułowo-torfowe i torfowo-mułowe. Jest to ważne ponieważ doniesienia literatury naukowej na temat obecnego stanu gleb pochodzenia organicznego w różnych krajach Europy, również w Polsce są niejednoznaczne i wskazują zarówno na postępujący proces degradacji tych gleb, ale również na zachodzące procesy akumulacji węgla organicznego. Natomiast obszary na których występują gleby organiczne i organiczno-mineralne mają w środowisku szczególne znaczenie nie tylko z uwagi na zasoby węgla zgromadzone w materii organicznej, olbrzymie zasoby wodne, ale również dużą bioróżnorodność i pozytywny wpływ na warunki życia człowieka.
Dotychczasowe doświadczenia z wdrażania monitoringu gleb wskazują, iż podczas prac terenowych pracownicy KSChR, OSChR, czy IUNG-PIB spotykają się często z niechęcią rolników, którzy nie wyrażają zgody na pobieranie próbek glebowych z ich pól. Dlatego też MRiRW zwraca się z uprzejmą prośbą o pomoc w zakresie informowania rolników o przedmiotowych badaniach.
Prowadzone przez KSChR, OSChR, czy IUNG-PIB badania są całkowicie anonimowe i bezpłatne. Wyniki badań zostaną wykorzystane do oceny WPR i mogą zostać udostępnione przez KSChR rolnikom na ich wniosek bezpłatnie.
W celu uzyskania dodatkowych informacji resort rolnictwa prosi o kontakt z pracownikami Departamentu Strategii, Analiz i Rozwoju w MRiRW, którzy odpowiadają za nadzór nad realizacją tego zadania: pani Beata Wałuto, tel. (22) 623 17 10, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript., pan Bogdan Pomianek, tel. (22) 623 23 61, Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript..