W związku z wystąpieniem Zarządu KRIR z dnia 26 lipca br. w sprawie niskich cen pszenicy i rzepaku resort rolnictwa poinformował, że analizując sytuację na rynku krajowym należy mieć na względzie, że krajowy rynek produktów rolnych w tym zbóż i rzepaku jest powiązany z rynkiem wspólnotowym oraz światowym. Niekorzystne warunki agrometeorologiczne, które wystąpiły w 2012r. w krajach głównych eksporterów zbóż i roślin oleistych przyczyniły się do kształtowania sytuacji popytowo - podażowej oraz poziomu cen na rynkach rolnych. Rekordowo wysoki poziom cen zbóż i roślin oleistych w ubiegłym sezonie był zachętą do zwiększania areału światowych upraw przewidzianych do zbiorów w 2013 roku
Podobne tendencje wystąpiły również w Polsce. W ubiegłym roku odnotowano rekordowo wysokie ceny transakcyjne w obrotach nasionami rzepaku. Korzystna koniunktura przełożyła się na decyzje produkcyjne rolników, w efekcie których w roku bieżącym w Polsce rzepak zbierany jest z areału około 930 tys. ha. Prognozowane wysokie zbiory wstępnie oszacowane na 2,4 do 2,5 mln t, tj. od 28,8 do 38,2 % więcej od ubiegłorocznych oraz ograniczenie przez przemysł paliwowy w całej Unii Europejskiej zapotrzebowania na estry oleju rzepakowego spowodowały nadwyżkę podaży nad popytem.
Informacje o areale upraw oraz prognozowanych zbiorach spowodowały, że od początku sezonu 2013/14 ceny na rynkach światowych wykazują tendencję spadkową co przekłada się również na wysokość cen w kraju. Relacje cen krajowych z cenami na rynkach światowych w ostatnich 10 latach przedstawia poniższy wykres, który jednoznacznie wskazuje na ich silną korelację.
Według Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej prowadzonego w MRiRW w pierwszym tygodniu sierpnia br. średnia cena nasion rzepaku utrzymywała się na poziomie 1464 zł/t i była niższa o 27,8% ni2 w analogicznym okresie roku poprzedniego.
Z danych Krajowego Zrzeszenia Producentów Rzepaku i Roślin Białkowych wynika, że w dniu 8 sierpnia br. ceny skupu rzepaku wahały się od 1140 - 1365 zł. Natomiast przy większych partiach towaru cena wyniosła 1425 zł/t. Jeszcze wyższe ceny otrzymują rolnicy, którzy podpisali umowy kontraktacyjne. Z dostępnych informacji wynika, że w roku bieżącym ilość umów oraz określony w nich poziom dostaw uległ obniżeniu w stosunku do roku 2012.
Resort rolnictwa poinformował, że spółka ELEWARR jest podmiotem, działającym w oparciu o Kodeks spółek handlowych w którym 100% udziałów posiada Agencja Rynku Rolnego. Odpowiedzialność za skutki działalności spółki zgodnie z przepisami obowiązującego prawa ponoszą jej organa statutowe - zarząd i Rada Nadzorcza. Magazyny Spółki położone na terenie całego kraju są przystosowane do długoterminowego przechowywania surowców rolnych. Działalność spółki obejmuje między innymi:
- obrót surowcami i produktami rolnymi oraz przetworami zbożowymi,
- świadczenie usług skupu, przechowywania oraz suszenia zbóż innym podmiotom gospodarczym,
- eksport i import surowców i produktów rolnych,
- składowanie w komorach materiałów sypkich (pelety, granulaty, wysłodki cukrowe),
- ważenie pojazdów samochodowych, wagonów kolejowych,
- rozładunek towarów na bocznicach kolejowych,
- dzierżawa pomieszczeń biurowo-handlowych i placów składowych.
ELEWARR Sp. z o.o. jest stabilnym partnerem zarówno dla producentów rolnych jak i dużych firm produkcyjnych i handlowych. Spółka zachowuje wiarygodność finansową, spełnienia niezbędne wymogi warunkujące uczestnictwo w przechowywaniu rezerw państwowych i zapasów interwencyjnych zbóż. Każdego roku swojej działalności Spółka jest przygotowana do żniw, posiada zabezpieczone środki zapewniające ciągłość akcji skupowej, które pokrywają wszystkie dostawy zbóż i rzepaku od kontrahentów, oraz zapewnia szybkie terminy zapłaty za dostarczony towar.
ELEWARR Sp. z 0.0. dla realizacji swoich zadań statutowych posiada odpowiednie środki finansowe oraz magazyny pozwalające łącznie składować 644 tys. ton różnych towarów rolnych.
Odnosząc się do cen, poniżej przedstawiam ceny skupu oferowane przez Spółkę Elewarr ze zbiorów 2013 r.
Od 9 lipca br. Spółka skupiła łącznie 52 901 ton w tym 24 375 ton z1362 i 28 526 ton rzepaku. Średnie ceny oferowane w skupie za tonę rzepaku wahały się w granicach 1200-1270 zł/t. W odniesieniu do zbóż w zależności od rodzaju zboża ceny wahały się od 660 zł/t za pszenicę konsumpcyjną, jęczmień konsumpcyjny 605 zł/t, żyto konsumpcyjne 390 zł/t. Ponadto przyjęto na usługowe składowanie 10 927 ton zbóż i 50 778 ton rzepaku (ogółem 114 606 ton).
W związku z informacjami napływającymi do resortu, Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi zwrócił się do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z prośbą o sprawdzenie możliwości wystąpienia zmowy cenowej przedsiębiorców prowadzących skup zbóż i rzepaku oraz podjęcie stosownych działań.
Wszystkie wynikające ze Wspólnej Polityki Rolnej mechanizmy rynkowe są uruchamiane przez Komisję Europejską na mocy przepisów wspólnotowych, zatem poszczególne państwa, w tym Polska, nie mają możliwości samodzielnego wprowadzania wsparcia. Ponadto na rynku rzepaku nie mają zastosowania instrumenty WPR takie jak cena interwencyjna, refundacje eksportowe, kontyngenty. Stawka celna na przywóz nasion rzepaku wynosi 0. Handel rzepakiem odbywa się bez preferencji w ramach wolnego handlu.
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi zapewnia, że szczegółowo analizuje wszystkie sygnały dotyczące ewentualnych problemów występujących w skupie płodów rolnych i na bieżąco analizuje sytuację na rynkach rolnych oraz konsekwentnie podejmowało i podejmuje działania, mające na celu odpowiednio szybkie niwelowanie niekorzystnych zjawisk na nich występujących.