W dniu 8 grudnia br. w Warszawie z inicjatywy Ministerstwa Gospodarki odbyła się międzynarodowa konferencja „Współpraca z partnerami społeczno-gospodarczymi w zakresie realizacji założeń Strategii Lizbońskiej - Priorytety strategii gospodarczej UE po 2010 r.". Podczas spotkania zaprezentowano szereg wystąpień oraz podjęto dyskusję w dwóch panelach tematycznych poświęconych „Roli partnerów społeczno gospodarczych w realizacji celów Strategii Lizbońskiej oraz Priorytetów strategii gospodarczej „UE po 2010 r".

W ramach prowadzonej debaty przedstawiony został dokument roboczy Komisji Europejskiej    „Strategia UE 2020". Głównym celem nowej strategii jest rozwój innowacji oraz wykorzystanie potencjału edukacji, badań i gospodarki cyfrowej w budowaniu wzrostu gospodarczego Unii. Dokument proponuje także wzmocnienie pozycji obywateli poprzez nabywanie nowych umiejętności, wspieranie kreatywności i przedsiębiorczości. Program „UE 2020" zakłada tworzenie warunków dla rozwoju konkurencyjnej, „zielonej" gospodarki, opartej na odnawialnych źródłach energii i poszanowaniu środowiska przyrodniczego. W przedstawionym dokumencie Komisja wskazuje na następujące cele nowej strategii:

1.      Kreowanie wartości poprzez oparcie wzrostu gospodarczego na wiedzy, tj. rozwoju innowacji, wykorzystaniu potencjału edukacji i badań oraz gospodarki cyfrowej.

2.      Wzmacnianie pozycji obywateli w spójnych społeczeństwach, tj. nabywanie nowych umiejętności, wspieranie innowacyjności i kreatywność, rozwój przedsiębiorczości.

3.      Tworzenie konkurencyjnej, spójnej oraz bardziej przyjaznej środowisku gospodarki, tj. wykorzystując wyjście z obecnego kryzysu gospodarczego wzmacniając europejską gospodarkę poprzez pro-środowiskowe inwestycje i nowe technologie.

Dokument roboczy Komisji Europejskiej „Strategia UE 2020" to ramowa propozycja, nawiązująca do kontynuacji doświadczeń wynikających z realizacji Strategii Lizbońskiej przypadającej na lata 2000 - 2010, której fundamentalnym celem było przyspieszenie wzrostu gospodarczego i zwiększenie zatrudnienia w krajach UE. W Polsce zaprezentowany dokument przekazany został pod konsultacje partnerów społeczno-gospodarczych. W toczącej się na ten temat dyskusji podkreślono znaczenie opinii partnerów społeczno-gospodarczych oraz regionów. Komisja w drodze konsultacji projektu, oczekuje istotnego wsparcia ze strony właśnie tych podmiotów, na podstawie zebranych opinii zostanie przedstawiony komunikat w tej sprawie, który zgodnie z harmonogramem prac Rady Europejskiej, ukaże się w drugiej dekadzie 2010 r.

Ponadto Ministerstwo Gospodarki zaprezentowało przyjęty 22 września br. przez Komitet Europejskiej Rady Ministrów dokument „Partnerstwo dla dobrobytu" to ramowe opracowanie określające trzy kierunki rozwoju Europy po 2010 roku. Zaproponowane rozwiązania wpisują się w założenia Strategii Lizbońskiej, czy też nowej już strategii „UE 2020". Zgodnie z zaprezentowanym przez resort gospodarki dokumentem, przekazanym KE i państwom członkowskim 5 października br., nowa strategia gospodarcza UE powinna koncentrować się na trzech priorytetach:

1.      Rozwój kapitału intelektualnego.

2.      Pogłębianiu rynku wewnętrznego.

3.      Rozwoju infrastruktury.

Podczas dyskusji na ten temat uczestnicy wskazywali na błędy poprzedniej i nadal obowiązującej Strategii Lizbońskiej, horyzontalne ujęcie w wielu kwestiach wskazywało na brak wrażliwości dotyczącej zróżnicowania regionów Europy, które są na różnym poziomie rozwoju społeczno- gospodarczego. Za przykład może tu posłużyć założenie w wyniku, którego państwa członkowskie na badania i rozwój czyli na działy gospodarki innowacyjnej. powinny przeznaczać rocznie do 3% PKB, co w przekonaniu Pawła Świebody Prezesa Zarządu DEMOSEUROPA, w sytuacji Bułgarii, która ma problemy z finansowaniem szkolnictwa podstawowego jest bardzo poważnym wyzwaniem. Podczas spotkania przedstawiono wiele opinii wskazujących na fiasko związane z założeniami Strategii Lizbońskiej we wszystkich trzech podstawowych filarach, których rozwój i inicjację zakładała. Nie można jednak zakwestionować postępu, jaki zapoczątkowano w kontekście budowy społeczeństwa obywatelskiego i udziału podmiotów społecznych w kształtowaniu mechanizmów rozwojowych. Zdaniem Wolfganga GREIFA Przedstawiciela Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego niedostateczna realizacja celów lizbońskich wynika z niekonsekwencji państw członkowskich, w, wielu bowiem dziedzinach polityki, sformułowano mierzalne cele liczbowe, które państwa członkowskie powinny zrealizować. W niektórych dziedzinach szereg Państw Unii Europejskiej poprawiło swe wyniki, przykładowo - wzrosły wskaźniki zatrudnienia, zanotowano postęp w rozbudowie łączy szerokopasmowych, wzrósł procent osób korzystających z doskonalenia zawodowego, poprawił się poziom wykształcenia młodzieży. Natomiast kwestie spójność społecznej, zrównoważonego rozwoju oraz środowiska powinny opierać się na rynku wspólnotowym, w sposób polegając na budowie konkurencji sprzyjającej inicjowaniu innowacji gospodarczej a nie na konkurowaniu państw członkowskich między sobą. Istotną rolę powinna odegrać również polityka podatkowa zmierzająca do ujednolicenia stawek podatkowych oraz bezpieczeństwo budżetowe w rozumieniu inwestycji w trójkąt wiedzy oparty na kształceniu, badaniach i innowacji. W nowym ujęciu strategia powinna zakładać zmiany kierunku polityki, która wydaje się konieczna, aby, wychodząc z kryzysu zapewnić dynamikę trwałego wzrostu gospodarczego i zatrudnienia. Z kolei Tomasz GROSSE zauważył, że Polsce brakuje kompleksowej wizji reformy opartej na założeniach Strategii Lizbońskiej, szczególnie w obszarze partnerstwa Rządu RP z organizacjami społeczno-gospodarczymi.

Zdaniem samorządu rolniczego wszelkie działania zmierzające do rozwoju gospodarczego i zmniejszenia poziomu bezrobocia w UE są działaniami właściwymi, które w efekcie przyczyniają się do wzrostu popytu, co jest szczególnie ważne w dobie panującego kryzysu znacznie  ograniczającego aktywność gospodarczą społeczeństwa. Obecnie europejskie rolnictwo realizuje aspekt społeczny, demograficzny, środowiskowy, gospodarczy i energetyczny oraz zabezpiecza bezpieczeństwo żywnościowe dla 500 mln konsumentów. Analizując np. czynnik demograficzny eksperci wyraźnie wskazują na zagrożenia, które staną się poważnym problemem dla europejskiej gospodarki już w 2020 - 2030 roku, kiedy obecne pokolenie      50 + wyjdzie z wieku produkcyjnego. Tym czasem w tak istotnej kwestii jak demografia i problemy z nią związane, aktualne dane wskazują, że najwyższy poziom dzietności przypada na tereny wiejskie. Komisja w swoim dokumencie pomija sektor rolny w ujęciu gospodarczym i pro-rozwojowym pomija też efekty Wspólnej Polityki Rolnej to niepokojące szczególnie w świetle przedstawionych zależności. Nie można zapominać o oddziaływaniu na inne działy gospodarki - jedno miejsce pracy w rolnictwie generuje trzy miejsca pracy w innych sektorach gospodarki takich jak handel, transport, energetyka, itp. rolnictwo istotnie więc wpływa na zależności i poziom rozwoju europejskiej gospodarki.

W podsumowaniu spotkania ważniejsze aspekty dotyczące dotychczasowych działań przedstawiła Grażyna Henclewska podsekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki. W swoim wystąpieniu Wiceminister Henclewska nawiązała do czynników, które zmusiły państwa członkowskie do zrewidowania priorytetów i modyfikacji działań zawartych w Strategii Lizbońskiej. - Szukając nowych, lepszych rozwiązań musimy uwzględniać takie kwestie, jak globalizacja światowej gospodarki, tendencje demograficzne, bezpieczeństwo energetyczne, zmiany klimatu, poprawa funkcjonowania rynku wewnętrznego, a także innowacje - zauważyła. - Mija 10 lat od ustanowienia Strategii Lizbońskiej. To dobry moment na podsumowanie naszych prac, ale też sformułowanie nowych celów gospodarczych dla UE. Dzięki Strategii Lizbońskiej uwypuklone zostały tak istotne zagadnienia, jak socjalny model zatrudnienia (flexicurity), czy lepsze regulacje. Podkreślone zostało również znaczenie edukacji oraz innowacji dla wzmacniania konkurencyjności gospodarki. Skuteczna realizacja Strategii wymaga m.in. zwiększenia udziału społeczeństwa w pracach administracji publicznej. - Jest wiele do zrobienia w obszarze współpracy z partnerami społecznymi. Konieczne jest ożywienie dialogu społecznego i obywatelskiego na wszystkich poziomach - europejskim, narodowym oraz regionalnym. Jakości życia obywateli oraz wzrost poziomu ich aktywności społecznej. - Będzie możliwya dzięki stworzeniu przyjaznego otoczenia dla rozwoju przedsiębiorczości oraz zapewnieniu efektywnego gospodarowania środkami publicznymi poprzez sprawne instytucje publiczne - podsumowała podsekretarz stanu w MG Grażyna Henclewska.