6 czerwca 2024 r. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi udzieliło odpowiedzi na pismo KRIR, w oparciu o wniosek Porozumienia Izb Rolniczych Polski Południowo-Wschodniej, w sprawie wsparcia gospodarstw rolnych w ramach pomocy de minimis.
Pomoc publiczna udzielana producentom rolnym musi być zgodna z przepisami dotyczącymi pomocy publicznej, w tym :
a) wytycznych w sprawie pomocy państwa w sektorach rolnym i leśnym oraz na obszarach wiejskich (Dz. Urz. UE z dnia 11.12.2022, C 485 str. 1)
lub
b) rozporządzenia Komisji (UE) nr 2022/2472 z dnia 14 grudnia 2022 r. uznającego niektóre kategorie pomocy w sektorach rolnym i leśnym oraz na obszarach wiejskich za zgodne z rynkiem wewnętrznym w zastosowaniu art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 327 z 21.12.2022, str. 1).
Zarówno ww. wytyczne jaki i rozporządzenie Komisji (UE) nr 2022/2472 nie przewidują możliwości dofinansowania wszelkich typów programów pomocowych.
Zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz. Urz. UE z dnia 24.12.2013, L 352 z późn.zm.), istnieje możliwość udzielania przez państwa członkowskie pomocy innej niż określona przepisami wymienionymi w akapicie pierwszym pod warunkiem, że wysokość tej pomocy nie przekroczy limitów określonych w tym rozporządzeniu, które jednocześnie reguluje limit pomocy de minimis w rolnictwie. Rozporządzenie to określa zarówno limit krajowy, który w okresie trzech kolejnych lat podatkowych dla Polski wynosi 295 932 125 euro, jak i limit indywidualny dla producenta rolnego, który wynosi 20 000 euro w okresie trzech lat podatkowych. A zatem poziom wykorzystania limitu krajowego, o którym mowa w piśmie Porozumienia Izb Rolniczych Polski Południo-Wschodniej dotyczy okresu trzech kolejnych lat tj. roku 2022, 2023 i 2024.
Należy jednocześnie zwrócić uwagę, że programy pomocowe udzielane w formule de minimis są najszybszą postacią wsparcia dla rolnika bez konieczności notyfikowania Komisji Europejskiej programu pomocowego.
W formule pomocy de minimis uruchamiana jest pomoc, o którą wnioskuje środowisko rolnicze, a która nie jest zgodna z przepisami określonymi w akapicie pierwszym.
Niezależnie od powyższego, w ostatnich latach, np. w czasie utrudnień wywołanych pandemią COVID-19 dodatkowa pomoc dla producentów rolnych była uruchamiana w ramach Tymczasowych ram środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki
w kontekście trwającej epidemii COVID-19 od 2020 r. np.pomoc:
1) finansowa dla posiadacza chryzantem w pełnej fazie dojrzałości przeznaczonych do sprzedaży, którzy ponieśli straty w związku z ograniczeniami na rynku spowodowanymi epidemią COVID-19.
2) finansowa dla producenta rolnego, któremu zagraża utrata płynności finansowej w związku z ograniczeniami na rynku rolnym w związku z epidemią COVID19 oraz który poniósł szkody w uprawach rolnych spowodowane wystąpieniem w 2019 r.
suszy, huraganu, gradu, deszczu nawalnego, przymrozków wiosennych lub powodzi.
3) dla producentów świń którzy utrzymywali w gospodarstwie w okresie od dnia 1 marca do dnia 15 lipca 2020 r. średnią dzienną liczbę świń oznakowanych oraz zarejestrowanych w rejestrze zwierząt gospodarskich oznakowanych i siedzib stad
tych zwierząt, o którym mowa w przepisach o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt, wynoszącą co najmniej 21 sztuk.
4) dla producentów świń, którzy zgłosili Agencji do dnia 15 kwietnia 2022 r., zgodnie z przepisami ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt, oznakowanie świń urodzonych w jego gospodarstwie od dnia 15 listopada
2021 r. do dnia 31 marca 2022 r.
Ponadto w związku z trudną sytuacją w rolnictwie szereg programów pomocowych dla producentów rolnych uruchamiana jest w ramach komunikatu Komisji Europejskiej Tymczasowe ramy środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy, w ty m.in.:
1) pomoc dla producentów pszenicy, kukurydzy i gryki
2) pomoc dla producentów pszenicy i gryki
3) dofinansowanie zakupu nawozów
4) kredyt tzw. płynnościowy dla producenta rolnego Kredyty są oprocentowane dla kredytobiorców na poziomie 2% w skali roku
5) zwrot kosztów zakupu oleju napędowego dla producentów rolnych
6) pomoc dla producentów świń, którzy zgłosili Agencji do dnia 31 sierpnia 2023 r., zgłosił do komputerowej bazy danych prowadzonej na podstawie przepisów ustawy z dnia 4 listopada 2022 r. o systemie identyfikacji i rejestracji zwierząt (Dz.U. poz. 2727 oraz z 2023 r. poz. 412) oznakowanie świń urodzonych od dnia 15 marca 2023 r. do dnia 15 sierpnia 2023 r.,
7) dopłaty do materiału siewnego,8) kredyty dla podmiotów prowadzących działalność w zakresie obrotu zbożami lub skupu zbóż, lub obrotu materiałem siewnym roślin rolniczych, o którym mowa w przepisach o nasiennictwie, lub skupu lub mrożenia owoców miękkich, jeżeli nabył zboża w okresie od dnia 1 października 2022 r. do dnia 31 sierpnia 2023 r. lub owoce miękkie w okresie od dnia 1 czerwca 2023 r. do dnia 30 września 2023 r..
9) pomoc dla producentów kukurydzy,
10) pomoc dla producentów zbóż, którzy sprzedali zboże w 2024 r.
Przedstawiając powyższe resort poinformował, że w ramach Tymczasowych ram środków pomocy państwa w celu wsparcia gospodarki po agresji Rosji wobec Ukrainy producenci rolni mogą otrzymać pomoc do wysokości równowartości 280 000 euro.
Niezależnie od powyższego, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi poinformowało, że na posiedzeniu w dniu 29 kwietnia 2024 r. Rady AGRIFISH w Luksemburgu został poparty przez Polskę postulat zwiększenia limitu pomocy de minimis w rolnictwie z obecnych 20 tys. euro do 50 tys. euro - na jedno gospodarstwo w ciągu trzech lat oraz podwyższenie limitu krajowego.
