5 października br. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawiło Zarządowi Krajowej Rady Izb Rolniczych swoje stanowisko stanowiące odpowiedź na wniosek samorządu rolniczego w sprawie podjęcia przez resort rolnictwa działań na forum europejskim mających na celu zmianę przepisów wspólnotowych w sposób umożliwiający wcześniejsze tj. przed dniem 1 grudnia br. rozpoczęcie realizacji wypłat jednolitych płatności obszarowych za 2009 rok. Poniżej zamieszczamy jego treść.
Zgodnie z art. 29 ust. 2 rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009 z dnia 19 stycznia 2009 r., ustanawiającego wspólne zasady dla systemów wsparcia bezpośredniego dla rolników w ramach wspólnej polityki rolnej i ustanawiającego określone systemy wsparcia dla rolników oraz zmieniającego rozporządzenia (WE) nr 1290/2005, (WE) nr 247/2006, (WE) nr 378/2007 i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1782/2003, płatności są przekazywane w nie więcej niż dwóch ratach na rok, w okresie od dnia 1 grudnia do dnia 30 czerwca kolejnego roku kalendarzowego. Przewidziana ww. przepisami data wypłaty płatności (od dnia 1 grudnia do dnia 30 czerwca kolejnego roku kalendarzowego) ma na celu zapewnienie prawidłowej realizacji tego wsparcia. Przyznanie płatności musi bowiem zostać poprzedzone szeregiem czynności takich jak: kontrole administracyjne i krzyżowe wniosków, typowanie wniosków do kontroli na miejscu, przeprowadzanie kontroli w terenie, opracowanie wyników kontroli i przekazanie materiałów do wydania decyzji oraz wydanie decyzji.
Niemniej
jednak, zgodnie z art. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 691/2009 z dnia 30
lipca 2009 r., umożliwiającego płatności zaliczkowe, które mają być wypłacane od dnia
16 października 2009 r. z tytułu: premii mlecznej i płatności dodatkowej,
płatności obszarowej z tytułu roślin uprawnych, płatności bezpośrednich w
ramach środków ustanowionych w programach POSEI i programach dotyczących wysp
Morza Egejskiego, systemu płatności jednolitej, specjalnej płatności z tytułu
uprawy ryżu, premii z tytułu roślin białkowych, premii w sektorze mięsa
baraniego i koziego, płatności z tytułu wołowiny i cielęciny oraz systemu
jednolitej płatności obszarowej, począwszy od dnia 16 października 2009 r. i pod
warunkiem, że zakończono weryfikację warunków kwalifikowalności, zgodnie z art.
20 rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009, państwa członkowskie mogą dokonywać
płatności zaliczkowych w wysokości do 70% płatności w odniesieniu do wniosków
złożonych w 2009 r. Jednocześnie zgodnie z art. 29 ust. 3 ww. rozporządzenia
Rady nr 73/2009, płatności w ramach systemów wsparcia bezpośredniego nie mogą
być wypłacone przed zakończeniem kontroli sprawdzania warunków
kwalifikowalności.
Podkreślenia natomiast wymaga
fakt, że przewidziana w przepisach wspólnotowych możliwość wypłaty zaliczek
płatności, nie obejmuje krajowych płatności uzupełniających stosowanych w
Polsce w ramach uproszczonego systemu płatności bezpośrednich SAPS. Oznacza to,
że ewentualne wdrożenie płatności zaliczkowych wymagałoby modyfikacji systemu
informatycznego na potrzeby wypłaty płatności zaliczkowych jedynie w zakresie
jednolitej płatności obszarowej. Pociąga to za sobą z jednej strony dodatkowe
koszty (nieuwzględnione w ustawie budżetowej na 2009 rok), z drugiej zaś
strony, może być realizowane etapowo, co w istotny sposób spowoduje opóźnienia
w przeprowadzanej na bieżąco kontroli administracyjnej. W opinii Ministra Rolnictwa i
Rozwoju Wsi, w tej sytuacji rozwiązaniem korzystniejszym dla rolników będzie
przyspieszenie wypłaty wszystkich płatności bezpośrednich w przewidzianym w
rozporządzeniu terminie (od 1 grudnia 2009 r.). W tym celu podjęte zostały
działania, aby płatności realizowane były jak najszybciej i bez zbędnej zwłoki.
Ponadto, począwszy od 16 października 2009 r., Agencja
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa rozpocznie wypłacanie pieniędzy
rolnikom, którzy prowadzą działalność na obszarach o trudnych warunkach
gospodarowania (ONW). Natomiast w obszarze płatności bezpośrednich wypłatę
należnych rolnikom płatności, Agencja rozpocznie stosownie do przepisów
wspólnotowych, tj.: począwszy od dnia 1 grudnia 2009 r. ARiMR już w grudniu 2009 r.,
planuje przekazać płatności na rachunki bankowe dla ok. 1 mln rolników, co
stanowi 70% wszystkich ubiegających się o te płatności. Planuje się, że także w
grudniu br., skierowane zostaną do naliczania płatności pozostałe sprawy, dla
których, w trakcie przeprowadzania kontroli na miejscu stwierdzono
nieprzestrzeganie określonych rozporządzeniem norm i wymogów. Jednocześnie
Agencja zobowiązała się do naliczania w pierwszej kolejności płatności dla
rolników z obszarów, na których w 2009 roku wystąpiły obfite opady deszczu i
podtopienia gruntów rolnych.