12 października 2021 r. odbyło się IX Posiedzenie Krajowej Rady Izb Rolniczych, podczas którego przyjęto stanowisko w sprawie aktualnej sytuacji w rolnictwie.

Krajowa Rada Izb Rolniczych, obserwując zjawiska zachodzące w otoczeniu rolnictwa, zauważa bardzo szybki wzrost kosztów produkcji.

Od dłuższego czasu w szybkim tempie wzrasta cena paliwa i obecnie wynosi około 30% w stosunku do roku ubiegłego. Dopłata do paliwa rolniczego w coraz mniejszym stopniu rekompensuje wzrost kosztów i przewidywany wzrost zwrotu akcyzy o 10 zł na ha nie rekompensuje wzrostu cen.

Od żniw szybko rosną również gwałtowanie ceny nawozów, zwłaszcza podstawowych - azotowych, fosforowych i potasowych. Wzrosty cen szacujemy na 300 % a w niektórych asortymentach nawet do 500 %. Wielu rolników może nie być stać zakupić dostatecznej ilości nawozów, co spowoduje niższe plony. Krajowa Rada Izb Rolniczych uważa, że należy wystąpić o zbadanie czy wzrost cen nawozów jest proporcjonalny do wzrostu kosztów produkcji i surowców i czy braki na rynku nie są spowodowane zwiększonym eksportem. Krajowa Rada wnioskuje do Rządu RP oraz Komisji Europejskiej o podjęcie szybkich działań w celu rekompensaty lub spowodowanie obniżenia cen nawozu i zabezpieczenie nawozów azotowych dla polskich rolników. Brak reakcji władz i instytucji UE może doprowadzić do drastycznego ograniczenia produkcji rolnej, a w konsekwencji spowodować drastyczne  podwyżki cen żywności lub nawet jej braku.

Krajowa Rada nadal podtrzymuje stanowisko odnośnie tragicznej sytuacji na rynku trzody chlewnej, dlatego żąda ustanowienia programu rozwoju i pomocy dla gospodarstw produkujących trzodę chlewną. W związku z ASF oraz nieprzewidywalnymi zniżkami cen trzody, rolnicy zwłaszcza z mniejszych gospodarstw, masowo likwidują produkcję w cyklu zamkniętym. Pozostają jedynie rolnicy powiązani umowami z firmami zewnętrznymi, którzy prowadzą tucz nakładczy, co jest zjawiskiem prowadzącym do likwidacji rodzimej hodowli trzody chlewnej w Polsce. Zwracamy się do Pana Ministra o wystąpienie do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumenta o sprawdzenie cen artykułów żywnościowych pochodzenia zwierzęcego w stosunku do cen surowca. Cena skupu tuczników wynosi około 4 złotych a ceny wędlin rosną nieustannie, co powoduje niezadowolenie konsumentów i obwinianie rolników o czerpanie nadmiernych korzyści. Wnosimy do Pana Ministra o zbadanie czy importerzy mięsa nie stosują cen dumpingowych i z jakich stref są sprowadzane. Domagamy się ochrony gospodarstw rodzinnych poprzez szybką wypłatę rekompensat i ograniczenie wektora ASF w wyniku całkowitej depopulacji dzików poprzez środki biologiczne, chemiczne i gospodarki łowieckiej.

Krajowa Rada Izb Rolniczych negatywnie ocenia dotychczasowe funkcjonowanie aplikacji suszowej, za pomocą której szacowane są straty. Kryteria i parametry przyjęte przez ten system są krzywdzące dla rolników i nie uwzględniają stanu faktycznego. Metodyka przyjęta w aplikacji nie bierze pod uwagę temperatury w łanie w czasie wegetacji roślin. Rozbieżności między stwierdzeniem przez IUNG-PIB a stanem faktycznym sięgają nawet 45%. Musi być opracowany systemu odwoławczy dla tej aplikacji.

W zakresie Europejskiego Zielonego Ładu, zdaniem KRIR nie do przyjęcia jest brak określenia przez KE parametrów ograniczenia 50% zużycia chemicznych środków ochrony roślin w poszczególnych krajach. KRIR oczekuje zarówno od KE, jak i Rządu RP przedstawienia  potencjalnych  scenariuszy lub analiz  i  możliwych  skutków,  jakie  mogą  wynikać  głównie dla rolnictwa ale i jego otoczenia oraz dla całej gospodarki, tak na poziomie całej  UE, jak i w naszym kraju w sferze ekonomicznej, społecznej  wskutek  tak  ambitnie  sformułowanych celów środowiskowych, planowanych do realizacji w relatywnie krótkim  okresie czasu bez konkretnego wskazania choćby szacunkowo kosztów jakie są niezbędne do  zrealizowania tych zadań  i  potencjalnych  źródeł  ich  finansowania  (publicznych  –  WPR czy krajowych, bądź wyłącznie rolników?).  Nadal uważamy, że głównym  celem rolnictwa europejskiego jest zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego  obywateli  Europy  oraz  ochrony  środowiska  poprzez  prowadzenie  zrównoważonego rozwoju.

Krajowa Rada ostrzega Rząd RP, że obecna sytuacja w rolnictwie doprowadzi do ogromnych protestów rolników.