W nawiązaniu do naszego pisma w sprawie zwolnienia ubezpieczonych w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego z opłacania składek, resort rolnictwa poinformował, że zgodnie z art. 31zz ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. 2020 r., poz. 374 z póżn.zm.), osoby objęte ubezpieczeniem emerytalno-rentowym w rozumieniu ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. 2020 r., poz. 174), zwalnia się z opłacania składek na to ubezpieczenie za drugi kwartał 2020 r.
Osobom tym składki na ubezpieczenie emerytalno-rentowe za drugi kwartał 2020 r. opłaca budżet państwa za pośrednictwem Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe za drugi kwartał 2020 r. dotyczy rolników i domowników podlegających ubezpieczeniu emerytalno-rentowemu, w tym podlegających temu ubezpieczeniu na wniosek i tych, za których składka ta jest należna w podwójnej wysokości w związku z prowadzeniem pozarolniczej działalności gospodarczej lub z tytułu współpracy przy prowadzeniu tej działalności.
Zwolnienie z opłacania składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe za drugi kwartał 2020 r. jest ustawowe, oznacza to, że przysługuje ono bez konieczności składania wniosków w tej sprawie. Powyższe podyktowane jest odciążeniem, przynajmniej w części, rolników z tych opłat w obliczu sytuacji epidemii i stagnacji w zakresie gospodarczym.
Wprowadzone przepisy nie przewidują zwolnienia z obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie:
- wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie,
- zdrowotne (o ile rolnik jest zobowiązany do ich opłacania).
Zwolnienie z obowiązku opłacania składek na dwa powyższe ubezpieczenia nie jest w chwili obecnej rozważane.
Składka na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie wynosi w chwili obecnej 42 zł miesięcznie i jej wysokość nie była zmieniana od II kwartału 2011 r. Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego są w pełni samofinansujące się, tzn. są opłacane tylko i wyłącznie ze składek osób objętych w KRUS tym ubezpieczeniem społecznym (opłacanych bądź w trybie ustawy - obowiązkowo - bądź dobrowolnie, tj. na wniosek zainteresowanych rolników). W tym przypadku nie ma żadnego dofinansowania z dotacji budżetowej.
Składki te gromadzone są w Funduszu Składkowym Ubezpieczenia Społecznego Rolników. Fundusz Składkowy jest osobą prawną i ma status instytucji opartej na koncepcji solidarności grupowej ubezpieczonych.
Zwolnienie osób objętych ubezpieczeniem społecznym z opłacania składki na te ubezpieczenia stanowiłoby dodatkowe obciążenie dla budżetu Funduszu Składkowego, a tym samym pod znakiem zapytania stanęłaby wypłata świadczeń z tego ubezpieczenia oraz wspierania innej działalności przewidzianej w przepisach ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników.
Ze środków Funduszu Składkowego finansowane są świadczenia takie jak jednorazowe odszkodowanie z tytułu stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu albo śmierci wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej oraz zasiłek chorobowy, bezpośrednie koszty funkcjonowania Rady Rolników, koszty zarządzania funduszem oraz niedobory funduszu administracyjnego KRUS.
W dniu 21 marca br. weszło w życie rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 19 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie określenia wysokości jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej oraz zasiłku chorobowego (Dz. U. 2020r., poz. 486), zgodnie z którym rolnikowi ubezpieczonemu w KRUS przysługuje zasiłek chorobowy w kwocie 15 zł za każdy dzień czasowej niezdolności do pracy trwającej nieprzerwanie nie dłużej niż 14 dni, jeżeli ta niezdolność jest spowodowana zakażeniem lub chorobą układu oddechowego oznaczonymi w zaświadczeniu lekarskim jako U07.1 COVID-19, zgodnie z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób i Problemów Zdrowotnych.
Natomiast zasady podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu przez rolników, domowników, emerytów i rencistów rolniczych oraz członków ich rodzin oraz sposób i tryb ustalania wymiaru składek na to ubezpieczenie regulują przepisy ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2019 r. poz.1373 z późn. zm.). Składki na to ubezpieczenie są opłacane w KRUS i przekazywane do Narodowego Funduszu Zdrowia.
Ponadto za część osób podlegających ubezpieczeniu zdrowotnemu za pośrednictwem KRUS, tj.,
- za rolników i domowników, gdy działalność rolnicza prowadzona jest wyłącznie w gospodarstwach rolnych poniżej 6 ha przeliczeniowych użytków rolnych,
- za domowników, gdy działalność rolnicza prowadzona jest łącznie w działach specjalnych produkcji rolnej i gospodarstwach rolnych poniżej 6 ha przeliczeniowych użytków rolnych
składka na ubezpieczenie zdrowotne jest finansowana przez budżet państwa i wynosi 1 zł za każdy pełny hektar przeliczeniowy użytków rolnych.
W zakresie zwolnienia z opłacania tej składki Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi nie jest władny wprowadzać zmian.