W nawiązaniu do korespondencji KRIR w sprawie możliwości przekraczania granicy państwowej w celu prowadzenia prac w gospodarstwach rolnych, które znajdują się na terytorium Litwy, Czech i Słowacji, ministerstwo rolnictwa poinformowało, że zgodnie z § 4a rozporządzenia Ministra SprawWewnętrznych i Administracji z dnia 13 marca 2020 r. w sprawie przywrócenia tymczasowo kontroligranicznej osób przekraczających granicę państwową stanowiącą granicę wewnętrzną (Dz. U. 2020 poz. 434 z późn. zm.) istnieje możliwość wyrażania zgody na przekroczenie granicy państwowej w innych miejscach niż określone w załączniku do rozporządzenia.
Wychodząc naprzeciw potrzebom środowiska rolniczego prowadzącego działalność na terytorium Czech, Słowacji i Litwy, Straż Graniczna wystąpiła do szefów służb granicznych ww. państw z inicjatywą wprowadzenia rozwiązań umożliwiających przekraczanie granicy państwowej w celu realizacji niezbędnych prac polowych, wraz z propozycją opracowanego algorytmu postępowania w przypadku zgłoszenia służbom granicznym takich zamiarów.
Strona czeska przychylnie odniosła się do propozycji Straży Granicznej z zastrzeżeniem, aby przedmiotowe ułatwienia realizowane były z uwzględnieniem sił i środków będących aktualnie w dyspozycji komendantów właściwych miejscowo oddziałów Straży Granicznej oraz ich odpowiedników po stronie sąsiedniej.
Strona słowacka poinformowała, że w zakresie wydawania zezwoleń na przekroczenie granicy państwowej przez rolników, w celu wykonywania prac polowych po obu stronach granicy państwowej, przedmiotowa propozycja nie została zaakceptowana. Uzasadnieniem podjętej przez Stronę słowacką decyzji jest obowiązujący na jej terytorium stan sytuacji nadzwyczajnej wynikający z rozprzestrzeniania się wirusa SARS – CoV-2. Z informacji przekazanych przez Stronę słowacką wynika, iż w przypadku zmiany panującej sytuacji oraz warunków bezpieczeństwa, Straż Graniczna zostanie poinformowana o złagodzeniu obostrzeń w przedmiotowym zakresie.
Natomiast strona litewska nie zaakceptowała propozycji strony polskiej, wskazując, że jest możliwość przekraczania granicy państwowej w celu wykonania prac polowych przez rolników na podstawie specjalnego zezwolenia, którego wydanie leży w gestii Ministra Rolnictwa strony litewskiej.
W celu przyspieszenia procedury pozyskiwania zezwoleń, jak również czynności wynikających z samej kontroli granicznej, rekomendowane jest sporządzanie odpowiednio wcześniej list osób wraz rodzajem niezbędnego sprzętu rolniczego, które następnie powinny zostać kierowane do Ministra Rolnictwa strony litewskiej.
W związku powyższym Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi skierował pismo w ubiegłym tygodniu (17.04.2020 r.) do Andriusa Palionisa, Ministra Rolnictwa Republiki Litewskiej, z prośbą o pomoc w rozwiązaniu problemów, z jakimi muszą zmierzyć się polscy rolnicy, którzy prowadzą działalność rolniczą na polach usytuowanych po dwóch stronach granicy państwowej.
Jednocześnie Minister zaproponował, aby wyłączyć rolników prowadzących działalność rolniczą na polach usytuowanych po dwóch stronach granicy z obowiązku 14-dniowej kwarantanny przy przekraczaniu granicy w celu prowadzenia prac polowych oraz umożliwienie rolnikom przekraczania granicy państwowej również poza czynnymi przejściami granicznymi ((Budzisko – Kalwarija oraz Ogrodniki –Lazdijai). W dniu 20 kwietnia br. Ambasada w Wilnie poinformowała, że uzyskała zapewnienie resortu rolnictwa Republiki Litewskiej, iż w drodze wyjątku rolnicy otrzymają wielorazową zgodę na wjazd na teren Litwy w celu dokonywania sezonowych prac rolnych. Wydanie oficjalnych pozwoleń dla rolników nastąpi prawdopodobnie po posiedzeniu rządu Litwy w najbliższą środę (22 bm.).
Aktualnie w przypadku konieczności wykonywania prac polowych przez osoby posiadające gospodarstwa rolne, które znajdują się po obu stronach granicy należy złożyć wniosek o przekraczanie granicy do Komendanta Głównego Straży Granicznej za pośrednictwem właściwego miejscowo komendanta placówki Straży Granicznej. Wniosek powinien zawierać dane personalne i korespondencyjne osoby, która chce przekroczyć granicę, datę i miejsce planowanego przekroczenia granicy wraz z uzasadnieniem. Wniosek może obejmować określony okres czasu związany z koniecznością wykonania konkretnych prac polowych w danym gospodarstwie rolnym. Do wniosku, do wglądu komendanta placówki Straży Granicznej należy dołączyć dokumentację potwierdzającą prawo do dysponowania gospodarstwem rolnym lub prawo wykonywania prac na terenie takiego gospodarstwa. O udzielonej zgodzie informowany jest wnioskodawca oraz właściwy miejscowo komendant placówki Straży Granicznej.
Po uzyskaniu zgody, osoba wnioskująca powinna każdorazowo informować właściwą miejscowo placówkę Straży Granicznej, z wyprzedzeniem co najmniej 4 godzin, o zamiarze przekroczenia granicy w uzgodnionym miejscu. W celu szybszego i sprawniejszego obiegu informacji rekomenduje się korespondencję za pomocą poczty elektronicznej lub telefonicznie.
Wg informacji Straży Granicznej na chwilę obecną zgody, o których mowa powyżej są wydawane dla rolników uprawiających ziemię na polsko – czeskim odcinku granicy państwowej.
Na podstawie § 2 ust. 10 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 kwietnia w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. poz. 658) osoby przekraczające granicę RP, w celu prac w gospodarstwie rolnym, które znajduje się po obu stronach granicy, są zwolnione z obowiązku poddania się kwarantanny.
