W związku z postulatem samorządu rolniczego dotyczącego zwiększenia zasiłku chorobowego dla rolników, resort rolnictwa poinformował, że zgodnie z ustawą z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz.U. z 2019 r., poz. 299, z późn.zm.), zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu, który wskutek choroby jest niezdolny do pracy nieprzerwanie przez co najmniej 30 dni. Zasiłek chorobowy wypłaca się za okres czasowej niezdolności do pracy, jednak nie dłużej niż przez 180 dni. Po wyczerpaniu 180-dniowego okresu zasiłkowego, jeżeli ubezpieczony jest nadal niezdolny do pracy, zasiłek chorobowy może być przedłużony nawet o dalsze 360 dni, jeżeli ubezpieczony rokuje odzyskanie zdolności do pracy w tym czasie w wyniku leczenia i rehabilitacji.
Zasiłek chorobowy to świadczenie przysługujące z ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego. Ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie stanowi samofinansujący się element ubezpieczenia społecznego rolników, w ramach Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników (FSUSR). Oznacza to, że składki ubezpieczonych, muszą sfinansować wydatki na świadczenia z tego ubezpieczenia. Zgodnie z ww. ustawą, budżet państwa gwarantuje jedynie wypłaty z ubezpieczenia emerytalno-rentowego rolników. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 maja 2007 r. w sprawie określenia wysokości jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej oraz zasiłku chorobowego (Dz. U. z 2015, poz. 1150 z późn.zm.), zasiłek chorobowy wynosi 10 zł za każdy dzień czasowej niezdolności do pracy, trwającej nieprzerwanie co najmniej 30 dni. Zasiłek chorobowy dla rolników, mimo iż jego wysokość wynosi zaledwie 10 zł za każdy dzień niezdolności do pracy, jest najbardziej kosztownym świadczeniem dla FSUSR. Z danych KRUS wynika bowiem, że wydatki FSUSR za 2018 r. wyniosły ponad 605,35 mln zł, z czego ponad 305,67 mln zł, to wydatki na zasiłki chorobowe dla rolników i domowników.
Nad równowagą finansową FSUSR czuwa Rada Ubezpieczenia Społecznego Rolników, reprezentująca interesy ubezpieczonych i świadczeniobiorców KRUS, która ustala wysokość składek na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie. Członkowie Rady Rolników, to przedstawiciele organizacji społeczno-zawodowych rolników i związków zawodowych rolników indywidualnych w większości będący płatnikami składek do systemu ubezpieczenia społecznego rolników lub jego beneficjentami. Rada Rolników stanowiąc o wysokości składki na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie, ma decydujący wpływ na wysokość świadczeń z tego ubezpieczenia, w tym na wysokość zasiłku chorobowego, mimo iż ww. ustawa stanowi, że wysokość tego zasiłku określa w rozporządzeniu minister właściwy do spraw rozwoju wsi. Wydając stosowne rozporządzenie minister ma obowiązek uwzględniać wnioski Rady Rolników i uzgadniać z Radą Rolników projekt stosownych zmian, co do wysokości świadczeń, mając na uwadze stan finansów FSUSR. Samofinansowanie się FSUSR wymaga bowiem elastycznego regulowania wysokości świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego.
Za cenę utrzymania składki na niskim poziomie, nie podwyższano więc zasiłku chorobowego od 2007 r. Składka na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie, wynosi obecnie 42 zł miesięcznie, a jej wysokość nie była zmieniana od II kwartału 2011 r. Jednocześnie należy mieć na uwadze, że podwyższenie zasiłku chorobowego bez jednoczesnego uwzględnienia podwyższenia wysokości miesięcznej składki na ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie, może skutkować utratą płynności finansowej FSUSR.
Ponadto wskazać należy, że w 2018 r. stan finansów FSUSR, umożliwił podwyższenie jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolniczej lub rolniczej choroby zawodowej. Wprowadzone zostały zmiany do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie określenia jednorazowego odszkodowania z tytułu wypadku przy pracy rolniczej tub rolniczej choroby zawodowej oraz zasiłku chorobowego, polegające na podwyższeniu kwoty jednorazowego odszkodowania z 700 zł za każdy 1 % stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku przy pracy rolniczej lub choroby zawodowej, do kwoty 809 zł, co również nie pozostało bez wpływu na zwiększone wydatki z tego FSUSR. Mając na uwadze powyższe MRiRW poinformowało, że kwestia podwyższenia wysokości zasiłku chorobowego jest możliwa do realizacji, ale pod warunkiem jednoczesnego podniesienia miesięcznej składki na ubezpieczenie, tak aby nie utracić płynności finansowej.