W zwiazku z wystąpieniem Zarządu KRIR z dnia 28 lutego 2019 r. do MRPiPS w sprawie usprawnienia procedur sezonowego zatrudniania cudzoziemców polegającego na zmianie ustawy o promocji zatrudniania i instytucjach rynku pracy, które ułatwiłyby rolnikom legalizację pracy sezonowej na terytorium RP, poniżej przedstawiamy odpowiedź resortu pracy w przedmiotowej sprawie.

Zezwolenia na pracę sezonową zostały wprowadzone ustawą z dnia 20 lipca 2017 o zmianie ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 1543). Jej głównym celem była implementacja do polskiego prawa tzw. dyrektywy sezonowej. Odnosząc się do postulatu wprowadzenia dla zezwoleń na pracę sezonową cudzoziemca procedur nie podlegających Kodeksowi Postępowania Administracyjnego, pragnę wyjaśnić, że forma procedury administracyjnej przy wydawaniu zezwoleń na pracę sezonową wynika z zobowiązań nałożonych na Polskę ww. dyrektywą. Należy podkreślić, że Rząd RP w trakcie prac nad ww. ustawą, obejmujących także szerokie konsultacje ze środowiskami rolniczymi, dołożył wszelkich starań, żeby obowiązki nakładane ww. dyrektywą były wdrożone w najwęższym możliwym zakresie. Zakres informacji uwzględnionych we wniosku o wydanie zezwolenia na pracę sezonową obejmuje tylko te elementy, które są niezbędne do przeprowadzenia postępowania wyjaśniającego przez organ lub wynikają z wymogów dyrektywy i w naszym przekonaniu nie może być ograniczony.

Nawiązując do postulatu likwidacji przedłużeń na pracę sezonową z powodu braku możliwości sprawdzenia przez rolnika wcześniejszej pracy cudzoziemca, chciałbym podkreślić, że podobnie jak w wielu innych przypadkach, instytucja przedłużenia zezwolenia na pracę sezonową została wprowadzona w związku z realizacją wymogów przewidzianych w dyrektywie. Należy również zauważyć, że możliwość uzyskania przedłużenia zezwolenia na pracę sezonową jest korzystna przynajmniej dla części pracodawców z sektora rolnego, gdyż umożliwia powierzenie pracy cudzoziemcowi, który już przebywa w Polsce i może przedłużyć swój legalny pobyt bez konieczności wyjazdu do kraju pochodzenia w celu uzyskania stosownej wizy. Taki cudzoziemiec może wystąpić o wydanie zezwolenia na pobyt czasowy w celu wykonywania pracy sezonowej. Warto też podkreślić, że systemy elektroniczne powiatowych urzędów pracy pozwalają na sprawdzenie historii poprzednich wniosków dla danego cudzoziemca.

Postulat rezygnacji z załącznika w postaci ksera dowodu osobistego podmiotu powierzającego wykonanie pracy cudzoziemcowi zostanie rozważony przy okazji najbliższej nowelizacji rozporządzenia w sprawie wydawania zezwolenia na pracę cudzoziemca oraz wpisu oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji oświadczeń. Należy mieć jednak na uwadze, że rezygnacja z tego wymogu będzie wiązać się z obowiązkiem przedłożenia oryginału dowodu osobistego do wglądu,co w praktyce może być uciążliwe ze względu na osobiste stawiennictwo w urzędzie podmiotu powierzającego wykonywanie pracy cudzoziemcowi.

W odniesieniu do rezygnacji z konieczności kserowania paszportów cudzoziemców, należy podkreślić, że wymóg ten pozwała na identyfikację cudzoziemca, co jest konieczne z punktu widzenia postępowania o wydanie zezwolenia na pracę sezonową — do spełnienia tego wymogu wystarczy jedna strona paszportu. Należy jednak zauważyć, że w przypadku, gdy zezwolenie składane jest dla cudzoziemca już przebywającego w Polsce lub gdy pracodawca potwierdza przyjazd cudzoziemca w związku z zezwoleniem na pracę sezonową, to konieczne jest ustalenie, na jakiej podstawie cudzoziemiec wjechał do Polski. W obu tych wypadkach wystarczające jest skserowanie tylko wypełnionych stron paszportu.

Mając świadomość, że procedura wydania zezwolenia na pracę sezonową może być wymagająca dla części pracodawców, Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej przeprowadziło w 2018 r. szkolenia dla pracodawców z sektora rolnego. Ministerstwo zachęca również do korzystania z elektronicznego sposobu składania wniosków co znacznie przyśpiesza pracę urzędów. Ponadto, w reakcji na postulaty producentów rolnych, w 2018 zostały przygotowane przepisy pozwalające na tzw. możliwość pracy w procedurze (cudzoziemiec przebywający już w Polsce może pracować legalnie już po złożeniu wniosku o wydanie zezwolenia na pracę sezonową). Zwiększono także liczbę wyłączeń z podklas PKD objętych pracą sezonową, co pozwala na zatrudnianie cudzoziemców w reżimie klasycznych zezwoleń na pracę cudzoziemca lub oświadczeń o powierzeniu pracy cudzoziemcowi.

Resort również zapewnia, że wszelkie postulaty środowiska rolniczego są uważnie analizowane przez resort pracy, a każda planowana zmiana w zakresie zatrudniania cudzoziemców będzie szeroko konsultowana z przedstawicielami producentów rolnych.