Ministerstwo Infrastruktury, przy piśmie z dnia 14 maja 2018 r. odpowiadając na pismo KRIR z dnia 28 lutego 2018 r. (>>>), przy którym przekazano wystąpienie Izby Rolniczej w Opolu w sprawie stosowania przepisu art. 21 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r., o drogach publicznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 2222, z późn. zm.) uprawniającego zarządcę drogi do wstępu na grunty przylegle do pasa drogowego, jeśli jest to niezbędne do wykonywania czynności związanych z utrzymaniem i ochroną dróg, m.in. w celu ustawiania na gruntach przyległych do pasa drogowego zasłon przeciwśnieżnych, przedstawiło następujące stanowisko:

"Jak wyjaśnia Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad na drogach krajowych zasłony przeciwśnieżne lokalizowane są w miejscach wyznaczonych przez zarządcę drogi w zależności od warunków ukształtowania terenu oraz w oparciu o doświadczenia i obserwacje w zakresie zawiewania korpusu drogowego padającym i nawiewającym śniegiem. Przedmiotowe zasłony ustawiane są po zebraniu plonów z pól uprawnych, wykonaniu orki i ewentualnie uprawy ozimej. Termin zakończenia prac związanych z ustawieniem zasłon dla dróg krajowych został określony w zarządzeniu nr 31 Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad z dnia 5 września 2017 r. w sprawie wytycznych zimowego utrzymania dróg na dzień 30 listopada. Na prawidłowe wykonanie zasłon przede wszystkim mają wpływ: stan gruntów (wskazany brak ich nawodnienia, przy lekkim zamarznięciu) i brak opadów atmosferycznych, Ustawienie zasłon przeciwśnieżnych przy spełnieniu powyższych warunków pozwala na prawidłowy ich montaż a wykorzystywany sprzęt w najmniejszym stopniu uszkadza zagospodarowane pola.

W praktyce jednostki GDDKiA starają się wykonywać prace związane z koniecznością montażu i demontażu zasłon przeciwśnieżnych przy jak najmniejszych utrudnieniach w pracach polowych i uszkodzeniach wykonanych zasiewów. Zdarzają się również przypadki usuwania przez posiadaczy nieruchomości już zamontowanych zasłon, w celu wykonania prac polowych, nawet w miesiącu grudniu. W takich przypadkach, ponownie po zakończeniu prac polowych, montuje się zasłony.

Jak wyjaśnia GDDKiA zawiadomienie o terminie rozpoczęcia i zakończenia prac z reguły przekazywane jest do urzędu gminy właściwego miejscowo celem umieszczana zawiadomień na tablicach ogłoszeń w urzędzie.

Odnosząc się do propozycji Izby Rolniczej w Opolu, co do informowania każdego właściciela gruntu przez zarządcę drogi o planowanym terminie wykonania ww. zasłon oraz uzyskiwaniu pisemnej zgody na ich ustawienie, informuję, iż w ocenie resortu infrastruktury przedmiotowe rozwiązanie może doprowadzić do opóźnień a nawet do wstrzymania prac związanych z wykonaniem zasłon. Powyższe z kolei będzie miało niekorzystny wpływ na zapewnienie bezpieczeństwa użytkownikom dróg.

Przedmiotowe wynika z braku możliwości pozyskania danych o właścicielu, dzierżawcy, użytkowniku przyległych gruntów z uwagi na: brak aktualnych danych z ewidencji gruntów, nieuregulowany stan prawny nieruchomości, nieustalone granice, brak informacji o faktycznych użytkownikach gruntu (dzierżawcach).

Ponadto należy mieć na uwadze duże rozdrobnienie działek przyległych do pasa drogowego oraz czas niezbędny na przeprowadzenie procedury pisemnego powiadamiania i uzyskiwania pisemnej zgody na dokonanie czynności w terenie (za zwrotnym potwierdzeniem odbioru). Dodatkowo należy również wziąć pod uwagę fakt. że część właścicieli nie wyrazi zgody na przeprowadzenie czynności w terenie.

W kwestii wprowadzania dodatkowych regulacji, na podstawie których możliwe będzie przyznanie właścicielom gruntu odszkodowania, informuję, że przedmiotowa kwestia została uregulowana w art. 21 ust. 3 w ustawy o drogach publicznych, zgodnie z którym cyt. „Właścicielom lub użytkownikom gruntów, którzy ponieśli szkody w wyniku czynności wymienionych w ust. 2, przysługuje odszkodowanie na zasadach określonych w przepisach o gospodarce nieruchomościami". Stosownie do art. 128 ust. 4 przedmiotowej ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2018 poz. 121) odszkodowanie należne właścicielowi gruntu powinno odpowiadać wartości poniesionych szkód. Jeżeli wskutek tych zdarzeń powodujących szkodę zmniejszeniu uległa wartość nieruchomości, odszkodowanie powiększa się o kwotę odpowiadającą temu zmniejszeniu". W związku z tym przy ocenie szkody należy wziąć pod uwagę wszelkie aspekty mające wpływ na wysokość strat. Zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami w zw. z art. 21 ust. 3 ustawy o drogach publicznych, odszkodowanie ustala starosta”, który po zasięgnięciu opinii biegłego wydaje w tym przedmiocie decyzję administracyjną. Od decyzji ustalającej wysokość odszkodowania stronie przysługuje odwołanie.

Reasumując, w ocenie resortu infrastruktury unormowania dotyczące ustawiania na gruntach przyległych do pasa drogowego zasłon przeciwśnieżnych oraz wypłacania odszkodowania za ewentualnie poniesione szkody przez posiadaczy nieruchomości są kompleksowe i zapewniają przeprowadzenie czynności w sposób sprawny z poszanowaniem praw posiadaczy nieruchomości."