Resort rolnictwa, w piśmie z dnia 2 marca 2018 r., będącego odpowiedzią na wnioski samorzadu rolniczego, udzielił informacji w sprawie działań umożliwiających składanie przez rolników wniosków o dopłaty obszarowe w wersji papierowej lub elektronicznej od 2018 r. Zgodnie z przepisami rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 809/2014 wymagane jest, aby od 2018 r. wszystkie wnioski o przyznanie pomocy w ramach systemów pomocy obszarowej oraz wnioski o płatność w ramach środków wsparcia obszarowego były składane na elektronicznym formularzu geoprzestrzennego wniosku (GSAA).
Jednocześnie, jeżeli beneficjent nie jest w stanie złożyć wniosku o przyznanie płatności z wykorzystaniem geoprzestrzennego formularza, właściwy organ zapewnia beneficjentowi:
- albo niezbędną pomoc techniczną,
- albo z góry ustalone formularze i odpowiednie materiały graficzne w formie papierowej.
W tym przypadku właściwy organ przenosi informacje otrzymane od beneficjenta do geoprzestrzennego wniosku o przyznanie płatności.
Ustawa z dnia 10 stycznia 2018 r. o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw, ma zatem na celu wypełnienie obowiązków nałożonych na państwa członkowskie. Dlatego też, zgodnie z ww. ustawą, od 2018 r. wnioski o przyznanie płatności obszarowych tzn. wnioski o przyznanie płatności bezpośrednich oraz płatności obszarowych w ramach PROW tzn. płatności rolnośrodowiskowe, ekologiczne, ONW i zalesienia będą składane wyłącznie w formie elektronicznej.
Należy jednak podkreślić, że w Polsce, składanie wniosków o płatności bezpośrednie i płatności obszarowe w ramach PROW przez Internet, możliwe jest już od 2011 r. W większości jednak, wnioski składane są papierowo.
A zatem, obecne podejście to duża zmiana, ale rolnicy nie pozostaną bez pomocy i wsparcia. Ustawa upoważnia bowiem kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) do zapewnienia rolnikom pomocy technicznej w zakresie wypełniania i składania wniosków przez Internet.
W każdym biurze powiatowym ARiMR, przez cały okres naboru wniosków, będą czekały na rolników stanowiska komputerowe, z których będzie można skorzystać. Pracownicy biur powiatowych udzielą wszelkich niezbędnych porad, jak prawidłowo wypełnić i złożyć wniosek przez Internet.
Jednocześnie, tak jak dotychczas, ARiMR będzie przesyłała rolnikom spersonalizowany formularz wniosku w wersji papierowej (aż do 2020 r.). Niemniej jednak należy traktować go jedynie informacyjnie, poglądowo. Kolejnym rozwiązaniem przewidzianym w ww. ustawie jest możliwość złożenia w 2018 r. zamiast wniosku o przyznanie płatności, oświadczenia, w którym rolnik potwierdzi brak zmian w porównaniu do wniosku z poprzedniego roku. Oświadczenie składa się w terminie od dnia 15 lutego do dnia 14 marca 2018 r. na formularzu udostępnionym przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i zastępuje ono wniosek o przyznanie płatności za 2018 r. Oświadczenie może złożyć rolnik, który we wniosku o przyznanie płatności za 2017 r. deklarował powierzchnię gruntów ornych mniejszą niż 10 ha i ubiegał się wyłącznie o:
- jednolitą płatność obszarową, płatność za zazielenienie, płatność dodatkową, płatność związaną do powierzchni uprawy chmielu, płatność do owiec, płatność do kóz lub płatność niezwiązaną do tytoniu, lub
- wypłatę pomocy na zalesianie w ramach PROW 2007-2013, lub
- przyznanie płatności ONW lub premii pielęgnacyjnej lub zalesieniowej w ramach PROW 2014-2020.
Aby zapewnić pełną możliwość elektronicznego składania wniosków, sukcesywnie podejmowanych jest szereg działań szkoleniowych oraz informacyjno- promocyjnych. W działaniach tych aktywnie uczestniczy także Krajowa Rada Izb Rolniczych. Ponadto, ARiMR finalizuje przygotowanie nowej aplikacji umożliwiającej składanie wniosków przez Internet - aplikacji eWniosekPlus. Od 12 lutego 2018 r. udostępniono na stronie internetowej ARiMR wersję demonstracyjną tej aplikacji. Pozwoli to na zapoznanie się z jej działaniem jeszcze przed rozpoczęciem terminu składania wniosków. Warto podkreślić, że nowa aplikacja eWniosekPlus, za pomocą odpowiedniego kreatora przeprowadzi rolnika przez cały proces składania wniosku. Dużym ułatwieniem, będą wyświetlane na bieżąco, w trakcie wypełniania wniosku, wskazówki w zakresie poprawnego uzupełniania pól, dołączania wymaganych załączników. W praktyce oznacza to, że eliminowane będą błędy, które pojawiają się najczęściej podczas wypełniania wniosków papierowych. Taka funkcjonalność systemu ograniczy również generowanie przez ARiMR, wezwań do rolnika podczas przeprowadzanej kontroli kompletności co w konsekwencji przyspieszy obsługę wniosku oraz szansę na wcześniejszą wypłatę płatności. Co ważne, jeżeli powierzchnie deklarowane do płatności oraz ich położenie nie uległy zmianie w stosunku do poprzedniego roku, aplikacja przewiduje możliwość skorzystania z tzw. trybu uproszczonego. Polega on na zatwierdzeniu wstępnie wypełnionego przez Agencję formularza jedynie po jego przejrzeniu. W przypadku, gdy rolnik będzie miał problemy z samodzielnym wypełnieniem wniosku przez Internet możliwe będzie skorzystanie z pomocy doradców lub z pomocy technicznej w biurach powiatowych ARiMR.
