Jak wynika z nowego sprawozdania Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, UE powinna zrobić więcej, aby wykorzystać synergię pomiędzy swoją polityką w zakresie odnawialnych źródeł energii a rozwojem obszarów wiejskich. Przeprowadzona przez Trybunał kontrola dotyczyła powiązania między energią ze źródeł odnawialnych a rozwojem obszarów wiejskich. Kontrolerzy stwierdzili, że choć istnieje potencjalna synergia w tym zakresie, dotychczas w duże mierze jej nie wykorzystano.

Dostępnych jest kilka unijnych i krajowych programów finansowania zapewniających zachęty do wytwarzania i stosowania energii ze źródeł odnawialnych, a jednym z unijnych źródeł środków na ten cel jest Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW). Kontrolerzy odnotowali jednak, że Komisja Europejska nie była w stanie zapewnić kompleksowych aktualnych informacji na temat wsparcia finansowego na rzecz energii ze źródeł odnawialnych, zarówno ze środków EDRROW, jak i z innych źródeł.

– Finansowanie rozwoju obszarów wiejskich ma duże znaczenie w realizacji unijnych i krajowych celów dotyczących energii ze źródeł odnawialnych, lecz gdy wsparcie pochodzi ze środków na rozwój obszarów wiejskich, korzyści powinny odnosić właśnie te obszary – powiedział Samo Jereb, członek Europejskiego Trybunału Obrachunkowego odpowiedzialny za to sprawozdanie. – Komisja Europejska nie zapewniła wystarczających wyjaśnień ani wytycznych na ten temat.

Kontrola przeprowadzona przez Trybunał objęła pięć państw członkowskich: Bułgarię, Francję (Dolna Normandia), Włochy (Toskania), Litwę i Austrię. Kontrolerzy stwierdzili, że większość państw członkowskich, w których przeprowadzili wizyty kontrolne, nie wykorzystywała środków przeznaczonych na rozwój obszarów wiejskich do wspierania przede wszystkim projektów dotyczących energii ze źródeł odnawialnych, które jednocześnie miały potencjał, by przyczynić się do zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich. Wiele skontrolowanych projektów wykazywało pozytywne rezultaty pod względem gospodarczym i środowiskowym, jednak państwa członkowskie finansowały także projekty, które przynosiły korzyści gospodarcze właścicielom projektów, a miały niewielkie dodatkowe pozytywne oddziaływanie na obszary wiejskie.

W polityce UE w zakresie energii ze źródeł odnawialnych warunki skutecznego powiązania energii ze źródeł odnawialnych z rozwojem obszarów wiejskich zasadniczo mogłyby być określone bardziej precyzyjnie. Zdaniem kontrolerów do poprawy sytuacji przyczynić się mogą omawiane obecnie ramy prawne w zakresie energii ze źródeł odnawialnych. Ani obecne, ani proponowane ramy zrównoważonego rozwoju w odniesieniu do bioenergii nie zapewniają jednak odpowiedniej podstawy, która pozwoliłaby na wystarczającą ochronę obszarów wiejskich przed ryzykiem środowiskowym i społeczno-ekonomicznym, podobnie jak na maksymalną intensyfikację potencjalnego dalszego zrównoważonego rozwoju.

Kontrolerzy sformułowali następujące zalecenia:

• Komisja i państwa członkowskie powinny wziąć pod uwagę potrzeby obszarów wiejskich przy opracowywaniu przyszłej polityki w zakresie energii ze źródeł odnawialnych;
• Komisja, Parlament Europejski i Rada powinny opracować przyszłą politykę w dziedzinie bioenergii tak, aby lepiej zabezpieczyć się przed niezrównoważonym pozyskiwaniem biomasy na potrzeby wytwarzania energii.

Ponadto Komisja powinna:

• sprecyzować cel i rolę wsparcia w ramach rozwoju obszarów wiejskich na rzecz inwestycji w odnawialne źródła energii;
• wymagać od państw członkowskich, aby zamieściły istotne informacje na temat osiągnięć w ramach programów dotyczących odnawialnych źródeł energii w swoich sprawozdaniach z wykonania za 2019 r;
• skuteczniej dopilnować, wraz z państwami członkowskimi, by wsparcie było przeznaczane wyłącznie na rzecz rentowych projektów dotyczących energii ze źródeł odnawialnych przynoszących wyraźne korzyści dla zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich – zwłaszcza w przypadku wsparcia ze środków EFRROW

Źródło: Komunikat prasowy ETO