W związku z obserwowanymi w ostatnich latach zmianami klimatycznymi, a także szeroko dyskutowanymi możliwościami przeciwdziałania temu niekorzystnemu zjawisku poprzez działalność rolniczą, 20 lutego br. Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych zwrócił się do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi Marka Sawickiego z wnioskiem w sprawie podjęcia działań na forum instytucji Unii Europejskiej w celu usunięcia ograniczeń terminowych stosowania na polach nawozów naturalnych zapisanych w Kodeksie Dobrej Praktyki Rolniczej.

Zgodnie z obowiązującymi rolników przepisami, nawozy naturalne w postaci stałej i płynnej oraz nawozy organiczne mogą być obecnie stosowane w okresie od 1 marca do 30 listopada z wyjątkiem nawozów stosowanych na uprawy pod osłonami. W opinii samorządu rolniczego obostrzenia stosowania w/w nawozów wynikające z warunków atmosferycznych, o których również jest mowa w Kodeksie Dobrej Praktyki Rolniczej, stanowią wystarczające dla prawidłowości zabiegów agrotechnicznych zasady prowadzenia upraw zgodne z aspektami pro-środowiskowymi. Wychodząc zatem naprzeciw idei, o której mowa na wstępie niniejszego pisma, Krajowa Rada Izb Rolniczych wyraża przekonanie, iż stosowanie się rolników do reguł nie narzuconych konkretnymi datami, ale powiązanymi bezpośrednio z aktualną sytuacją na danym użytku rolnym, w sposób istotny mogłoby wpłynąć na wielkość osiąganych plonów.

Zapisem, który w opinii samorządu rolniczego powinien być najważniejszym wyznacznikiem postępowania w omawianej kwestii, powinna być reguła mówiąca, że nawozy naturalne i mineralne powinny być stosowane w taki sposób i w takich terminach, które ograniczają ryzyko przemieszczania zawartych w nich składników (szczególnie do azotu i fosforu) do wód powierzchniowych i podziemnych. Ponadto, w przypadku wystąpienia tzw. lekkich zim i wcześniejszego niż 1 marzec zastosowania nawożenia naturalnego oraz pozostałych zabiegów agrotechnicznych związanych z uprawą, naturalną konsekwencją będzie wydłużenie okresu wegetacyjnego na polu, co będzie miało również wpływ na wzrost ilości asymilowanego przez rośliny uprawne dwutlenku węgla. Ten aspekt wpisuje się zatem w rozważane możliwości redukcji emisji CO2 pochodzącego z rolnictwa. Jednocześnie, wcześniejsze pojawienie się okrywy roślinnej na gruntach ornych może pozwolić na większe zmagazynowanie wody w glebie pochodzącej z wiosennych opadów.

Zasada wzajemnej zgodności i powiązanie jej przestrzegania przez producentów rolnych z wypłatą płatności obszarowych, a w szczególności mając na względzie zapisy Kodeksu Dobrej Praktyki Rolniczej dotyczące zakazu stosowania wszelkich nawozów na glebach zalanych wodą oraz przykrytych śniegiem lub zamarzniętych, są zdaniem Krajowej Rady Izb Rolniczych wystarczającym uwarunkowaniem prawidłowości prowadzonej kultury rolnej. Zniesienie natomiast zasady opierającej się na konkretnych datach, biorąc pod uwagę w szczególności charakter produkcji rolnej uzależnionej od warunków pogodowych, pozwoli na bardziej elastyczne reagowanie rolników na bieżącą sytuację atmosferyczną oraz wpisuje się w podejmowane obecnie próby zapobiegania dalszym zmianom klimatycznym. Jednocześnie Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych postanowił o podjęciu działań w przedstawionej kwestii na forum instytucji wspólnotowych poprzez Komitet Copa.