W odpowiedzi na wniosek samorządu rolniczego dotyczący kwalifikacji przejazdów kolejowo-drogowych w ciągu dróg wewnętrznych, Departament Kolejnictwa Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju w dniu 23 lutego 2017 r. przedstawił informacje, że zgodnie z § 12 rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 20 października 2015 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać skrzyżowania linii kolejowych oraz bocznic kolejowych z drogami i ich usytuowanie (Dz. U. poz. 1744), dalej „rozporządzenie", przejazdy kolejowo-drogowe w ciągu dróg wewnętrznych zalicza się do kategorii F i wyposaża w rogatki stale zamknięte, otwierane w razie potrzeby przez użytkowników albo w urządzenia analogiczne do stosowanych w przypadku kategorii A lub B - półsamoczynne lub samoczynne systemy przejazdowe. Użytkowanie przejazdu kolejowo-drogowego kat. F następuje na podstawie umowy zawartej między jego użytkownikiem a zarządcą kolei.
Poinformowano, że przejazdy kolejowo-drogowe usytuowane w ciągu dróg publicznych zaliczane są do kategorii A, B, C lub D. W związku z tym, o ile dany przejazd kolejowo-drogowy znajduje się w ciągu drogi gminnej, mającej status drogi publicznej, powinien on być zaliczony do kategorii A, B, C lub D. Jeżeli natomiast znajduje się on w ciągu drogi nie posiadającej statusu drogi publicznej, nie może mieć on kategorii innej niż F.
Przekazano, że zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. 2016 r., poz. 1440), zaliczenie danej drogi do kategorii dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu. W przypadku braku stosownej uchwały, zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, droga jest uznawana za drogę wewnętrzną.
Podano, że zarządca infrastruktury kolejowej - PKP Polskie Linie Kolejowe SA, realizując obowiązki nałożone rozporządzeniem przystąpił do weryfikacji kategorii poszczególnych przejazdów kolejowo-drogowych na zarządzanej przez siebie sieci, co jest w ocenie Ministra Infrastruktury i Budownictwa postępowaniem jak najbardziej zasadnym. Likwidacja przejazdów kolejowo-drogowych w ciągu dróg niepublicznych uzależniona jest od decyzji jednostek samorządu terytorialnego, a także potencjalnych użytkowników tych przejazdów. Resort poinformował, że możliwe do podjęcia działania to przekwalifikowanie przejazdu na kat. F, pozostawienie kategorii istniejącej, pod warunkiem nadania przez jednostkę samorządu terytorialnego drodze statusu drogi publicznej lub likwidacja, w przypadku braku zainteresowania ze strony potencjalnych użytkowników. Jeżeli dotychczasowi użytkownicy przedmiotowych przejazdów kolejowo-drogowych nie wyrażą zainteresowania zawarciem stosownej umowy z zarządcą infrastruktury na użytkowanie danego przejazdu (na podstawie § 12 ust. 3 rozporządzenia), przekazano informację, że Spółka, w świetle istniejącego porządku prawnego, nie ma obowiązku dalszego jego utrzymywania.
Umowa z zarządcą infrastruktury, może przewidywać więcej niż jednego użytkownika danego przejazdu kolejowo-drogowego, a większa liczba potencjalnych użytkowników skutkuje także solidarnym rozłożeniem opłaty pomiędzy wszystkich zainteresowanych. Użytkownikami przejazdów kolejowo-drogowych kat. F mogą być także służby ratownicze, co ma miejsce również obecnie. Na wniosek Ministra Infrastruktury i Budownictwa w PKP Polskie Linie Kolejowe S.A został wprowadzony jednolity wzór umowy na użytkowanie przejazdów kategorii F, który określa szczegółowo warunki użytkowania, finansowania i funkcjonowania tych przejazdów. W wyniku tych działań Spółka przejęła finansowanie budowy, przekwalifikowania lub likwidacji przedmiotowych przejazdów.
Resort infrastruktury poinformował, że Prezes PKP PLK SA zobowiązał się także do przeprowadzenia indywidualnych rozmów z jednostkami samorządu terytorialnego oraz ewentualnego umożliwienia samorządom korzystania z równoległych dróg technologicznych zarządcy w drodze porozumienia.
Wskazano także, że zakwalifikowanie przejazdu do kat. F ogranicza dostęp osób niepożądanych, podnosząc poziom bezpieczeństwa na tym przejeździe, co było intencją prawodawcy podczas prac legislacyjnych nad rozporządzeniem.
