W dniu 17 listopada br. opublikowane zostało rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 4 listopada 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji w odtwarzanie gruntów rolnych i przywracanie potencjału produkcji rolnej zniszczonego w wyniku klęsk żywiołowych, niekorzystnych zjawisk klimatycznych i katastrof" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. poz. 1858). Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
W związku z powyższym, w dniu 24 listopada br. ukazało się ogłoszenie Prezesa ARiMR o możliwości składania wniosków o przyznanie pomocy na operacje typu „Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej”. W ramach ogłoszonego naboru, który będzie przeprowadzony w terminie od dnia 27.12.2016 r. - 25.01.2017 r., będzie istniała możliwość składania wniosków, w związku ze szkodami, które miały miejsce w gospodarstwie w roku, w którym jest składany wniosek o przyznanie pomocy lub w roku poprzedzającym rok, w którym składany jest wniosek. Dlatego bardzo istotne jest, aby ci rolnicy, w gospodarstwach których wystąpiły szkody w 2015 r., złożyli wnioski o przyznanie pomocy do końca 2016 r. Dotyczy to również tych producentów rolnych, którzy będą chcieli wykazywać we wnioskach straty powstałe zarówno w 2015 r., jak i w 2016 r. Oni również powinni złożyć wnioski o przyznanie pomocy do końca 2016 r. Jeżeli natomiast wniosek będzie dotyczył wyłącznie strat powstałych w 2016 r., będzie mógł być złożony w tym roku, bądź w 2017 roku, oczywiście w wyznaczonym przez ARiMR terminie.
Przedstawiając pozostałe zasady ubiegania się i przyznawania pomocy, uregulowane w przepisach rozporządzenia wykonawczego MRiRW, Agencja informuje, iż o pomoc na operacje typu „Inwestycje odtwarzające potencjał produkcji rolnej" będzie mógł ubiegać się rolnik, tj. osoba fizyczna, osoba prawna lub wspólnicy spółki cywilnej, albo spółka osobowa w rozumieniu Kodeksu spółek handlowych, jeżeli jest posiadaczem samoistnym lub zależnym gospodarstwa rolnego (lub działu specjalnego produkcji rolnej), w którym prowadzi w celach zarobkowych produkcję roślinną lub zwierzęcą. Możliwość przyznania pomocy uzależniona będzie od wystąpienia szkód w gospodarstwie, spowodowanych przez niekorzystne zdarzenia losowe, tj.: przymrozki wiosenne, ujemne skutki przezimowania, suszę, powódź, deszcz nawalny, obsunięcie się ziemi, lawinę, grad, huragan, piorun - w rozumieniu przepisów art. 3 ust. 2 pkt 2-6 i 8-11a ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich (Dz. U. z 2016 r., poz. 792).
Należy wskazać, iż warunki dotyczące posiadania gospodarstwa rolnego, w którym wystąpiły szkody, powinny być spełnione co najmniej od dnia ich wystąpienia.
Warunkiem dostępu do pomocy będzie wystąpienie w gospodarstwie szkód oraz ich oszacowanie (przez komisję powołaną przez wojewodę) w danym roku kalendarzowym, na poziomie co najmniej 30% średniej rocznej produkcji rolnej, jednocześnie szkody muszą dotyczyć składnika gospodarstwa, którego odtworzenie wymaga poniesienia kosztów wchodzących w zakres kosztów kwalifikowalnych.
Wsparcie stanowić będzie refundację części poniesionych kosztów tzw. kwalifikowalnych, przy czym:
- refundacji będzie podlegało do 80% kosztów kwalifikowalnych operacji, a planowana wysokość kosztów kwalifikowalnych musi wynosić powyżej 20 tys. zł.
- pomoc przyznawana będzie i wypłacana do wysokości limitu, który w okresie realizacji programu wynosi maksymalnie 300 tys. zł na jednego beneficjenta i na jedno gospodarstwo, z uwzględnieniem wartości szkód w składnikach gospodarstwa, których odtworzenia dotyczy wniosek o przyznanie pomocy, pomniejszonej o kwotę odszkodowania uzyskanego z tytułu ubezpieczenia tych składników gospodarstwa uszkodzonych lub zniszczonych w wyniku wystąpienia co najmniej jednego ze zdarzeń losowych wymienionych w art. 3 ust. 2 pkt 2-6 i 8-11a ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, od ryzyka wystąpienia takich zdarzeń. Oznacza to przykładowo, iż w sytuacji, gdy składnik gospodarstwa, np. urządzenie, maszyna podlegał ubezpieczeniu i rolnik otrzymał odszkodowanie w związku z powstałą szkodą, której wartość będzie niższa niż 300 tyś. zł (np. 50 tys. zł) pomoc przyznawana będzie i wypłaca do wartości oszacowanej szkody w tym składniku gospodarstwa pomniejszonej o wartość otrzymanego odszkodowania (np. do wartości 50 tys. zł, pomniejszonej o wartość odszkodowania);
- jeżeli rolnik nie zawarł umowy ubezpieczenia obowiązkowego upraw (tj. dotyczącej co najmniej 50% powierzchni upraw w gospodarstwie wymienionych w ustawie), w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich ważnej na dzień wystąpienia szkody w składniku gospodarstwa, którego odtworzenie wymaga poniesienia kosztów związanych z odtworzeniem plantacji chmielu, sadów, plantacji krzewów owocowych gat. owocujących efektywnie dłużej niż 5 lat, kwotę pomocy na odtworzenie tego składnika gospodarstwa pomniejsza się o 50%. Pomniejszenia pomocy, nie stosuje się, jeżeli rolnik nie zawarł umowy ubezpieczenia obowiązkowego z powodu pisemnej odmowy przez co najmniej dwa zakłady ubezpieczeń, które zawarły z ministrem właściwym do spraw rolnictwa umowy w sprawie stosowania dopłat ze środków budżetu państwa do składek ubezpieczenia upraw rolnych lub zwierząt gospodarskich.
W ramach „Inwestycji odtwarzających potencjał produkcji rolnej" wybór operacji będzie dokonywany na podstawie kryteriów wyboru, które dotyczą strat w majątku produkcyjnym oraz w produkcji rolnej. Ponadto, przewiduje się preferencje dotyczące objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem plantacji chmielu, sadów, bądź plantacji krzewów owocowych gatunków owocujących efektywnie dłużej niż 5 lat (tj. objęcie ubezpieczeniem powyżej 50% powierzchni tych plantacji/sadów). ARiMR odmówi przyznania pomocy, jeżeli na podstawie kryteriów wyboru operacji przyznane będą mniej niż 2 punkty.
Pomoc będzie obejmowała „operacje odtworzeniowe” polegające na odbudowie zniszczonych budynków (z wyłączeniem budynków, do których rolnik jest obowiązany zawrzeć umowę ubezpieczenia obowiązkowego, o czym mowa poniżej) lub budowli, zakupie, w miejsce zniszczonego, nowego sprzętu do produkcji rolnej, zakupie stada podstawowego zwierząt gospodarskich, w przypadku utraty zwierząt oraz odtwarzaniu plantacji chmielu, sadów lub plantacji krzewów owocowych, gatunków owocujących efektywnie dłużej niż 5 lat, jeśli uległy one zniszczeniu.
Pomoc nie będzie obejmowała m. in. kosztów:
1) nabycia nieruchomości;
2) podatku od towarów i usług (VAT);
3) nabycia rzeczy używanych;
4) nawodnień, w tym budowy ujęć wody, zakupu urządzeń do uzdatniania, rozprowadzania lub magazynowania wody;
5) odtworzenia uszkodzonego lub zniszczonego budynku*, który podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu budynków wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, o którym mowa w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013 r. poz. 392, z 2014 r. poz. 827, z 2015 r. poz. 1691, 1844 i 2281 oraz z 2016 r. poz. 1334).
Informacje dotyczące ogłoszonego naboru wraz z dokumentami aplikacyjnymi dostępne są na stronie internetowej ARiMR (www.arimr.gov.pl).
Dodatkowo ARiMR deklaruje gotowość współpracy przy udzielaniu wszelkich wyjaśnień dotyczących zasad wdrażania tego instrumentu wsparcia.
* Za budynek wchodzący w skład gospodarstwa rolnego uważa się obiekt budowlany o powierzchni powyżej 20 m2, zgodnie z przepisami ustawy Prawo budowlane, będący w posiadaniu rolnika, przy czym nie są objęte ubezpieczeniem obowiązkowym w gospodarstwach rolnych m. in. namioty i tunele foliowe.
