Mając na uwadze wniosek zgłoszony podczas X Posiedzenia Krajowej Rady Izb Rolniczych IV kadencji, 31 października br. Zarząd KRIR wystąpił do Ministra Finansów oraz Komisji Nadzoru Finansowego z poparciem dla zgłoszonych przez sektor bankowości spółdzielczej postulatów dotyczących zmian prawnych pośrednio dotyczących bankowości spółdzielczej. W opinii zrzeszonych Banków Spółdzielczych zaniepokojenie budzą działania zmierzające do konsolidacji finansów publicznych poprzez zmianę aktów prawnych regulujących zasady współpracy podmiotów tego sektora, mających niekorzystny wpływ na współpracę jednostek samorządu terytorialnego z lokalnymi instytucjami finansowymi.

 

 

 

Aktualnie znaczna liczba jednostek samorządu terytorialnego posiada rachunki w Bankach Spółdzielczych. Są naturalnymi partnerami biznesowymi tych banków, a przede wszystkim podejmują wspólne działania służące rozwojowi lokalnych środowisk.

 

Planowane zmiany oznaczają konieczność konkurowania Banków Spółdzielczych  z bankami komercyjnymi o kompleksową obsługę JST, co w konsekwencji będzie negatywne dla Banków Spółdzielczych. Ponadto, zmiany te mogą ograniczyć realizację projektów dla lokalnego środowiska. W efekcie Banki Spółdzielcze mogą utracić znaczną część klientów strategicznych, jakimi są JST, a przez to środków, które dotychczas służyły finansowaniu małych gospodarstw rolniczych oraz drobnej przedsiębiorczości, głównie na obszarach wiejskich. Środki sektora instytucji samorządowych zgromadzone w Bankach Spółdzielczych zrzeszonych z Bankiem BPS S.A. wynoszą blisko 5 mld zł, z czego ponad 3 mld zł, to środki na rachunkach bieżących. Utrata tych środków może spowodować utratę płynności w wielu Bankach Spółdzielczych. Należy zauważyć, iż samorządy terytorialne korzystały jednocześnie z finansowania udzielanego przez zrzeszone Banki Spółdzielcze na kwotę ponad 3 mld zł.

Banki Spółdzielcze są trwałym elementem polskiego rynku finansowego, w pełni odpowiadają potrzebom gospodarczym i społecznym kraju. Uczestniczą w realizowaniu ważnych celów ekonomiczno-społecznych w zakresie przekształceń strukturalnych rolnictwa, zmian struktury gospodarki poprzez pobudzanie małej i średniej przedsiębiorczości  w lokalnych środowiskach oraz podnoszenia poziomu cywilizacyjnego obszarów wiejskich. Banki Spółdzielcze pełnią wiodącą rolę w finansowaniu tych podmiotów na terenach wiejskich i małych miast, czyli tam, gdzie potrzeby nakładów są znaczące, aktywnie uczestniczą w dystrybucji środków unijnych poprzez współfinansowanie projektów inwestycyjnych, zaspokajają potrzeby społeczne środowisk, w których działają.

Podkreślić należy, że może nastąpić poważne ograniczenie dostępu do środków finansowych, które Banki Spółdzielcze dedykowały dotychczas małym i średnim przedsiębiorcom, w tym małym gospodarstwom rolnym. Placówki Banków Spółdzielczych lokowane są w przeważającej większości w ośrodkach gminnych, na obszarach mniej uprzemysłowionych szczególnie wiejskich o rolniczym charakterze, często oddalonych od dużych ośrodków miejskich. Ta specyfika działalności wiąże się niestety z większym,  stosunku do banków komercyjnych kosztami działalności. Brak możliwości obsługi jednostek budżetowych może doprowadzić do wycofania się z tych obszarów także Banków Spółdzielczych, a tym samym pozbawienia ich dostępu do usług bankowych. Działalność Banków Spółdzielczych niewątpliwie przyczynia się do rozwoju terenów poszukujących możliwości uaktywnienia działalności gospodarczej. Są dostarczycielem edukacji ekonomicznej oraz nowoczesnej technologii bankowej na terenach niebędących w obszarze zainteresowania banków komercyjnych. Przeciwdziałają w ten sposób wykluczeniu z rynku usług bankowych ludności z tych terenów.

Obecny stan prawny w przedmiocie prowadzenia rachunków jednostek samorządu terytorialnego jest właściwy. Zmiany przepisów mogą niekorzystnie wpłynąć na współpracę Banków Spółdzielczych z JST.

Wobec powyższego Zarząd Krajowej Rady Izb Rolniczych zwrócił się z prośbą o zwrócenie szczególnej uwagi, aby stanowione akty prawne nie eliminowały spółdzielczego sektora bankowego reprezentującego polski kapitał, budującego fundusze własne bez pomocy Skarbu Państwa i jednocześnie pełniącego istotną rolę w finansowaniu polskiej gospodarki ze szczególnym uwzględnieniem rolnictwa.