Pomoc na zalesianie gruntów rolnych oraz zalesianie gruntów innych niż rolne, kierowana jest do rolników, którzy gospodarują na słabych jakościowo glebach i nie osiągają zadowalających plonów lub np. zaprzestają działalności produkcyjnej, bowiem nie opłacało im się to ekonomicznie. Rezygnując z prowadzenia działalności rolniczej na takich gruntach i sadząc tam las, mogą liczyć na otrzymywanie wsparcia finansowego z ARiMR. Powiększanie obszarów leśnych niesie ze sobą również niezaprzeczalne korzyści ekologiczne i środowiskowe.
Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa udziela pomocy finansowej na zalesienie gruntów rolnych jak i zalesianie gruntów innych niż rolne. Warunki, niezbędne dokumenty do uzyskanie pomocy, jak i kwoty wsparcia są zróżnicowane w zależności od tego, czy rolnik zamierza zalesić grunty rolne czy grunty inne niż rolne.
Pomoc na zalesianie gruntów rolnych jest przyznawania do gruntów stanowiących grunty orne lub sady.
Pomoc na zalesianie gruntów innych niż rolne jest przyznawana do gruntów wykazanych w ewidencji gruntów jako użytki rolne bądź grunty zadrzewione i zakrzewione na użytkach rolnych, nie wykorzystywane do produkcji rolniczej lub do gruntów, dla których zalesienie stanowi racjonalny sposób zagospodarowania w szczególności ze względu na funkcje wodochronne lub glebochronne.
Pomoc na zalesianie gruntów rolnych i innych niż rolne jest przyznawana do gruntów:
- przeznaczonych do zalesienia w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku tego planu, gdy zalesianie tych gruntów nie jest sprzeczne z ustaleniami studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy;
- stanowiących własność rolnika składającego wniosek albo jego małżonka lub współwłasność tego rolnika;
- o powierzchni większej niż 0,5 ha i szerokości większej niż 20 m, przy czym wymagań tych nie stosuje się, jeżeli grunty graniczą z lasem, a ich powierzchnia wynosi co najmniej 0,1 ha;
- położonych poza:
- obszarami Natura 2000 lub obszarami znajdującymi się na liście, o której mowa w art. 27 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 151 poz. 1220, z późn. zm.), chyba że planowane zalesienie nie jest sprzeczne z planami ochrony albo planami zadań ochronnych tych obszarów,
- obszarami rezerwatów przyrody, parków krajobrazowych, parków narodowych lub obszarami ich otulin, chyba że planowane zalesienie nie jest sprzeczne z celami ochrony tych obszarów.
Pomoc na zalesianie może być przyznana jednemu rolnikowi w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich do powierzchni nie większej niż 100 ha .
O płatności na zalesianie gruntów rolnych może ubiegać się rolnik, który:
- został wpisany do ewidencji producentów (prowadzonej przez ARiMR),
- zobowiązał się do:
- wykonania zalesienia gruntów, na których do dnia złożenia wniosku o pomoc była prowadzona działalność rolnicza,
- pielęgnacji założonej uprawy leśnej, przez okres 5 lat od dnia wykonania zalesienia - zgodnie z planem zalesienia, w rozumieniu przepisów o lasach,
- prowadzenia założonej uprawy leśnej, przez 15 lat od dnia uzyskania pierwszej płatności na zalesianie,
- przestrzegania na terenie całego gospodarstwa norm i wymogów wzajemnej zgodności, określonych w przepisach o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego,
- uzyskał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach wydanej przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta - jeżeli uzyskanie takiej decyzji dla planowanego zalesienia jest wymagane przepisami ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
O płatności na zalesianie gruntów innych niż rolne może ubiegać się rolnik, który:
- został wpisany do ewidencji producentów (prowadzonej przez ARiMR),
- zobowiązał się do:
- wykonania zalesienia gruntów innych niż rolne z sukcesją naturalną, na których:
- występują drzewa lub krzewy pochodzące z sukcesji naturalnej, należące do rodzimych gatunków lasotwórczych,
- drzewa występują w kępach o powierzchni co najmniej 5 arów,
- powierzchnia kęp, o powierzchni co najmniej 5 arów, stanowi nie mniej niż 10% powierzchni gruntu przeznaczonego do zalesienia,
- wiek drzew lub krzewów wyrosłych w wyniku zaprzestania użytkowania rolniczego nie przekracza 20 lat
lub
- wykonania zalesienia gruntów innych niż rolne, wskazanych w planie zalesienia jako grunty, które po zalesieniu spełniać będą funkcje wodochronne lub glebochronne,
- pielęgnacji założonej uprawy leśnej, przez okres 5 lat od dnia wykonania zalesienia - zgodnie z planem zalesienia, w rozumieniu przepisów o lasach,
- wykonania zalesienia gruntów innych niż rolne z sukcesją naturalną, na których:
- uzyskał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach wydanej przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta - jeżeli uzyskanie takiej decyzji dla planowanego zalesienia jest wymagane przepisami ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
Pomoc na zalesianie obejmuje:
a) wsparcie na zalesienie - stanowiące jednorazową, zryczałtowaną płatność z tytułu poniesionych kosztów zalesienia i ewentualnego ogrodzenia uprawy leśnej w przeliczeniu na hektar zalesionych gruntów, wypłacaną w pierwszym roku, licząc od dnia wykonania zalesienia. Wysokość wsparcia na zalesianie uzależniona jest od:
- proporcji gatunków iglastych i liściastych w strukturze uprawy;
- zabezpieczenia przed zwierzyną (grodzenie 2-metrową siatką metalową);
- konfiguracji terenu;
- zastosowania sadzonek zwykłych lub sadzonek mikoryzowanych z zakrytym systemem korzeniowym.
Kwota pomocy przyznawanej w ramach wsparcia na zalesianie gruntów rolnych wynosi od 4160 do 6260 zł/ha.
Kwota pomocy przyznawanej w ramach wsparcia na zalesianie wynosi od 1700 (w przypadku zalesienia z wykorzystaniem sukcesji naturalnej) do 6260 zł/ha.
Dodatkowo można również uzyskać pomoc za wykonanie zaleconego przez nadleśniczego, ogrodzenia młodej uprawy leśnej 2-metrową siatką metalową, w kwocie 2590 zł/ha lub 6,50 zł za metr bieżący wykonanego ogrodzenia.
b) premię pielęgnacyjną - stanowiącą zryczałtowaną płatność z tytułu poniesionych kosztów prac pielęgnacyjnych oraz ochrony uprawy leśnej przed zwierzyną w przeliczeniu na hektar zalesionych gruntów, wypłacaną corocznie przez 5 lat, licząc od dnia wykonania zalesienia.
Wysokość premii jest uzależniona od konfiguracji terenu oraz kosztów prac pielęgnacyjnych określonych w planie zalesienia, w tym przede wszystkim: odchwaszczania, czyszczenia wczesnego oraz ochrony sadzonek przed zwierzyną.
Kwota pomocy przyznawanej w ramach premii pielęgnacyjnej z tytułu zalesiania gruntów rolnych wynosi 970 lub 1360 zł/ha.
Kwota pomocy przyznawanej w ramach premii pielęgnacyjnej z tytułu zalesiania gruntów innych niż rolne wynosi od 970 do 2050 zł/ha.
Dodatkowo można również uzyskać pomoc za zastosowanie zaleconych przez nadleśniczego, środków ochrony młodej uprawy leśnej przed zwierzyną, w wysokości od 190 do 700 zł/ha.
c) premię zalesieniową - stanowiącą zryczałtowaną płatność z tytułu utraconych dochodów wynikających z przeznaczenia gruntów rolnych na grunty leśne w przeliczeniu na hektar zalesionych gruntów, wypłacaną corocznie przez 15 lat, licząc od dnia wykonania zalesienia.
Otrzymują ją tylko ci rolnicy, którzy udokumentowali uzyskanie w roku poprzedzającym złożenie wniosku, co najmniej 25% dochodów z rolnictwa.
Do dochodów z rolnictwa zaliczają się:
- dochody z pracy w gospodarstwie rolnym obliczone jako iloczyn powierzchni gruntów będących własnością rolnika w dniu złożenia wniosku o pomoc oraz wysokości przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 1 ha przeliczeniowego;
- dochody z tytułu prowadzenia działów specjalnych produkcji rolnej uzyskane w roku poprzedzającym rok, w którym złożono wniosek o pomoc.
Kwota pomocy przyznawanej w ramach premii zalesieniowej wynosi 1580 zł/ha.
Premia zalesieniowa nie jest wypłacana w przypadku zalesiania gruntów innych niż rolne.
Rolnik ubiegający się o przyznanie pomocy na zalesianie, jeszcze przed złożeniem w biurze powiatowym ARiMR wniosku o przyznanie pomocy na zalesianie, powinien posiadać plan zalesienia, który zawiera wytyczne dotyczące założenia i prowadzenia uprawy leśnej.
W celu otrzymania płatności w kolejnych latach, rolnik zobowiązany jest do składania corocznie wniosku o wypłatę pomocy na zalesianie, w terminie od 15 marca do 15 maja danego roku.
Premia pielęgnacyjna w piątym roku od zalesienia oraz premia zalesieniowa, począwszy od piątego roku od zalesienia, jest wypłacana po uprzednim przekwalifikowaniu zalesionego gruntu na grunt leśny, dokonywanym w formie decyzji, wydanej przez starostę właściwego ze względu na położenie gruntów objętych zalesieniem albo w wyniku modernizacji ewidencji gruntów i budynków. Kopię decyzji w sprawie przekwalifikowania gruntu rolnego na grunt leśny albo zaświadczenie o przekwalifikowaniu zalesionego gruntu na grunt leśny w wyniku modernizacji ewidencji gruntów i budynków, rolnik składa do kierownika biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa do końca roku kalendarzowego, w którym upływa 5 lat od dnia złożenia oświadczenia o wykonaniu zalesienia zgodnie z planem zalesienia.
Źródło: www.arimr.gov.pl