W dniu 7 marca 2013r. Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi, podpisał rozporządzenie zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013, które w dniu 12 marca 2013 roku zostało opublikowane w Dzienniku Ustaw (poz. 339) i wejdzie w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia
Nowelizacja rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej w ramach działania „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 wprowadza zmiany wynikające m.in. ze zmian innych przepisów mających zastosowanie przy ubieganiu się i przyznawaniu pomocy w ramach ww. działania, z orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz z doświadczeń nabytych podczas jego wdrażania.
Uwzględniając powyższe, nowelizacja ww. rozporządzenia MRiRW dotyczy w szczególności:
- doprecyzowania przepisów odnośnie dokumentów, które należy dołączyć do wniosku o przyznanie pomocy, poprzez wymienienie załączników do wniosku oraz wskazanie załącznika, którego brak może skutkować odmową przyznania pomocy. Zmiany w tym zakresie są wprowadzane w związku ze stanowiskiem Naczelnego Sądu Administracyjnego, który w wyroku z dnia 24 stycznia 2012r. (sygn. akt II GSK 1425/10) stwierdził, że w rozporządzeniu, a nie w jakimkolwiek innym akcie niższej rangi, organ upoważniony zobowiązany jest m.in. do określenia rodzaju dokumentów wymaganych do załączenia do wniosku o przyznanie pomocy. Załączniki do wniosku o przyznanie pomocy, wymienione w nowelizacji rozporządzenia, były do tej pory określone tylko w formularzu wniosku o przyznanie pomocy udostępnianym przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Obecnie zakres wymaganych załączników jest wymieniony zarówno w ww. rozporządzeniu dla działania 312, jak i we wzorze formularza wniosku o przyznanie pomocy, jaki będzie obowiązywał w najbliższym naborze wniosków;
- doprecyzowania przepisów w zakresie tzw. „preselekcji" (wstępnej oceny wniosku), której istota jest szybka weryfikacja, czy złożone wnioski zawierają podstawowe informacje pozwalające na ich rozpatrzenie. Zmiana wynika z konieczności doprecyzowania w rozporządzeniu, jaki dokument należy bezwzględnie dołączyć do wniosku. W związku z ww. wyrokiem Naczelnego Sadu Administracyjnego oraz tym, że dotychczas bezwzględnie wymagane pola we wniosku oraz załączniki określała ARIMR w dokumentach aplikacyjnych, konieczne było wskazanie preselekcyjnych załączników w rozporządzeniu wykonawczym. Modyfikacji uległ więc wzór formularza wniosku o przyznanie pomocy. Ograniczono pola preselekcyjne do jednego (część I. Identyfikacja Wnioskodawcy pkt 1.1) tj. dotyczącego numeru identyfikacyjnego nadanego zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 18 grudnia 2003r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności (Dz. U. z 2012r., poz. 86. t.j.). W przypadku, kiedy wnioskodawca nie ma jeszcze nadanego ww. numeru, zobowiązuje się go do złożenia wraz z wnioskiem o przyznanie pomocy z działania 312, wniosku o wpis do ewidencji producentów, z zastrzeżeniem, iż jego niezłożenie będzie skutkowało odmową przyznania pomocy na etapie wstępnej oceny wniosku z działania 312. Warunek ten nie dotyczy podmiotów będących spółką kapitałową „w organizacji". Tego typu podmioty mają obowiązek uzyskania numeru identyfikacyjnego nie później niż do dnia zawarcia z ARiMR umowy przyznania pomocy;
- usunięcia z wykazu działalności wspieranych rodzajów działalności związanych z przetwarzaniem tub sprzedażą produktów rolnych. Zmiana ta wynika ze stanowiska Komisji Europejskiej dotyczącego wsparcia dla przetwórstwa i sprzedaży produktów objętych Załącznikiem I do Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) w ramach PROW 2007-2013 dla Polski, w którym stwierdza się, iż w ramach działania osi 3 należy finansować przetwórstwo i sprzedaż produktów nieobjętych Załącznikiem I do tego Traktatu;
- usunięcia z wykazu działalności wspieranych, działalności oznaczonych kodami PKD — 01.61.Z Działalność usługowa wspomagająca produkcję roślinną oraz 01.62.Z — Działalność usługowa wspomagająca chów i hodowlę zwierząt gospodarskich. Z doświadczeń we wdrażaniu tego działania oraz działania obejmującego wsparciem również tego typu kierowanego do osób związanych z gospodarstwem rolnym, tj. działania „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej" wynika, że do tej pory przyjęto do finansowania w obu wymienionych instrumentach pomocy bardzo dużą liczbę wniosków dotyczących usług na rzecz gospodarstw rolnych (ponad 8 tys. na prawie 20 tys. operacji);
- dodania do wykazu działalności wspieranych działalności określonej kodem PKD: 35.30.Z Wytwarzanie i zaopatrywanie w parę wodna, gorącą wodę i powietrze do układów klimatycznych, analogicznie jak dla działania „Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej";
- zniesienia górnej bariery wieku, która dotychczas ograniczała możliwość ubiegania się o wsparcie przez osoby, które na dzień złożenia wniosku o przyznanie pomocy ukończyły 60 rok życia;
- ograniczenia możliwości zmiany rodzaju działalności gospodarczej określonej we wniosku o przyznanie pomocy. Zgodnie z nowymi przepisami, wnioskodawcy będą mogli dokonywać jednej zmiany w zakresie planu finansowego operacji lub zestawienia rzeczowo-finansowego operacji, jeżeli zmiana ta nie spowoduje zmiany celu operacji wskazanego we wniosku o przyznanie pomocy, zwiększenia kwoty pomocy oraz zmiany rodzaju działalności gospodarczej określonej we wniosku kodem PKD;
- skrócenia terminu wykonywania przez wnioskodawców określonych czynności w toku postępowania w sprawie przyznania pomocy z 6 miesięcy na każdym z etapów, do łącznie 30 dni (dotyczy etapu ubiegania się o pomoc). Natomiast na etapie rozpatrywania wniosku o płatność nie wprowadza się zmian w wyżej wymienionym zakresie (biorąc pod uwagę odmienną sytuację beneficjenta, w związku ze zrealizowaniem operacji, na którą została przyznana pomoc);
- uchylenia przepisu dotyczącego wymogu dostarczania faktur sprzedaży rzeczy będących przedmiotem leasingu, wystawionych przez zbywcę na rzecz finansującego. Przedmiotowe faktury dostarczane są obecnie w przypadku operacji obejmujących inwestycje polegające na nabyciu rzeczy będących przedmiotem leasingu, w celu weryfikacji przez ARiMR, czy raty zapłacone z tytułu wykonania umowy leasingu nie przekraczają ceny netto nabycia danej rzeczy. Wprowadzona zmiana wynika z doświadczeń we wdrażaniu działania, z których wynika, że podmiot sprzedający (zbywca) jest często jednocześnie finansującym leasing. W takiej sytuacji finansujący posiada jedynie fakturę wystawioną przez producenta, która opiewa na kwotę niebędącą ceną rynkową rzeczy. W związku z powyższym ocena, czy raty zapłacone z tytułu wykonania umowy leasingu nie przekraczają ceny netto nabycia danej rzeczy, nie może odbyć się na podstawie takiej faktury;
- wprowadzenia regulacji umożliwiającej wyrażenie przez ARiMR zgody na zakończenie realizacji operacji lub złożenie wniosku o płatność po upływie terminów, odpowiednio 24 miesiące (operacje jednoetapowe) lub 36 miesięcy (operacje dwuetapowe) od daty zawarcia umowy albo 60 miesięcy od dnia zawarcia umowy - w przypadku operacji obejmujących inwestycje polegające na nabyciu rzeczy będących przedmiotem leasingu — w terminie późniejszym, o nie więcej niż 6 miesięcy od upływu tych terminów i nie później niż do dnia 30 czerwca 2015 r. Ma to związek z przypadkami przekraczania przez beneficjantów określonych terminów, co na obecnym etapie wdrażania działania 312 „Tworzenie (...)" powodowałoby odmowę wypłaty pomocy beneficjentom, którzy zrealizowali inwestycję i osiągnęli cel operacji. Analogiczną zgodę ARiMR będzie mogła wyrazić w przypadku gdy przed dniem wejścia w życie nowelizacji rozporządzenia powyższe terminy już upłynęły a ARiMR nie odmówiła wypłaty pomocy;
- doprecyzowania przepisu dotyczącego dokumentowania faktu zaistnienia następstwa prawnego. Obecnie, w przypadku śmierci beneficjenta, dokumentem, który może potwierdzać fakt zaistnienia następstwa prawnego, jest nie tylko postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku, ale również akt poświadczenia dziedziczenia sporządzony przez notariusza.
W związku z powyższym, jak i w związku z:
- wejściem w Zycie w dniu 1 stycznia 2013 r. ustawy z dnia 23 listopada 2012r. - Prawo pocztowe (Dz. U. poz. 1529), która wprowadziła m.in. zmianę terminologii, polegającą na zastąpieniu wyrazów „operatora publicznego" wyrazami „operatora wyznaczonego";
- opublikowaniem tekstu jednolitego ustawy z dnia 7 marca 2007r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (Dz. U. z 2013r., poz. 173);
- opublikowaniem rozporządzenia Komisji (UE) Nr 360/2012 z dnia 25 kwietnia 2012r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis przyznawanej przedsiębiorstwom wykonującym usługi świadczone w ogólnym interesie gospodarczym, a w szczególności z art. 2 ust. 7, który wskazuje na moż1iwość łączenia pomocy de minimis udzielanej w ramach ww. rozporządzenia UE z pomocą de minimis udzielaną na podstawie innych rozporządzeń, w tym rozporządzenia 1998/2006. Wymusza to konieczność weryfikowania limitu wynoszącego 500 tys. euro przy określaniu limitu pomocy de minimis dostępnego dla wnioskodawcy, w związku z czym zmiany wymaga treść Oświadczenia Wnioskodawcy o wielkości otrzymanej pomocy de minimis, stanowiącego załącznik do wniosku o przyznanie pomocy;
- wytycznymi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów dotyczącymi określania statusu przedsiębiorstw zgodnie z Zaleceniem Komisji z dnia 6 maja 2003r. dotyczącym definicji przedsiębiorstw mikro, małych i średnich, dotyczącymi m.in.:
- sposobu określania statusu przedsiębiorstwa w przypadku przekształceń własnościowych podmiotu;
- sposobu określania statusu przedsiębiorstwa w przypadku występowania powiązań osobowych;
- określania statusu przedsiębiorstwa;
- wytycznymi Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów dotyczącymi wypełniania Formularza informacji przedstawianych przy ubieganiu sic o pomoc de minimis;
- opublikowaniem rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 lutego 2013r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie zakresu informacji przedstawionych przez podmiot ubiegający się o pomoc de minimis i zmiany kształtu Formularza informacji przedstawianych przy ubieganiu się o pomoc de minimis (Dz. U. poz. 276);
- udostępnieniem w dniu 28 czerwca 2012 r. przez Departament Informatyzacji i Rejestrów Sądowych Ministerstwa Sprawiedliwości internetowej usługi pozwalającej na pobranie wydruku komputerowego informacji odpowiadającej aktualnemu odpisowi z rejestru przedsiębiorców w KRS. Wydruki te mają moc zrównaną z mocą dokumentów wydawanych przez Centralna Informację Krajowego Rejestru Sądowego;
- udostępnieniem na stronach internetowych Głównego Urzędu Statystycznego internetowej usługi pozwalającej na pobranie komputerowego wydruku informacji odpowiadającej Zaświadczeniu o nadaniu numeru w krajowym rejestrze urzędowym podmiotów gospodarki narodowej REGON, co umożliwia weryfikację wspólników spółki cywilnej;
- udostępnieniem przez Ministerstwo Sprawiedliwości internetowej usługi bezpośredniego wglądu do ksiąg wieczystych pozwalającej na sprawdzenie posiadania samoistnego nieruchomości w Centralnej Bazie Danych Ksiąg Wieczystych oraz
- zaimplementowaniem do wniosku o przyznanie pomocy zaleceń Departamentu Audytu Wewnętrznego ARiMR poprzez wprowadzenie we wniosku w części VII. Oświadczenie Wnioskodawcy, oświadczenia dotyczącego zobowiązania wnioskodawcy do dokonania zakupu przedmiotu postępowania ofertowego, w przypadku każdego zadania ujętego w zestawieniu rzeczowo-finansowym, którego planowany koszt przekracza 50 000 złotych netto, po przeprowadzeniu postępowania ofertowego (nie wcześniej jednak niż po dniu złożenia wniosku o przyznanie pomocy w ramach działania Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw). Zachowanie powyższej kolejności będzie weryfikowane na etapie rozliczania inwestycji, a jej niedotrzymanie może skutkować odmową wypłaty pomocy lub korektą jej wysokości;
został zmieniony wzór wniosku o przyznanie pomocy, instrukcja jego wypełniania oraz treść niektórych załączników, opracowanych przez ARiMR, a niezbędnych przy ubieganiu się o pomoc w ramach przedmiotowego działania. Nowe dokumenty oznaczone stopką (PROW_312/13/01) zostaną zamieszczone na stronie internetowej administrowanej przez ARiMR.
Pomoc będzie przysługiwała według kolejności ustalonej dla każdego województwa, przy zastosowaniu kryteriów oceny operacji, określonych w §19 ust. 1-11 rozporządzenia wykonawczego dla działania „Tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw", do których m. in. należą:
- bezrobocie w powiecie, im wyższe, tym więcej punktów;
- dochód podatkowy gminy, im niższy, tym więcej punktów;
- ilość deklarowanych do utworzenia miejsc pracy, im wyższa, tym więcej punktów.
Pozycja danego wniosku na liście określającej kolejność przysługiwania pomocy, uzależniona jest od ilości uzyskanych, punktów - od operacji, która uzyskała największą liczbę punktów, do operacji, która uzyskała najmniejszą liczbę punktów.
Ustalając kolejność przysługiwania pomocy uwzględnia się wszystkie wnioski złożone osobiście lub przez osobę upoważnioną bezpośrednio w Oddziale Regionalnym ARiMR oraz wszystkie wnioski nadane przesyłką rejestrowaną w placówce pocztowej operatora wyznaczonego w terminie naboru wniosków, które wpłynęły do Oddziału Regionalnego ARiMR w terminie do 30. dnia od dnia upływu terminu składania wniosków. Prezes ARiMR, nie później ni w terminie 40 dni od dnia upływu terminu składania wniosków o przyznanie pomocy, poda do publicznej wiadomości na stronie internetowej ARiMR informację o kolejności przysługiwania pomocy w danym województwie. Jeżeli dane zawarte we wniosku o przyznanie pomocy, mające wpływ na ustalenie kolejności przysługiwania pomocy ulegną zmianie, aktualizacji informacji o kolejności przysługiwania pomocy w danym Oddziale Regionalnym ARiMR dokonuje się wyłącznie w przypadku, gdy z nowych danych wynika, że pomoc przysługuje w dalszej kolejności niż pierwotnie ustalona.