W dniach 13-15 marca br. w Pawłowicach w województwie opolskim odbyło się Forum Kobiet Wiejskich, zorganizowane przez Izbę Rolniczą w Opolu wraz z Krajową Siecią Obszarów Wiejskich ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich. W spotkaniu wzięły udział przedstawicielki większości województw Polski, a także goście z Niemiec i Ukrainy. Głównym tematem tego międzynarodowego spotkania była rola kobiet w kształtowaniu wizerunku współczesnej wsi.
Otwarcia Forum dokonał Prezes Izby Rolniczej w Opolu Herbert Czaja oraz Wicemarszałek Województwa Opolskiego Antoni Konopka. W uroczystej inauguracji forum uczestniczyli również Starosta Oleski Jan Kuz oraz Burmistrz Gorzowa Śląskiego Artur Tomala, a także przedstawiciele agencji i instytucji z województwa opolskiego związanych z rolnictwem.
W trakcie spotkania Prezes Izby Rolniczej w Opolu Herbert Czaja wraz z Wicemarszałkiem Województwa Opolskiego Antonim Konopką dokonali wręczenia medali kobietom zasłużonym dla rolnictwa i propagujących samorząd rolniczy województwa opolskiego.
W dalszej części spotkania dr hab. Katarzyna Szwedziak z Politechniki Opolskiej zaprezentowała wykład nt. styku innowacyjności, aktywności kobiet, nauki i biznesu. W swojej prezentacji Pani Szwedziak podkreśliła jak ważnym podmiotem wiejskiej społeczności lokalnej jest kobieta, a także zwróciła uwagę na dylemat przed jakim musi stanąć większość kobiet: kariera, czy rodzina? Dr hab. Katarzyna Szwedziak mówiła o kobietach wiejskich w kilku aspektach. Jej zdaniem kobiety nie powinny „osiadać na laurach”, ale powinny wierzyć w siebie i nie eliminować siebie z dalszej pracy na rzecz odnowy wsi. Powinny działać na wielu płaszczyznach i nie mieć kompleksów dlatego, że pochodzą z mniejszych miejscowości.
Następnie głos zabrał Naczelnik Wydziału Kontroli z kluczborskiego urzędu skarbowego - Marek Lorek, który przybliżył szczegóły opodatkowania dochodów ze sprzedaży bezpośredniej w gospodarstwach rolnych. W przypadku udziału koła gospodyń, czy stowarzyszeń wiejskich w różnych festynach, w trakcie których Panie sprzedają produkty ze swoich gospodarstw, przedstawiciel urzędu skarbowego zwrócił uwagę, że przedsiębiorcy, którzy skorzystali z prawa do zwolnienia podmiotowego z VAT nie rozliczają podatku VAT. Nie składają więc deklaracji VAT i nie wystawiają faktur. Zwolnienie podmiotowe w VAT pozwala sprzedawać towary i świadczyć usługi bez zwiększania ceny o odpowiednią stawkę VAT (23%, 8%, 5%).
Odpowiadając na pytania Pań, Pan Lorek poinformował, że od 2013 roku zmalał do 20.000,- zł ( do końca 2012 r. było 40.000,- zł) limit obrotów, powyżej którego trzeba prowadzić kasę rejestrującą (fiskalną). Należy dopowiedzieć, że w całej sprawie chodzi o podatników, którzy sprzedają towary lub usługi na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych. Faktury wystawiane na rzecz podmiotów prowadzących działalność gospodarczą nie wliczają się do limitu 20.000 zł.
 |
 |
 |
 |
 |
Jeśli chodzi o wytwarzanie i sprzedaż produktów z gospodarstwa rolnego, w przypadku produktów nie przetworzonych – nie jest wymagane rejestrowania działalności gospodarczej. Natomiast w przypadku produktów przetworzonych – koniecznym jest zarejestrowanie działalności gospodarczej (wybór formy prowadzonej działalności: indywidualna działalność gospodarcza, spółka prawa cywilnego, spółka prawa handlowego).
Do sprzedaży bezpośredniej – czyli do konsumenta zaliczane są produkty nie przetworzone. Zaletą takiej formy sprzedaży jest bezpośredni kontakt rolnika – producenta z klientem, a przez to rozpoznanie potrzeb, gustów, oczekiwań i szybką reakcję na zmianę upodobań, a także przejęcie przez producenta marży handlowej. Od strony klienta zaletą jest możliwość zakupu świeżego towaru pochodzącego od znanych i sprawdzonych producentów oraz możliwość uzyskania informacji na temat produktów i sposobu ich pozyskiwania. Sprzedażą bezpośrednią mogą być objęte tylko produkty własne wyprodukowane w swoim gospodarstwie i nie przetworzone, a wielkość obrotu nie może przekraczać wysokości plonów uzyskiwanych w roku czy ilości surowców pochodzących z dokonywanych osobiście zbiorów ziół i runa leśnego. Planując prowadzenie takiej formy sprzedaży należy uwzględnić znajomość przepisów prawnych. Obowiązkiem wszystkich produkujących, przetwarzających i wprowadzających do obrotu żywność jest zapewnienie właściwych wymogów higieny określonych prawem oraz zagwarantowanie, że produkowana żywność jest bezpieczna dla zdrowia i życia konsumentów.
Natomiast sprzedaż marginalna, ograniczona, lokalna – to produkcja z własnego gospodarstwa, sprzedaż na obszarze województwa, na terenie którego znajduje się produkcja lub na obszarze sąsiadujących z nim województw. Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 czerwca 2010r. z poźn. zm. określa szczegółowe warunki uznania działalności marginalnej, ograniczonej i lokalnej.
Zgodnie z art. 2 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, działalnością rolniczą jest działalność polegająca na:
- wytwarzaniu produktów roślinnych lub
- zwierzęcych w stanie nieprzetworzonym z własnych upraw albo hodowli lub chowu.
Przetwórstwo surowców roślinnych nie jest objęte zwolnieniem z podatku dochodowego na podstawie ogólnego wyłączenia określonego w ustawie o PIT zawartego w art. 2 ust.1 pkt 1.
Wyjątkiem jest zwolnienie przedmiotowe zakresu przetwórstwa na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 71. Artykuł ten zwalnia z podatku dochody ze sprzedaży produktów roślinnych i zwierzęcych pochodzących z własnych upraw lub hodowli, nie stanowiących działów specjalnych produkcji rolnej, przerobionych sposobem przemysłowym, jeżeli przerób polega na kiszeniu produktów roślinnych lub przetwórstwie mleka, uboju zwierząt rzeźnych i obróbce poubojowej, w tym również na rozbiorze, podziale i klasyfikacji mięsa.
Zmiana charakteru produktów np. obieranie, krojenie, pakowanie, wyciskanie soku, przemiał zboża na mąkę skutkuje rejestrowaniem działalności gospodarczej, a także zobowiązaniem podatkowym. Podatek może być opłacany w formie:
- Ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych
- Karty podatkowej – polega na comiesięcznym wpłacaniu stałej kwoty, niezależnej od wysokości osiągniętego przychodu, bez ewidencjonowania przychodów i kosztów
- Na zasadach ogólnych – opłaca się go od faktycznie osiągniętego dochodu wg skali podatkowej bądź wg podatku liniowego.
Odnosząc się do problemu prowadzenia loterii podczas festynów wiejskich Naczelnik Wydziału Kontroli US w Kluczborku poinformował, że urządzanie i prowadzenie loterii fantowych może się odbywać tylko zgodnie z przepisami ustawy z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201 poz. 1540 ze zm.).
Każda grupa, która organizuje festyn czy inną biesiadę, musi najpierw zalegalizować swoją działalność, uzyskać regon i zarejestrować się w urzędzie skarbowym. Jeżeli dochody z imprez są przeznaczane na działalność statutową organizacji, np. inicjatywy wiejskie, szkołę, parafię, remont zabytków itp. - podatku nie trzeba odprowadzać.
Zgodnie z wymogami sanitarnymi wszystkie wypieki, ciasta, potrawy, sprzedawane nawet pod gołym niebem, muszą być przygotowane w miejscach zgłoszonych i odebranych przez sanepid. Zgodne z przepisami muszą być też ich opakowania (powinny m.in. zawierać listę składników). W przypadku wątpliwości najlepiej skontaktować się bezpośrednio z Urzędem Celnym.
Na koniec drugiego dnia obrad, swoje prezentacje przedstawiła Pani Anna Golec z LGD „Kraina Dinozaurów” oraz Danuta Lebioda z Zachodniopomorskiej Izby Rolniczej, jedna ze współtwórczyń forum. Jej zdaniem takie spotkania dają przeogromną siłę. Wymiana doświadczeń powoduje, że po powrocie do domu, kobiety mogą wykorzystywać wszystko to, co usłyszą i zobaczą u innych.
Ostatniego dnia dokonano podsumowania Forum oraz wypracowania wniosków. W opinii uczestniczek Forum, próg określający to, co może być objęte sprzedażą bezpośrednią, jest ustawiony w złym miejscu i wymaga zmiany. W formie sprzedaży bezpośredniej - a więc bez rejestrowania działalności gospodarczej oraz opodatkowania - rolnik może sprzedać tylko wytwory tzw. produkcji pierwotnej (roślinne i zwierzęce), a więc nieprzetworzone. W praktyce oznacza to np., że rolnik może bezpośrednio sprzedać nabywcy mleko, ale masło i ser już nie; sprzedając takie przetwory popełnia przestępstwo. Rolnicy chcieliby też korzystać z możliwości sprzedawania w ten sposób przetworów, np. mlecznych czy mięsnych.
Ponadto, zdaniem uczestniczek Forum należy odejść o stereotypu kobiety wiejskiej wyłącznie jako gospodyni domowej, kobiety przepracowanej, biernej, z kiepskim dostępem do oświaty. Wbrew negatywnemu schematowi, kobiety z terenów wiejskich są bardzo aktywne. Zwiększa się ich udział w życiu publicznym, biorą udział w różnych kursach, szkoleniach, spotkaniach kulinarnych, organizują jarmarki, konkursy, przeglądy twórczości lokalnej. Współczesne kobiety wiejskie umiejętnie łączą własne aspiracje zawodowe ze zobowiązaniami wobec rodziny.
Na zakończenie Forum uczestniczki miały również okazję zobaczyć gospodarstwa w rejonie powiatu oleskiego i zapoznać się z produktem regionalnym w ramach wizyty studyjnej.
