Zmiana przepisów podatkowych wynikająca z wejścia Polski z dniem 1 maja 2004 roku do Unii Europejskiej spowodowała wiele niejasności w kwestii opodatkowania VAT sprzedaży przez rolników gruntów przeznaczonych zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego pod zabudowę.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnikami VAT są osoby wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność - w tym przypadku sprzedaż gruntów - została wykonana jednorazowo w warunkach wskazujących na zamiar wykonywania tej czynności w sposób częstotliwy. Częstotliwość w tym zakresie może sprowadzać się do sytuacji, kiedy rolnik dokonuje podziału nieruchomości na kilka lub kilkanaście działek z zamiarem ich zbycia. Brak jednolitej wykładni pojęcia tzw. ciągłej sprzedaży powoduje jednak różne interpretacje przepisu przez urzędy skarbowe. I tak np. w Piasecznie pod Warszawą rolnicy płacą VAT już przy sprzedaży drugiej działki, w Nowym Dworze Mazowieckim – od szóstej, natomiast w Warszawie – od wartości powyżej 39 tysięcy zł. Wątpliwości budzą również sytuacje, kiedy dokonywana jest sprzedaż kilku działek w jednym akcie notarialnym – nie wiadomo wówczas czy transakcję można traktować jako jednorazową czy też powtarzaną. Niejasność przepisów w tej kwestii powoduje, że najlepszą drogą wyjaśnienia sytuacji, która ma miejsce w danym przypadku jest zwrócenie się o interpretację do właściwego Urzędu Skarbowego.
Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie (sygn. Akt III SA/Wa 4147/06) z podatku VAT „zwalnia się dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane oraz przeznaczone pod zabudowę”. Przeznaczenie pod zabudowę należy natomiast uznać w momencie, gdy wynika to z planu zagospodarowania przestrzennego. Jeśli więc sprzedawane przez rolnika działki uznane są za przeznaczone pod zabudowę musi on odprowadzić podatek VAT. W przypadku jednorazowej sprzedaży rolnik nie podlega temu opodatkowaniu.
Każdym przypadku należy bezwzględnie pamiętać o poinformowaniu organów podatkowych o fakcie sprzedaży. Sprzedaż działek nie objęta VAT podlega bowiem podatkowi od czynności cywilnoprawnych.
W związku z powyższym Krajowa Rada Izb Rolniczych zwróciła się do Wicepremier i Minister Finansów pani Zyty Gilowskiej z prośbą o jednolitą interpretację przepisów, aby zaistniałe niejasności nie działały na niekorzyść rolników.
